კონსერვატორობის დაკარგული ხიბლი


trump-lepenn-putin-2
რა თქმა უნდა, არსებობს სხვა მიზეზებიც, მაგრამ ერთი საერთო მიზეზი, რაც აერთიანებს ისეთი პოპულისტი და დემოკრატიული სამყაროსათვის საშიში პოლიტიკოსების აღზევებას, როგორებიც არიან მარინ ლე პენი, დონალდ ტრამპი, ნაიჯელ ფარაჯი და ზოგი ცენტრალურევროპელი ლიდერი, ეს არის დასავლური კონსერვატიზმის დეგრადაცია და დასუსტება.
 
“Cвято место пусