პანაშვიდი ქალაქის ცენტრში


panasvidi

დღეს პანაშვიდზე ვიყავი… არა, არავინ გარდაცვლილა… მაგრამ როცა “ბავშვთა სამყაროსთან” მივედი, მართლა პანაშვიდს ჰგავდა იქაურობა… გარეთ, შორიდან დაინტერესებული ხალხი, მერე უფრო ვიწრო წრე, სადაც ალალად დაღვრემილები იდგნენ, უფრო ცენტრში კი ისინი, ვისაც დანა პირს არ უხსნიდა და ვისთანაც, წესით უნდა მისულიყავი და მიგესამძიმრებინა, რომ არა საკუთარი უღონობის განცდა.

შუაში კი გაშავებული, დანახშირებული გვამი ესვენა – „ბავშვთა სამყაროს“ გვამი…

ბავშვთა სამყარო ჩვენს ქალაქში დინოზავრივით დარჩა – ძველი, სოციალისტური ეპოქის მონუმენტურ ძეგლად, თავისი მონოლითური კონსტრუქციით… და შიგ რომ შეხვიდოდი, იყო კიდეც იმ ძველი დროების ძეგლი – ძველებურად გამოწყობილი, უხშირესად – საკმაოდ ასაკოვანი – გამყიდვლებით, შარფები და თავშლები რომ ჰქონდათ მოხურული ზამთარში და ჩუსტებით დადიოდნენ მარმარილოს იატაკზე, მიჰქონდათ ერთმანეთთან ძველებურ “მინუტკებში” მოხარშული ყავა, ან – ცელოფნებში გახვეული ხაჭაპური, ჯერ კიდევ შემორჩენილი ძველებური თურქული გამათბობლებით, ძველებური დახლებით, და იმ საქონლით, რომელთაგან ზოგი ძნელად თუ იშოვება სადმე სხვაგან – ძაფები, ღილები, ქსოვილები „ზმეიკები“, სხვადასხვა ზომის და ფერის ზონრები და „ტისონკები“, ბავშვის და საწოლის იაფფასიანი თეთრეული, პლასტმასის ნივთები, ბევრნაირი ავეჯი… და “ოქროს ბირჟა” – ოქრო და სამკაული – ძირითადად, ვიღაცის ნაქონი, ვიღაცის ბინიდან გამოტანილი…

და მაინც, ეს ძველი “მონსტრი” ძალიან ადამიანური იყო შიგნიდან – უამრავი ადამიანისთვის ის იყო მათ ცხოვრებაში ბოლოს შემორჩენილი სამსახური, არა მარტო თავისა და ოჯახის რჩენის საშუალება, არამედ, სამუშაო და სოციალური ურთიერთობის ადგილი… ამ 25 წლის მანძილზე საქართველოში ბევრი საწარმო, ფაბრიკა და ქარხანა გაპარტახდა, გაიყიდა და გაქრა… თითზე ჩამოსათვლელია ისეთები, რომლებიც წარმატებულ საწარმოებად იქცნენ, მაგრამ როგორც წესი, იქაც იმის მეათედი ადამიანი თუ მუშაობს, რაც ადრე – არაფერი გასაკვირი არაა, წარმოება სულ უფრო ავტომატიზებული ხდება…  ხოლო აქ, „ბავშვთა სამყაროში“, თითქოს ქართული „ბაბილონის გოდოლი“ აშენდა, სადაც სხვა დიდი არაფერი შენდებოდ, იმედების გარდა… ხშირად ილუზიები იყო ეს იმედები, მაგრამ ამ ილუზიებით ათასობით ადამიანი ახერხებდა ცხოვრებას, თავის გატანას და დეპრესიის დაძლევას. და რაც მთავარია, ამ ბაბილონის ჩვენეულ გოდოლში ადამიანები  ერთმანეთს უგებდნენ, მიუხედავად ენების სიჭრელისა…

 

ახლა კი ეს იმედები შავად ხრჩოლავს და შიშმა დაისადგურა ამ ადამიანთა  ოჯახებში… მათ უმრავლესობას ხომ კრედიტები აქვს აღებული და დღეს სამსახურის დაკარგვას, ვაითუ, ხვალ საცხოვრისის დაკარგვაც მოჰყვეს… ყველაზე ცუდი კი ისაა, რომ ძალიან ბევრს სჯერა – რომ ეს ხანძარი შემთხვევითი არ იყო, რომ მათი უბედურება სხვისი ხელის მოთბობისთვის მოხდა… ვერც გაამტყუნებ – ძალიან ბევრჯერ მომხდარა ჩვენს უახლეს წარსულში მსგავსი რამ… 😦

 

ხელისუფლების ვალია, დაეხმაროს ამ ადამიანებს. პირველ რიგში, კვალიფიციური გამოძიების ჩატარებით, რომ თუ მართლა ვინმეს ტვინში მოიხარშა ასეთი სცენარი, მათ მთელი სიმკაცრით პასუხი აგონ. ასევე საჭიროა მაქსიმალურად დახმარება, რომ ამ ადამიანებმა შეძლონ სადმე მსგავსი სამუშაო ადგილის მონახვა – ან გადასახადები შეუმცირონ, ან ბანკის კრედიტის ვადის გაგრძელებით… ჩვენი ვალიცაა ამ ადამიანებისთვის თანაგრძნობის გამოხატვა, ვისაც რა შეგვიძლია, იმით დახმარება… და ძალიან ცუდი იქნება, თუ ხელისუფლების მხრიდან უკვე წამოსულ პოზიტიურ ნაბიჯებს სხვათა მხრიდან შურის გამოხატვა მოჰყვება…

P.S.

ამ საღამოს გავიგე, რომ ჩვენ ახლობელს, რომელიც ოქროს ბირჟაზე მუშაობდა, სეიფში შენახული მისი ნავთები უკლებლივ უნახავს და დაუბრუნებია… და კიდობანში უკვე მიუციათ კიდეც მისთვის სამუშაო ადგილი…  მართალია, დახლზე რაც ჰქონდა, ის დაკარგულია, მაგრამ ეს ძალიან ძვირფასი ნივთები არ იყოო, არ ჩივის… ღმერთმა ქნას, სხვებსაც ასე გაეხაროთ…

გაჭირვებისგან და ბედის უკუღმართობისაგან არავინაა დაცული… და არაფერი არ გვამახსოვრდება ისე, როგორც ის, ვინაც სწორედ ასეთ მძიმე მომენტში გამოგვიწვდის დახმარების ხელს…

ოღონდ ერთიცაა, მწარე გაკვეთილიდან დასკვნაც უნდა გამოიტანოს ყველამ – ქონება რომ გაქვს, იმას დაზღვევა უნდა! დავიმახსოვროთ ერთხელ და სამუდამოდ! და მარტო სხვის და ხელისუფლების იმედად ნუ იქნებით!


თავისუფალი ზონა – ”ნაცლანდია”


ხომ არსებობს თავისუფალი ეკონომიკური ზონები?

ჰოდა, ალბათ, შეიძლებოდა შეგვექმნა “სინდისისაგან და სამართლისაგან თავისუფალი ზონა – ნაცლანდია” – სადაც მცირე ტერიტორიაზე სრული მასშტაბით აღდგენილი იქნებოდა მიხეილ სააკაშვილის რეჟიმის ყველა “პრელესტები” – ადეიშვილის პროკურატურ-პრობაციული სამართლით, ახალაიას ციხეებით, მერაბიშვილის ზონდერულ-ნულოვანი ტოლერანტობით და კუბლაშვილის სასამართლოთი.

ნაცლანდიის ბედნიერი და ნებაყოფლობითი მაცხოვრებლები თავად გადაიხდიდნენ ამ ყველაფრის ფასს პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით. ზონა იქნებოდა თვითდაფინანსებაზე და უფლება ექნებოდა თავისი შემოსავლებით გაეხსნა, რამდენიც ზონის დიქტატორს ენდომებოდა, იმდენი შადრევანი, ნებისმიერ დროს ჩამოეყვანათ კუტუნიო, ხოლო ნაცლანდიის მოქალაქეებს ეჩუქებინათ ზონის ხელმძღვანელობისათვის ნებისმიერი თავისი ქონება, ნებისმიერ ნოტარიუსთან ღამის ნებისმიერ დროს გადაფორმებით! მათ ასევე ექნებოდათ “მოდელირებული ქრონიკის” მუდმივ რეჟიმში ყურების უზომო სიამოვნება და მაღლის განდიდებისა და მიმთხვევის შეუზღუდავი ბედნიერება…

ერთი დაზუსტება – ნაცლანდიაში შესვლა თავისუფალი იქნებოდა, გამოსვლა – მხოლოდ 9 წლის შემდეგ (გადარჩენილებისათვის)…

მე მგონი, ამით ყველა მოგებული იქნებოდა – ზონის ბინადრებიც, და ზონელებისაგან და ზონდერებისაგან დასვენებულებიც…

მიშა მაგარია


“კადრები წყვეტენ ყველაფერს!”


Bortnikov speaks on a phone as he arrives for a wreath laying ceremony at the Kremlin wall in Moscow

– ვლადიმერ ვლადიმეროვიჩ!

– რომელი ხარ, კაცო?

– ბორტნიკოვი…

– რაო, შურა? ხომ მშვიდობაა?

– რაციონალიზატორული წინადადება მაქვს…

– აბა, ჰე!..

– ხალხი შეგვიძლია შევამციროთ. სერიოზული ეკონომია გამოვა.

– სად?

– საქართველოში. ასე, 25 კაცი…

– რაშია საქმე?

– რა და, დაზვერვის საჭიროებამ იკლო.

– როგორ?

– სასწაული ამბავია…ტელევიზორში ჰყვებიან ყველაფერს: რას ყიდულობენ, სად აპირებენ დადგან… ჯერ ძველი თავდაცვის მინისტრი ჰყვება… მერე ახალი აზუსტებს… მერე ძველი ისევ… მთელი შესყიდვების გამომზეურება ხდება, ფაქტიურად…

– ტელევიზორში? ჩვეულებრივ არხზე?

– კი, ახალ ამბებში, თოქ-შოუებში, ინტერვიუებში…

– იქნებ, დეზაა?

– არ ჰგავს, ძალიან დეტალებს ჰყვებიან და ყველაფერი ემთხვევა… უფრო სწორედ, ისეთი რაღაცეებიც გავიგეთ, რაც ადრე არ ვიცოდით!

– საიდან გვეცოდინებოდა, ჩვენ ანალიზს ვაკეთებდით და ანალიზში რაღაც შეგეშლება…

– ჰოდა, მეც მაგას ვამბობ, ვლადიმერ ვლადიმეროვიჩ! ახლა ყველაფერი ღია ტექსტითაა…

– ფრანგები რას ამბობენ?

– უარყოფენ, სიმწრით! რაც ძალი და ღონე აქვთ!..

– საწყლები, რა დღეში არიან, ალბათ… მესმის მაგათი.  არაა ადვილი მოსასმენი, პარტნიორი ტელევიზორში რომ ჰყვება საიდუმლო შეთანხმებას…სისხლი შეიძლება ჩაგექცეს…

– მოკლედ, 25 კაცი შეგვიძლია გადავისროლოთ სადმე… ესტონეთში ან პოლონეთში მაგალითად… გამოცდილი ხალხია… ან შეგვიძლია შევამციროთ, როგორც იტყვი… აქ ერთ თარჯიმანს დავტოვებ მარტო… ძველი კადრია…

– რომელი?

– “წიოწია ნინა”…

– “წიოწია ნინა იზ ტბილისი”?

– აჰა, ეგაა ზუსტად!

– ეგ კიდე ცოცხალია?

– კი, უბერავს!

– კაი, შურა! კარგად გიმუშავია!

– ვცდილობ!..

– სანთელი უნდა დავანთოთ!

– უკვე დავანთე!

– ნამეტანი არ მოგივიდეს, კიდე პაჟარი არ გააჩინო…

– ვეცდები!


როგორ დამეხმარა თენგიზ აბულაძის “მონანიება”


ეს ფილმი, რომელიც, ჩემი აზრით, შედევრია და განსაკუთრებული ადგილი აქვს არა მარტო კინოხელოვნებაში, არამედ ჩვენს ისტორიაში, ჩემთვის კიდევ ერთ დაუვიწყარ მოგონებას უკავშირდება.

1986 წლის დეკემბერია. მოსკოვში ასპირანტურის ბოლო წელი დამეწყო, როცა ორწლიანი შრომის ანალიზი და დისერტაციის დაწერა უნდა დავიწყო მალე. სრულიად მოულოდნელად ჩვენი ნაქირავები ბინის პატრონმა გამოგვიცხადა, შვილი დროზე ადრე დაბრუნდა ჯარიდან, თან ცოლი მოჰყავს და ბინა უნდა დაგვიცალოთო. ელდა გვეცა ჩემს მეგობარს – სოსო გოგიჩაიშვილს და მე. რას ვიზამდით, დავიწყეთ ყოველდღე მორიგეობით სიარული ბანნი პერეულოკში, სადაც ბინების გაყიდვა-გაცვლის ბიურო იყო და მთელი მოსკოვის მაკლერებიც იქ ტრიალებდნენ. დავდივართ ამ ყინვაში, მაგრამ სრულიად უშედეგოდ. როგორც კი ბინის პატრონი იგებს, რომ ორი ქართველი ახალგაზრდა კაცი ვაპირებთ ბინის ქირაობას, საუბარი უცებ მთავრდება – მაინცდამაინც კარგი რეპუტაცია არ გვქონდა ქართველებს, და ახალგაზრდა ბიჭებს, მით უმეტეს – თქვენ დაიწყებთ იქ სმას, ქეიფს, ნაშების მოყვანასო – თავს აკანტურებდნენ პოტენციური გამქირავებლები…

ერთ დღეს უკვე ლამის 8 საათი ხდება და თოვლზე დიდხანს დგომით სრულიად გაყინულმა შევნიშნე, ასე, ორმოციოდე წლის, კარგად ჩაცმული მამაკაცი, რომელიც რაღაც უცანაურად იდგა თავისთვის, არც არავისთან მიდიოდა და ელაპარაკებოდა… მაკლერი არ იყო აშკარად და ბინის პატრონსაც არ ჰგავდა თავისი ინერტულობით… მივედი და ვკითხე, ხომ არ აქირავებთ ბინას მეთქი. არ ვიციო, მითხრა დამაბნეველი გულახდილობით და უცნაურად გაიღიმა. მერე მკითხა, პროფესიით ვინ ხარო? – ექიმი ვარ, ასპირანტი მეთქი, ვუთხარი გახარებულმა (პოზიტიური ფაქტორი იყო ორივე, ასპირანტები როგორც წესი არ იყვნენ ცნობილი დებოშირობით) და დავამატე – დისერტაციის წერის დრო მომივიდა და ძალიან მჭირდება ბინა სასაწრაფოდ, ახალ წლამდე უნდა გადმოვიდე მეთქი… სადაური ხარო, მკითხრა კაცმა – ქართველი ვარ… მესამე წლის ასპირანტი-თქო (ისევ იმ პოზიტიურ მომენტს მივაწექი). ოჯახი თუ გყავსო? – დამისვა ჩამჭრელი კითხვა. – არა მეთქი. – მარტო იქნებიო? – და მივხვდი, როგორ ნელ-ნელა შეეპარა ეჭვი აქამდე კეთილგანწყობილ ხმაში… – არა, ჩემი მეგობარი იქნება – ისიც ექიმია, ორდინატურაში სწავლობს მეთქი… – ისიც ქართველიაო? – ისე შემეკითხა, მივხვდი, თავადაც არ უნდოდა ამ პასუხის მოსმენა, მაგრამ ხომ არ მოვატყუებდი.

მივხვდი, რომ ისევ იმ მძიმე პარადიგმთან მივედით – “ორი ქართველი უცოლო ახალგაზრდა”, რომელსაც უკვე არც ექიმობა შველოდა და არც – ასპირანტობა…

– იცით, ალბათ, არაო… – მითხრა იმ კაცმა და გაჩუმდა.

მეც გავჩუმდი, უკვე იმდენჯერ მოვისმენე მსგავსი საუბრები, რომ ვიცოდი, ამ მწვერვალიდან გზა მხოლოდ ქვევით მიდიოდა…

და უცებ, ამ კაცმა მოულოდნელად მითხრა:
– “მონანიება” ვნახე დღესო…
– იმედია, მოგეწონათ მეთქი…
– არაო, მითხრა მოულოდნელად და რომ ვიფიქრე, ამას, ეტყობა, ქართველები ისე სძულს, სუხიშვილები და ქართული ღვინოც ეზარება, ალბათ-მეთქი… გვერდზე გაიხედა და თქვა
– არა, კი არ მომეწონა, სრულიად გამოშტერებული ვარ! – ეს რა გადაგიღიათ, როგორ მოახერხეთ. რა სულისშემძვრელი, როგორი ფანტასტიური ფილმიაო!!!

და მერე თითქმის 5 წუთი ყვებოდა თითოეულ გულისშემძრავ მომენტს, რომლებმაც წარმოუდგენლად მოხიბლეს – დაწყებული დარბაისლების მოყვანიდან, ამაზრზენი ჯალათის მიერ შექსპირის დეკლამაციიდან, იმ ეპიზოდიდან, დედა რომ შვილის დანაწერ მორს ეფერება ტირილით, აივნიდან გაშვებული საპნის ბუშტების ეპიზოდს… აქებდა მუსიკას, კოსტუმებს, განსაკუთრებით კი ავთო მახარაძის შეუდარებელ თამაშს… ამაყი ვუსმენდი ამას, ჩემს ანალოგიურ გრძნობებს ვუზიარებდი. დამავიწყდა კიდეც, რატომ ვიყავი იმ საღამოს იქ მისული და გათოშილი…

– როგორ მოახერხეთ ამის გადაღება, ასე ფანტასტიურად იმის თქმა, რაც ასე საზარელი იყო… რა გენიოსები ხართ ეს ქართველები… არა, მაგრები რომ ხართ, აქამდეც ვიცოდი, მაგრამ ეს ფილმი, ეს რეჟისურა, ასეთი მსახიობები, მიწიდან ბოროტების ამოთხრის ხერხი… – ვეღარ ჩერდებოდა ჩემი უცნობი ნაცნობი…

და უცებ, სრულიად მოულოდნელად მითხრა, სრულიად უბრალოდ:

– ეშმაკმა დალახვროს (კ ჩორტუ!) მოდი და მოგაქირავებთ ჩემს ბინას! როგორ შეიძლება, მე ამ ფილმის ნახვიდან რამდენიმე საათში ქართველებს უარი ვუთხრაო…

დამუნჯებული მოვედი სახლში – არ მჯეროდა ბედნიერების… გარდა იმისა, რომ სულ რაღაც 1 კვირა რჩებოდა ბინის დაცლის ვადამდე, და სხვა ვარიანტი არ გვქონდა, ეს ბინა აღმოჩნდა მშვენიერ ადგილზე – მეტრო პროფსაიუზნაიასთან, ძალიან წყნარ ქუჩაზე და რაც მთავარია – ცენტრალური სამედიცინო ბიბლიოთეკიდან 300 მეტრში! – სადაც შემდეგი თვეების დიდი ნაწილი უნდა გამეტარებინა სწორედ…

ასე დაგვეხმარა თენგიზ აბულაძის ეს უკვდავი ფილმი ჩემს მეგობარს და მე…

monanieba-xe


ნუცა ალექსი-მესხიშვილის ფილმი “კრედიტის ლიმიტი”


დამავიწყდა, ბოლოს როდის ვიყავი ფესტივალზე… თეატრშიც იშვიათად დავდიოდი ბოლო წლებში… არადა, იყო დრო – ფესტივალებს და პრემიერებს არ ვაცდენდი.

გუშინ ვიყავი საფესტივალო ჩვენებაზე – ვნახე ნუცა ალექსი-მესხიშვილის ფილმი ”კრედიტის ლიმიტი” (Line of Credit).

მშვენიერი მართალი ფილმია, რომელიც უეჭველად დაგანაღვლიანებთ.

ძალიან მართალი.

ყველაფერი ძალიან ნაცნობია ამ ფილმში – ეს სახლი – ძველი დიდების ნაშთი, სადაც მდიდრულ პარკეტს და მაღალ ჭერს ჩამოფხრეწილი შპალერი ამშვენებს… ეს ოჯახი, რომელიც ერთი ქალის იმედადღა არის, თუმცა მაინც ცდილობს ”ფასონი” შეინარჩუნოს… ტკბილი მოგონებები ოჯახის გარდაცვლილ თავზე, რომელიც საოცრად ანებივრებდა თავის ცოლს, თუმცა, როგორც გაირკვევა, თავადაც უხვად ნებივრობდა შეყვარებულებში… სადაც დედის დაბადების დღის გადასახდელად დედის უკანასკნელი ბეჭდის დაგირავება უკანასკნელი და მოსული ხერხია… სადაც შვილიშვილი ისეთი თაიგულით მოდის მოსალოცად, მილიონერი გეგონება და მოხუცებულთა ”ხუთეულის” აღფრთოვანებას იწვევს, თუმცა ხუთეული იმასაც კარგად ამჩნევს, რომ კედლებზე სულ უფრო მეტი ღიაფერის ლაქები ჩნდება ყოველი ახალი მოსვლისას – იყიდება ყველაფერი… სადაც ძველი ვალის გასასტუმრებლად ახალს იღებენ, რომ ცოტა ხნით მაინც მოიტყუონ თავი… სადაც სიმსივნით ავადმყოფი ადამიანი შიმშილობს, რომ ანემია დაემართოს და პროგრამაში მოხვდეს (გამოგიტყდებით, ჩემთვის ეს მომენტი – პროფესიულად, ალბათ, უმძიმესი იყო), სადაც მეგობრის მიერ მოყვანილი დამხმარე ყველაზე საშინელ წურბელად იქცევა – მთელი სიცოცხლე რომ ვერ მოიშორებ… სადაც ძველი რომანტიული გატაცება ახალი იმედის და უკანასკნელი კატასტროფული იმედგაცრუების ანტიგმირია მხოლოდ… სადაც კაპიტალიზმის მკაცრი წესების აზრზე არმყოფი მიამიტი პოსტსოციალისტური ადამიანები მხოლოდ მღვდელთან და მკითხავთან ეძებენ რიგრიგობით შველას…

ყველაფერი ეს ხდება რაღაც მიკროსამყაროში, რომლის ახლოს არსებობდა სხვა – პარალელური ”ზეციურ საქართველო”, რომელიც რეიტინგების ჩემპიონია და სადაც გიფსოკარდონით შეფუთული სილამაზე და შადრევნული იდილია მეფობდა, სადაც ბედის ნებიერი მაღალპრეზიდენტი ამაყად მასპინძლობდა მსოფლიო ლიდერებს, ხოლო საღამოობით თავისი სასახლის აივნიდან სიყვარულის ხიდის დისტანციური ჩართვა-გამორთვით ირთობდა ბავშვობაში გაურთობელ თავს, სადაც გმირთა მოედნიდან ატყორცნილი სხივი მთვარეს წვდება, ხოლო თვითმფრინავიდან რიყეზე დაგორებული ლითონის ”სუდნოები” იპყრობს მზერას…

ფილმში ეს მეორე საქართველო თითქმის არასოდეს ჩნდება – არც ის ლიდერები, რომლებმაც საკუთარი ზეციერება სწორედ გარიყულთა სისტემატურ ჩარეცხვა-გატყავებაზე დააშენეს… არც მათი ბუტაფორიული პლასტმასის სამოთხე. ორი სიცრუის გადაკვეთა არ ხდება და ეს, გაგიკვირდებათ და, ძალიან მომეწონა! მხოლოდ ერთხელ, ოდნავ, როცა მთავარი გმირი ”გადარჩენის” აღსანიშნავად შამპანურს სვამს და ცოტას წაიფლირტავებს კიდეც… რაც უფრო დიდია იმედი, მით საშიშია იგი – ამტკიცებს ფილმი… ალბათ, ამ მწარე 25-წლიანი წრეზე ხეტიალის შემდეგ, ქართული ნეორეალიზმი დროული და გამართლებულია, თუ დაგვიანებული არა, – იმ დიდი პაუზის შემდეგ, რაც წინა ხელისუფლებამ დააწესა…

ძალიან მომეწონა ნინო კასრაძე! ბრწყინვალეა! სამწუხაროდ, ”მოგზაურობა ყარაბახში”-ს გარდა, მგონი, არც მინახავს მისი კინოროლი. – არაფერს აკლებს და არაფერია ზედმეტიც!

კარგია საერთოდ სამსახიობო ჯგუფი ბევრი არამსახიობი ნაცნობის ჩათვლით. არ ვიცი, ვინ თამაშობს პროფ. ლეო კიკნაძის როლს – ძალიან, ძალიან კარგად!!! ნოტარიუსთან და ბოლო სცენაც. ვფიქრობ, სამხატვრო გაფორმებაც და კოსტუმებიც მშვენივრად არის შერჩეული.

დიდი ხანია, ქართული ფილმი არ მინახავს თბილისის კინოთეატრში – ეს ”ნასოსები”, ”ყველაფერი კარგად იქნება” და მსგავსი მურაბა-მარაზმები, მაშინ, როცა ყველაფერი ცუდად იყო – სპეციალურად დადგმული კომედიები, რომელზეც რაიმე ”საღიტინოები” უნდა დაერიგებინათ, წესით… ბავშვის ხათრით რაღაც ზღაპარი ვნახე რუსკა მაყაშვილის მონაწილეობით – ისიც საშინელება იყო…

ახლა კი ნამდვილად ძალიან მადლიერი ვარ ნუცასი და ყველასი, ვინც ”კრედიტის ლიმიტი” შექმნა – არაფერია იმაზე მწარე, ვიდრე მარაზმატული კომედია შავი ჭირის დროს და არაფერია იმაზე სასარგებლო, ვიდრე სიმართლე, როგორც გადამრჩენელი წამალი… თუნდაც ქინაქინივით მწარე… და თან ეს ყველაფერი კარგად და პროფესიონალურად იყო გაკეთებული.

დარბაზი სრულად გაივსო – ძალიან ბევრი ხალხი იყო – იმ ნაპირიდანაც და ამ ნაპირიდანაც. საოცრება იყო, რომ გვერდით აღმოვჩნდი სწორედ იმნაპირელ ნიჭიერ ადამიანთან, რომელსაც ჩემი დანახვა, მგონი, არ ესიამოვნა და მეც უხერხულად ვიგრძენი თავი. ბოლოს კი ორივემ დავუკარით ტაში – ნუცას, და მის კარგ ფილმს.

ფილმი მთავრდება იმის შეხსენებით, რომ საქართველოში 175,000-მა ოჯახმა (ოჯახების 14%-მა!!!) 2008-2013 წლებში დაკარგა თავისი საცხოვრებელი ბინა მტაცებლური იპოთეკური დაკრედიტების (და საკუთარი მიამიტური უცოდნრობის) გამო… ეს პრობლემა კიდევ დიდხანს იქნება ძალიან მძიმე და საშიში ნაღმი ჩვენი ქვეყნისთვის…

line_of_credit


მადლობა, ნანა!


Zard-Liberty-S

წარმოიდგინეთ, რომ გვყავდა ადამიანი, რომელმაც ჩვენს თვალწინ დაწერა სიყვარულის ენციკლოპედია. არა, მარტო სიყვარულის კი არა, – სიყვარულის და მეგობრობის… და არა მარტო მეგობრობის, არამედ – ადამიანურობის, სულიერების და სიფაქიზის ენციკლოპედია… კი არ დაწერა, – გამოძერწა, დახატა, სული შთაბერა, და ეს ყველაფერი გვაჩუქა – გვაჩუქა უფასოდ, ისე, რომ წასვლაც არ დაგვჭირდეს მაღაზიაში, თუ ბიბლიოთეკაში, ან – ლიცენზიის ყიდვა… გვიანდერძა ისე, რომ ისიც კი არ დაგვავალდებულა, აი, ხომ დაგანახეთ კარგი და ცუდი რაცაა და აწი თქვენგან მხოლოდ სამაგალითო ქცევებს ველოდებიო… ძალიან ბევრი სევდა ჩააქსოვა და მაინც ისეთ საოცარ მხიარულ ხალიჩაში, რომ დაბნეულები ვართ, რადგან ამ დღეებში მუდამ ვკითხულობთ მის ნაწერებს და ვიცინით იმაზეც კი, რაც თითქოს სასაცილო ნაკლებად არის, და ცრემლი მოგვდის იმაზე, რაზეც ასე გულიანად გვიცინია ადრე… რადგან ის ჩვენთან აღარ არის.

ან იქნებ ვცდები და ახლაც ჩვენთან არის… რადგან მან ის მოახერხა, რომ ჩვენ ერთად შეგვყარა და გვასწავლა, რა კარგია ერთად ყოფნა. რომ მაშინაც კი, როცა ათობით ან ათასობით კილომეტრი გაშორებს ადამიანისაგან, თუ მას რამეს გულწრფელად მოუყვები, შენს სევდას თუ სამართლიან აღშფოთებას გაუზიარებ, გააცინებ არანორმალურად სასაცილოდ მოყოლილი მხიარული ისტორიებით, დააფიქრებ იმაზე, რანი ვართ და რატომ ვართ, და თუ უიმედობის და მარტოობის ჟამს იმედს და გაწვდილ თანაგრძნობას აჩუქებ, მაშინ ადამიანი მარტო აღარ არის, მაშინ ბევრი საშინელი შიში უკან იხევს და ხვდები, რომ ჯერ კიდევ გაქვს შანსი, შენც, მასაც, ბევრ სხვასაც და მთლიანად – ქვეყანას…

ბევრი მძიმე დღეები გადაგვიტანია. ბევრჯერ გადამიხდია მადლობა მისთვის იმ გულიანი ხარხარისათვის, მის პოსტებზე რომ მეწყებოდა. შემიძლია ვიამაყო, რომ რამდენჯერმე მისგანაც მიღებული მაქვს ასეთი მესიჯი თუ გამოხმაურება: “მადლობა, სოლომონ! მადლობა, რომ ასე მაცინებთ! დიდი მადლი გაქვთ ჩემზე! ვერ წარმოიდგენთ, როგორ მშველით!“
ყველანი ერთმანეთს ვშველოდით! გადაჭარბებულია, რა თქმა უნდა, მაგრამ თითქოს ვირტუალური ოსვენციმის ტყვეები ვიყავით, სადაც გაზის კამერა – არა, მაგრამ სისტემური დაშინების მანქანა, ტოტალური სიცრუის კამერა და გებელსოიდური მედია კი მართლაც ბატონობდნენ და სადაც სწორედ ამ ჩვენი ფეისბუქისა და ბლოგების ფანჯრებში დანთებული სანთლებით ვცდილობდით ერთმანეთისათვის ხმა მიგვეწვდინა და ჩვენი სიმწრითმოგვრილი ხუმრობებით ძალა მიგვეცა უკვე ლამის უსასოო გონებისათვის… ომის შემდეგი წელი ლამის არ იყო ისე საშინელი, როგორც 2010 წლის არჩევნების შემდგომი, როდესაც ლამის ყველა იმედის ნაპერწკალი ჩაქრა და როდესაც ჩვენი მატარებელი თავაწყვეტილი მიექანებოდა 1953-დან უკან – 1937-საკენ… მას კი ამ პერიოდში სხვა ყველაფერთან ერთად უსაყვარლესი ადამიანების დაკარგვაც დაემატა, ჯერ – მამა, მერე – დედა, მერე – მეუღლე…
მახსოვს, ჩემი წრეგადასული სიფრთხილის ჟამს, როცა ნანას ჯერ კიდევ არ ვიცნობდი, ფეისბუქის ინბოქსში წერილი მომწერა თხოვნით, ძალიან ბევრ ვხარხარებ ამ შენს პოსტებზე და დამიმეგობრეო… ია ანთაძეს ვკითხე, ვინ არის ეს ქალბატონი, ასე ჯიქურ რომ მთხოვს მეგობრობას-მეთქი. ეგ უმაგრესი ადამიანიაო, – იამ მითხრა და მერე, როცა დავუმეგობრდი, მივხვდი, რომ მართლაცდა უმაგრესი იყო და თან – გასაოცრად უფაქიზესი… მას რა ჭირდა ჩემთვის სათხოვი, თურმე მე უნდა შევხვეწნოდი, რომ მისი ძალიან ალალი და ცხოვრებისეული სიბრძნის და ადამიანური ურთიერთობების პრიმატზე დამყარებული ფილოსოფიის თანაზიარი გავმხდარიყავი.

მახსოვს, ერთხელ ფოტო გავაზიარე, სადაც თვალებდახუჭული ასაკოვანი ქალი სააკაშვილის ფოტოპლაკატს, როგორც წმინდანის ხატს იყო დაწაფებული და მიმთხვეული. “- ვაიმეე, ეს სად ნახეთ, სოლომონ! – შემომყვირა სტატუსზე, – მაპატიეთ, მაგრამ ამას ვერაფრით გავაზიარებ. ძალიან მეცოდება ეს მოხუცი ადამიანიო”.(მორიდებულად მისაყვედურა კიდეც, თითქოს). სწორედ მაშინ დავფიქრდი, რამდენად უფრო მკაცრი ვიყავი, რომ მხოლოდ რეჟიმის აპოლოგეტების მხილებაზე ვიყავი ორიენტირებული და ისეთი დანდობა არ ვიცოდი, როგორც მან, – როცა ამ ქალში გაჭირვებული, თუნდაც გამორჩენისთვის ან უბრალოდ ბელადომანიით დაბრმავებული, მაგრამ მაინც გაჭირვებული და თანაგრძნობის ღირსი ადამიანი დაინახა, და დასაცინად ვერაფრით გაიმეტა…

წავიდა ნანა… წავიდა ჩვენი „ზარდიკა“ და არ ვიცი, მის თუმორო(უ)ფობიაში tomorrow(ხვალინდელი დღე) იყო ფობიის ფუძე და მიზეზი, თუ tumor (ლათინურად – სიმსივნე). ისე გამოვიდა, რომ ორივე…
წავიდა ჩვენი პოლკოვნიკი აგრაფინა ვულფი, რომელიც, როგორც სამართლიანად უწოდა ზურაბ ქარუმიძემ – „ადამიანური ურთიერთობის გენერალისიმუსი“ იყო. სწორედ ამიტომ, ეს პოლკოვნიკი ძალიან ბევრ წერილებს გვწერდა, ათასობით ძაფით იყო გადაჯაჭვული ყველა ჩვენთაგანთან, მიუხედავად იმისა, ვიცნობდით თუ არა მას პირადად. და სწორედ ამიტომ იყო გასაძლისი ის ჩვენი მარტოობის წლები – რადგან სინამდვილეში არ ვიყავით მარტო, ერთად ვიყავით და მნიშვნელოვანწილად, სწორედ ნანას წყალობით, სწორედ იმ მედიუმის წყალობით, რაც ნანამ გაგვიმხილა და დაგვანახა…

და ისე, არსად არ წასულა.

ის ყოველთვის აქ იქნება, ესაა მისი სახლი, მისი ვირტუალური პლეხანოვი, მისი ყველა სამსახური მასზე შეყვარებული თანამშრომლებით, მისი მეგობრები, – თინეიჯერებიდან დაწყებული და გარდაცვლილებით დამთავრებული. ეს არის სახლი, რომელიც ნანამ ჩვენთან ერთად ააშენა, რომლის ყველაზე უშუალო დედოფალი და ყველაზე საყვარლად “პრონწკი” დიასახლისიც ის იყო… უბრალოდ, ისე მოხდა, რომ სამწუხაროდ, ახლა უნდა დაისვენოს, მაგრამ მან ხომ უკვე ამდენი გააკეთა და ასეთი ლამაზი ბლოგები და სტატუსები გვაჩუქა, ასეთი ცოცხალი ბაღი დაგვიტოვა, სადაც საითაც არ გაიხედავ, ყველგან ძვირფასი ადამიანები არიან – ახლა სევდიანები და მაინც, უცნაურად ბედნიერები -ადამიანები, რომლებიც ნანას ვიცნობდით, რომლებიც ამ ნაცნობობამ უკეთესები გაგვხადა…

მადლობა, ნანა!


დეჟა ვაი!


ეხლა ვნახე “ალ ჯაზირაზე” საქართველოს ექს-ლიდერის და ვაშინგტონში თათარიახლად დაარსებული “ახალი საერთაშორისო ლიდერობის ინსტიტუტის” დირექტორთა საბჭოს თავმჯდომარის, – მიხეილ შეფარდებულის ინტერვიუ, და ჩემს თავს კითხვა დავუსვი
– ეს კაცი რომ ისევ საქართველოს პრეზიდენტი ყოფილიყო, რა ვითარება გვექნებოდა დღეს ქვეყანაში?

ალბათ, აი, ასეთი:

– საქართველოს სამხედრო ძალების მინიმუმ რამდენიმე ბატალიონი ან ერთი დივიზია ეყოლებოდა გაგზავნილი უკრაინაში, ფრონტის წინა ხაზზე;
– უკრაინაში გვეყოლებოდა რამდენიმე ათეული დაღუპული და დაჭრილი, რომელთა შესახებ მხოლოდ უცხოური მედიიდან თუ გავიგებდით შემთხვევით, ხოლო დაღუპულთა ოჯახებს ისევ ძველებურად აიძულებდნენ, რომ მიცვალებული ღამით ჩუმად დაემარხათ.
– რუსეთის მიერ დაწესებული იქნებოდა უკმაცრესი აკრძალვა ქართული პროდუქციის რუსეთში შეტანაზე და დიდი ალბათობით, რამდენიმე ათასი ქართველი იქნებოდა სასწრაფოდ დეპორტირებული, ხოლო რამდენიმე ათეული – დაპატიმრებული შპიონაჟის ან ტერორისტული აქტის მოწყობის ბრალდებით;
– გაძლიერდებოდა აფხაზების და ოსების მიერ საქართველოს მოქალაქეების გატაცების და დაპატიმრების ფაქტები ზემოთხსენებული ბრალდებებით. არაა გამორიცხული, გორის მახლობლად რუსული სამხედრო ტექნიკის დემონსტრაციული გამოყვანის შემთხვევებიც გვეხილა;
– მოიმატებდა დე-ფაქტო საზღვრისპირა რეგიონებიდან ლტოლვილთა ნაკადი;
– შეწყვეტილი იქნებოდა რუსეთთან საჰაერო მიმოსვლა;
– თბილისის და საქართველოს სხვა ტერიტორიის თავზე რუსული თვითმფრინავები განახორციელებდნენ დემონსტრაციულ გადაფრენებს მოსახლეობის დაშინების მიზნით;
– საქართველოში ჩავარდებოდა ტურისტული სეზონი;
– საქართველოს ნაცმთავრობა ისევ მოაწყობდა წითელი ხიდის მახლობლად კაზანტიპზე უფრო მრავალრიცხვოვან აქციას – ოჯახის წევრებისა და ქონების სახალხო-საჯარო დემონსტრირებით;
– მიხეილ სააკაშვილის ჰალსტუხების კოლექციას ისევ დაემუქრებოდა ლიკვიდაციის საფრთხე;
– მიხეილ სააკაშვილი უფრო მეტ ინტერვიუს მისცემდა საერთაშორისო მედიას, ვიდრე უკრაინის მთელი მთავრობა – ერთად აღებული;
– მაპს მაინც არ მოგვცემდნენ;
– ერთადერთი, უკრაინელი ხალხიც და ხელისუფლებაც ნამდვილად უფრო მადლიერი იქნებოდა ჩვენი…

რამე გამომრჩა?

misha-sardal


მესამე მსოფლიო ღომი (ტრაგედია კომიკურ ფერებში)


პუტინ-პოროშენკო-ეშტონ-ლუკაშენკო

მოკლედ, ასეა ეს ამბავი – მთელი მსოფლიო ებრძვის აგრესორს, რომელსაც პირობითად „რუხეთი“ დავარქვათ.

ბრძოლა მიდის აღმავალი ხაზით – ჯერ იყო დაკვირვებების და გაკვირვებების კანტი-კუნტი სროლა. მერე გაძლიერდა შეშფოთებები, რომელმაც რუხეთის მიერ ღირიმის მწვანე კაცუნებით შეტევისა და რეფერენდუმული ანშლუსის ფონზე საარტილერიო ზალპის სახეც მიიღო. ზალპურმა შეშფოთებებმა გვარიანად ასიამოვნა რუხეთის პრეზიდენტი რუტინი, რომელმაც ამის საპასუხოდ მწვანე კაცუნები აღმოსავლეთ უღრაინაშიც მოთესა და მოსავალს გატრუნული დაელოდა.

ამაზე მსოფლიო სულ გადაირია და გამოაცხადა მასიური და გეომეტრიულად პროგრესირებადი სანქციები! სანქციები იმდენად მასიური იყო, რომ თავიდან მისი ადრესატების სია A4 ფორმატის გვერდის 1/8-ზე ვერ ეტეოდა. უღრაინის რაც უფრო მეტ დასახლებულ პუნქტს იკავებდნენ უნიშნო, უსახო და უსახელო მწვანე კაცუნები, მით უფრო იზრდებოდა სანქციებში ჩართული ქვეყნების რაოდენობა, რომელთა უმრავლესობის ლიდერები დილიდანვე გმობდნენ რუხეთის მოქმედებებს და გულში მჯიღს იცემდნენ, რათა საღამოსვე დაერეკათ რუტინისათვის და სამშვიდობო პროცესში აქტიური ჩართვა შეეთავაზებინათ, თან ელეგანტურად ბოდიშიც მოეხადათ მჯიღის ცემის ზედმეტი ექსპრესიულობის გამო…

უღრაინის ლიდერშიფმა უყურა ამ კატავასიას, უყურა და მიხვდა, რომ შეშფოთებებიდან აღშფოთებებამდე უსასრულო გზაზე უღრაინისაგან 1/8-ც აღარ დარჩებოდა, ამიტომ აქტიური ბრძოლის მივიწყებულ მეთოდებზე გადავიდა. იმდენად მივიწყებულზე, რომ დღეში 1 თვითმფრინავს და 2 ვერტმფრენს კარგავდა, ხოლო მწვანე კაცუნები ჰამასის მსგავსად გათხრილი გვირაბებიდან (ან სულაც ღია სასაზღვრო პუნქტიდან) ახალ-ახალ ამოუცნობ სატანკო ელემენტებს იღებდნენ… ნუ, ხომ ხვდებით, რომ მწვანე კაცუნები მწვანე ტანკების გარეშე წარმოუდგენელია, მათი სიმბიოზი კი ისეთივე სანუკვარი და გულისამაჩუყებელია, როგორც დედაზე აკრული ბემბი… არა, უფრო – როგორც იმპერიულ „სათნოებაზე“ და „მოყვასზე ზრუნვაზე“ მილესილი სეპარატიზმი…

თუმცა თანდათან მდგომარეობა შეიცვალა. რადგან გაგიკვირდებოდათ, მაგრამ როცა აქციების ადრესატთა სიებში რუხეთის ყველაზე პტივსაცემი რუხი მგლების სახელებიც დაფიქსირდა, რუტინმა თავი მოიქექა და აღიარა, რომ ღირიმში ის მწვანე კაცუნები მისი კაცუნები იყვნენ (ოღონდ, ტანკებზე არ გამოტყდა სათუთი… ტანკის ზღაპარი უფრო კარგად „პრავდება“, ეტყობა, და არც არავინ უსვამდა დასავლეთიდან ამ უხერხულ კითხვას!), მაგრამ ამავე დროს მკვეთრად გაემიჯნა აღმოსავლეთ უღრაინაში ზუსტად ისეთნაირივე მწვანე კაცუნებს და მათ არანაკლებ ანშლუსურ რეფერენდუმების მცდელობებს. საქმე იქამდე მივიდა, რომ კაცუნებმა გვარების გადაკეთებით მოიწყეს სარდლობები და პრეზიდენტობები და უკვე ცოტა უკლდათ, რომ აღმოსავლეთ უღრაინაში ფულის ერთეულიც გრივნას ნაცვლად გირკა გამხდარიყო, მათი ლიდერის უკვდავსაყოფად… მაგრამ იმ დროს, როცა თავად ხატზე იფიცებდნენ, რუტინი ჩვენ არაფერს გვაძლევს, ეგ გადამგდებიო, სწორედ იმ დღეებში მსოფლიოს მორიგი უღრაინული ბომბდამშენის განადგურება უპატაკეს და მალევე პირკატა ეცათ, როცა გაიგეს, რომ ეს სამგზავრო თვითმფრინავი იყო – სულაც დასავლური ქვეყნიდან, სადაც ერთ დროს რუხეთის მეფე განათლებას იღებდა და დროშაც კი წამოიღო იქედან…

მერე კი აშკარა გახდა, რომ თვითმფრინავი იმ ტიპის რაკეტით ჩამოაგდეს, რომელსაც აფთიაქში ნამდვილად ვერ იყიდი (თუმცა, ეშმაკმა იცის, რუხულ აფთიაქში იქნებ მოგცენ კიდეც, თავის ტკივილის ასალაგმავად)…

მალე აღმოჩნდა და გამოჩნდა, რომ თვითმფრინავის და უდანაშაულო შემთხვევითი ადამიანების დაღუპვამ ელვისებურად სწრაფად ითამაშა დასავლურ შეშფოთებებსა და აღშფოთებებს შორის არსებული უხილავი ზღვრის გადამლახავი ფაქტორის როლი. მთელი ორი კვირის განმავლობაში (!) მართლაც გაერთიანებული დასავლეთი იქამდე მივიდა, რომ სანქციების ადრესატთა სიამ უკვე ერთ გვერდს გადააჭარბა და ბატონ რუტინს თავის ქექვა ქრონიკულ ჩვევაში გადაუვიდა. მაგრამ აქ კიდევ ერთი ინოვაციური მეთოდი გამოიყენა.

რამდენადაც სანქციები ძირითადად მისი ჰელიტის მიმართ იყო მიმართული, ასე არ უნდაო, და თავად დაუწესა მთელ ხალხს სანქციები – თქვენ რას გვიზამთ იმისთანას, ჩვენ რომ არ გვიქნია ამათთვისო! და პირდაპირ მასობრივი კვებითი ხარაკირი გამოაცხადა – აწი, აღარაფერს ვიყიდით თქვენგან და სულ შიმშილით რომ დაიხოცება ჩვენი მოსახლეობა, მერე ნახეთ, რა მოგივათ, გულები რომ დაგეთუთქებათ და მორალი რომ ბოყინით მოგკლავთო!

გაოგნებულმა დასავლეთმა ჯერ ერთმანეთს გადახედა, ეს ალაოდ ხომ არ არისო, და რომ მიხვდნენ, არ იყო ეს ბლეფი, გაფითრდნენ და აღშოთებების ტონუსი მკვეთრად ჩამოუვიდათ შეშფოთებების დონის ქვემოთ, რამეთუ, მართალია, რუხეთის მოსახლეობას იმაზე ცოტად ნაკლებადაც ნაღვლობდნენ, ვიდრე უღრაინისას, მაგრამ იმას კი მაშინვე ზურგის ტვინით მიხვდნენ, რომ ასე თუ გაგრძელდებოდა, ყველიც ოხრად დარჩებოდათ, და ფუა-გრაც! და ფუა-გრა თუ ოხრად დაგრჩა, მერე მარტო ვიაგრა რას გიშველის 21-ე საუკუნის განათლებულ საბაზრო საზოგადოებას?!

ყველაზე საშინელება კი ის იყო, რომ ამ გარდამტეხ მომენტში უღრაინელებმა შეუტიეს, მარა რა შეუტიეს!.. თანდათან გაახსენდათ ძველი ტრადიციული ბრძოლა, და მართალია, თვითმფრინავებს ისევ ხშირად კარგავდნენ, მაგრამ სამაგიეროდ მწვანე კაცუნებს დაადეს მიტკლისფერი… და ამბოხებული აღმოსავლეთ უღრაინა შაგრენის ტყავივით შეავიწროვეს…
აყვირდა უკვე სერიოზულად შეშფოთებული და სახეწამოწითლებული ფეოლა-დასავლეთი – „ხვედელიძე, დაცვას მიხედე, დაცვასო!“ და შიგადაშიგ, ოლღა ბებიასავით გამოურია – „მოაბრუნე, ილარიონ, მოსაწველია, რძე შეაწუხებსო!“, მაგრამ უღრაინის პრეზიდენტმა ილარიონის ნაცვლად, იროდიონივით გადაწყვიტა, ტემპი არ დაეკარგა და „ხვედელიძე“-ზე ხომ, საერთოდ სულ არ რეაგირებდა!

– არ გვინდოდა, ჩვენ, ეს გლახა ამბავიო! – გულწრფელად წუწუნებდნენ მისტრალების და მერსედესების მწარმოებლები, მაგრამ რუტინს რა ენაღვლებოდა, სულ რძესავით თეთრები ჰქონდა მოსხმული დედა ტერეზასავით და იძახდა, – ახია თქვენზეო. მერე როგორც იქნა მოლბა და ხრისტიანულად თავი მდაბლა დახარა – ჯანდაბას, ვინმეს ხომ უნდა შეეცოდოს ხალხი, ვინმემ ხომ უნდა იზრუნოს გაჭირვებულ ადამიანებზე და ჩემზე უკეთ, ხომ ვიცი, ეს არავის გამოუვა (განდიც მკვდარია, და ტერეზაცო!)

ჰოდა, იმისთანა უნივერსალური იარაღი დააძრო, ყველამ ხელი აწია – 300 სპარტელი და 300 არაგველი რა მოსატანია, 300 რძისფერი ტროას „ღრუზავიკი“ გამოიღო სახელოდან და „ჰუმანიტარიუს“ დააწერა მისტიურ სიტყვად ჩვენი დროის ჯადოქარმა. დაიძრნენ „ღრუზავიკები“ ხვნეშა-ხვნეში (თუმცა ნახევრად ცარიელები იყო, მაგრამ მაინც ხვენშდნენ ყასიდად – „ქალაქი ანარას“ გმირი „გრელკებიანი ვაშკაცივით“) და რაც უნდოდათ, ის შეიტანეს უღრაინაში, და უფრო მეტად, რაც უნდოდათ, ის გამოიტანეს – უთვალავი იარაღი და დანახშირებული მწვანე კაცუნების გვამები, რომ „ძერჟავას“ რძესავით ქათქათა რეპუტაციას ჩრდილი არ მისდგომოდა…

და ამ უნივერსალური იარაღით თვითნებურ შეჭრას (ხალხი იღუპება, და – რა დროს წესებიაო, მოუკვდა პატრონი, კამაზით შემოვარდნილა რუტინი ბატონი) მეორე დღესვე საკვირველი შედეგი მოჰყვა – მწვანე კაცუნებმა უცებ ლამის მთელი უღრაინის ჯარების ტოლი არტილერიით და ტანკებით რომ დაცხეს, ეს არაფერი. ამას ის დაემატა, რომ გულზეშემოყრილმა დასავლეთმა პირდაპირ განაცხადა ფრაუ მერხელის პირით, ძაან გვინდა უღრაინის ბედნიერება, მაგრამ მხოლოდ ისეთი, რუხეთის ბედნიერებას რომ არ ხელყოფსო… თან ყველა ძაან გვიყვარხართ, მაგრამ თავო და თავო, ხომ გაგიგონიათო… და ჩვენი ფერმერები ანერვიულდნენ, ემანდ ჩილემ და არგენტინამ არ ჩაგვანაცვლონ აგრესორ იმპერიაშიო…

უღრაინის პრეზიდენტიც ადგა და წავიდა კანოსაში (ნუ, თითქმის იქვე) თავისი ფეხით…
დანარჩენი ტექნიკის ამბავია…

ასე გადაარჩინა ჰუმანიტარულმა ტროას ცხენებმა მსოფლიო მესამე მსოფლიო ომისაგან!

და შედეგად მივიღეთ ნელა მოთუხთუხე მესამე მსოფლიო ღომი…

= = = = = = = = = =

ეპილოგი:

ათასობით ხალხია დახოცილი – უკრაინელებიც და რუსებიც. არა მარტო სამხედროები, არამედ სამოქალაქო პირებიც, ამ ტრაგიკული ადამიანური მსხვერპლის გარდა, რაც მართლაც საშურია, რომ სასწრაფოდ შეჩერდეს, ქვეყანა სულ უფრო პარტახდება. აშკარაა, რომ რუსეთი ცდილობს სეპარატისტული ანკლავი დონბასში და ლუგანსკში რამენაირად ავტონომიურ ერთეულად დააფიქსიროს და შემდეგ ისევე მოახდინოს ნელი მოქმედების ბომბის ხელახალი აფეთქება, როგორც ეს გააკეთა აფხაზეთში, სამხრეთ ოსეთში, დნესტრისპირეთში, ყირიმში… და როგორც შეიძლება, მომავალში გეგმავდეს, გააკეთოს ეს ლონდონში, პრაღაში თუ ბრონქსში, თუმცა ეს დღეს მართლაც აბსაურდული ზღაპარად ჩანს, მაგრამ სულაც არაა ზღაპარი, რომ ზუსტად იგივე თავად რუსეთს მალე გაუკეთოს ჩინეთმა ციმბირში და შორეულ აღმოსავლეთში…

თანამედროვე დასავლური სამყარო რბილად მოქმედებს. ამაში არის პოზიტიური მომენტიც და ნეგატიურიც. თავის დროზე ჰიტლერის დაშოშმინება სერიოზული მარაზმი აღმოჩნდა. ვნახოთ, ახლა რამდენად პოზიტიური იქნება დაშოშმინების პოლიტიკა. ისიც უნდა ვაღიაროთ, რომ არჩევანი ფაქტიურად არც არის, რადგან ადამიანური სიცოცხლის ღირებულების, როგორც განუმეორებელი განზომილების მუდმივმა ზრდამ მეოცე საუკუნის მეორე ნახევარში მსოფლიო მიიყვანა იქამდე, რომ მხოლოდ თავდაუზოგავ ავკაცებს არ ედარდებათ არაფერი და დაუფიქრებლად მიდიან სამხედრო ავანტურაზე…

რეცეპტები არ არის… არის მწარე სარკაზმი და მარადიული დეჟავიუს განცდა… რუსეთი სულ უფრო ემსგავსება კამორას, რომლის წინააღმდეგ ბრძოლა არავის სურს, ხოლო რუსეთს თავისი კამორობა არ ეთმობა და მზადაა ისევ დაბრუნდეს ტოტალიტარულ იზოლაციაში, რაც მართლაც არ იქნება გამოსავალი, თუ გავიხსენებთ, რომ საზარელ 1914 წელს არანაკლებ საზარელი 1917 წელი მოჰყვა…


100 საუკეთესო ფილმი (სოლომონის ვერსია)… და in memoriam of Robin Williams :(


დღეს Gogi Gvakharia-მ 15 საუკეთესო ფილმის დასახელება შემოგვთავაზა და ნამეტანი ძნელი საქმე ყოფილა.

აი, სია, რომელზეც ბოლოს შევჯერდი და მრცხვენია, იმდენი კარგი ფილმი დავჩაგრე და გარეთ დავტოვე:

1. დიდი ქალაქის ჩირაღდნები;
2. მოქალაქე კეინი;
3. 12 განრისხებული მამაკაცი;
4. ხომ ხოცავენ ქანცგაწყვეტილ ცხენებს;
5. გადაჯაჭვულნი;
6. ნიურნბერგის პროცესი;
7. ბრალდების მოწმე;
8. ლომი ზამთარში;
9. ეს არის შეშლილი, შეშლილი, შეშლილი, შეშლილი მსოფლიო
10. გამოღვიძებანი (Awakenings);
11. ველოსიპედის გამტაცებლები;
12. მოგზაურობა ტოკიოში (თუ “ტოკიოს ამბავი”);
13. ვიღაცამ გუგულის ბუდეს გადაუფრინა;
14. ჯარისკაცის მამა;
15. მონანიება.
====
ახლა კი ისინი, რომელთაც უეჭველად დავამატებდი:

16. შინდლერის სია
17. კაბირიას ღამეები
18. ლაკომბ ლუსიენ
19. ჯაზში მხოლოდ ქალიშვილებია
20. დედა რომა
21. კასაბლანკა
22. მიფრინავენ წეროები
23. როკო და მისი ძმები
24. ორკესტრის რეპეტიცია
25. ამარკორდი
26. შემოდგომის სონატა
27. იყო შაშვი მგალობელი
28. ლეგენდა ნარაიამაზე
29. კონფორმისტი
30. ბურჟუაზიის მოკრძალებული ხიბლი
31. შიშის საფასური (The Wages of Fear, 1953, ივ მონტანი)
32. სიკვდილმისჯილი მოდის (Dead man walking)
33. მკვდარი პოეტების საზოგადოება (Dead Poets’ Society)
34. ცისფერი მთები ანუ ტიან-შანი
35. ტიტანიკი
36. საწვრთნელი დღე
37. ელაპარაკე მას
=====

დარწმუნებული ვარ, ბევრი კარგი ფილმი მაინც გამომრჩა.

P.S. და აი, გამორჩენილებიც (თან დავნომრავ ყველას):

38. რომაული არდადეგები
39. წითელი ძახველი
40. ანდრეი რუბლიოვი
41. არაჩვეულებრივი გამოფენა
42. არ დაიდარდო!
43. ნათლია (განსაკუთრებით I და III)
44. მერვე დღე
45. ყოფიერების აუტანელი სიმსუბუქე
46. ღამის პორტიე
47. ორნი ქალაქში
48. ნისლების სანაპირო
49. ძველი თოფი
50. ცხოვრება მშვენიერია
51. გაქცევა შოუშანკიდან
52. სასტუმრო “რუანდა”
53. კატა გავარვარებულ სახურავზე
54. კრიმინალური საკითხავი (ან – “მაკულატურა”, Pulp Fiction)
55. მეფის სიტყვა (King’s Speech)
56. დოგვილი
57. მედისონის საგრაფოს ხიდები
58. რიგითი რაიანის გადასარჩენად
59. 7 ფუნტი (თუ “7 სიცოცხლე” ზოგ გაქირავებაში)
60. უცხო – ჩვენიანებში, ჩვენი – უცხოებში
61. როგორ მოვიპაროთ მილიონი
62. ლეონი
63. სახენაიარევი კაცი (Scarface)
64. განდი
65. შემწვარი მწვანე პომიდვრები (Fried Green Tomatoes at Whistle Stop Cafe)
66. ბატკნების დუმილი
67. ჰამლეტი (კოზინცევის)
68. იღბლიანი
69. ვატერლოოს ხიდი
70. მეფისტო
71. შეყვარებული შექსპირი
72. ადამიანი-სპილო (Elephantman)
73. ვარდნა (ან – “დასასრული” – The Downfall, Der Untergang)
74. კრამერი კრამერის წინააღმდეგ
75. ქალის სურნელი
76. მეთევზე მეფე (Fisher King)
77. წვიმის კაცი (Rain man)
78. გზა ველვილისაკენ
79. შერეკილები
80. მოღალატეები (The Departed)
81. ურჩხულის მეჯლისი (Monster’s Ball)
82. სიამაყე და ცრურწმენა (Pride and Prejudice)
83. გრძნობა და მგრძნობიარობა (Sense and Sensibility)
84. ტუტსი
85. ჭირვეულის მორჯულება
86. ყველაფერი, რაც ყოველთვის გინდოდა, გცოდნოდა სექსის შესახებ (მაგრამ გეშინოდა, გეკითხა)
87. აგონია
88. დაუმთავრებელი პიესა მექანიკური პიანინოსათვის
89. მექანიკური ფორთოხალი (A Clockwork Orange)
90. ფსიქო
91. მოკალი ჯაფარა (To kill a Mocking Bird)
92. რომეო და ჯულიეტა (ძეფირელის)
93. ამადეუსი
94. ცოფიანი ხარი (Raging bull)
95. Rashomon (აკირო კუროსავასი)
97. ბინა
98. 400 დარტყმა
99. არტისტი
100. სამი ფერი: ლურჯი, წითელი, თეთრი

P.S.
რამდენიმე დღის წინ 100 საუკეთესო ფილმის ჩემეული ვერსია შევადგინე და დავდე ფეისბუქზე…

და დღეს რობინ უილიამსი გარდაიცვალა…

ისე მოხდა, რომ იმ სიაში ჩარლი ჩაპლინის მხოლოდ ერთი ფილმი შევიტანე (“დიდი ქალაქის ჩირაღდნები”), პიტერ ო’ტულის – ორი (“ლომი ზამთარში” და “როგორ მოვიპაროთ მილიონი”), ხოლო რობინ უილიამსის – ერთბაშად სამი ფილმი.
და სამივე ისეთია, რომელსაც სანიმუშოდ ვთვლი ახალგაზრდებისათვის, კერძოდ, “მკვდარი პოეტების საზოგადოებას” – ნებისმიერი სტუდენტისათვის და ლექტორისათვის, “მეთევზე მეფეს” – ახალგაზრდა ჟურნალისტებისათვის, ხოლო “გამოღვიძებებს” (Awakenings) – ყოველთვის ვურჩევ მედიკოს სტუდენტებს…

ამ დროს, უცნაურია, ფეისბუქზე ჩემმა რამდენიმე მეგობარმა დაწერა – ნამდვილად არ იყო დიდი მსახიობიო! არ ვიცი, მე საშუალოზე დიდი ნამდვილად მგონია, თუმცა ჩაპლინს და თუნდაც ო’ტულს ალბათ მართლაც არ შეედრებოდა – უფრო ნიჭი ჰქონდა, რომ თავს გაყვარებდა და კარგ როლებშიც გაუმართლა, მართლაც…

და მაინც, იყო ერთი რამ, რაც მის თითქმის ყველა გმირს ძალიან ეტყობოდა – ლამის ჟონავდა მათი მიმიკიდან თუ საქციელიდან – ოპტიმიზმი!
და ბედის როგორი ირონიაა, რომ რობინ უილიამსმა, კაცმა, რომელიც ალბათ ყველაზე მეტს აცინებდა მსოფლიოს ბოლო ათეული წლების განმავლობაში და რომელიც ოპტიმიზმის რაღაც საოცარ, ლამის ეტალონურ სხივს ატარებდა, თავი მოიკლა…

როგორც ლორდი ჰასტინგსი ამბობს “რიჩარდ მესამეში” – “ჩვენ ერთმანეთის სახეებს ვცნობთ და არა – გულებს!”

ძალიან დამწყდა გული ამ ადამიანზე… თითქოს ჩემი ოპტიმიზმის ნაწილიც თან წაიღო 63 წლის ასაკში…

O Captain! my Captain! Our fearful trip is done,
The ship has weather’d every rack, the prize we sought is won,
The port is near, the bells I hear, the people all exulting,
While follow eyes the steady keel, the vessel grim and daring;
But O heart! heart! heart!
O the bleeding drops of red,
Where on the deck my Captain lies,
Fallen cold and dead.


“სოლომონის ფიქრები” წიგნის მაღაზიებში (მისამართები)


yda
მეგობრებო,

მაქვს პატივი გაცნობოთ, რომ თქვენი მონა-მორჩილის წიგნის – “სოლომონის ფიქრები” შეძენა დღეიდან შეგიძლიათ შემდეგ მისამართებზე:

თბილისი:

„წიგნის სახლი“
პეკინის 31 (ტელ: 2 31 30 97)
აბაშიძის 22 (ტელ: 2 22 02 76)
თარხნიშვილის 2 (ტელ: 2 22 51 33)

„პარნასი“
ი. ჭავჭავაძის გამზ.22 (ტელ: 2 25 02 55)
ლესელიძის 33 (ტელ: 2 98 90 64)

„ბიბლუსი“
ვაჟა – ფშაველას 47 (ტელ: 570 900096)
„თბილისი ცენტრალი“, მე-3 სართული (ტელ: 570 900086)
აკ. წერეთლის გამზ. 49/51

“წიგნის სახლი ბახტრიონზე” – ბახტრიონის ქ. 11ბ (ტელ: 2 33 28 18)
=======
ბათუმი:
„ბიბლუსი“: მემედ აბაშიძის 62 (ტელ: 570 908915)
„წიგნის სახლი“: გამსახურდიას 18 (ტელ: 599 55 25 63)
პრეს-კაფე: მელაშვილის და საბაჟოს შესახვევი 2/1 (ტელ: 27 79 52)

======
ქუთაისი :
„ბიბლუსი“: თამარ მეფის 34 (ტელ: 570 908933)

“ბიბლუსის” დანარჩენ მაღაზიებში ჯერჯერობით შეტანილი იქნება წიგნის მხოლოდ თითო-თითო ეგზემპლარი. გთხოვთ, წინასწარ ტელეფონით გადაამოწმოთ.

წიგნის ფასი – 14 ლარი.

დიდი მადლობა დასახელებული ორგანიზაციებს მენეჯერებს წიგნის დისტრიბუციაში დახმარებისათვის!

პატივისცემით, სოლომონ თერნალელი

P.S. გთხოვთ გაუზიაროთ თქვენს იმ მეგობრებს, ვისაც შეიძლება ჰქონდეს წიგნის შეძენის სურვილი.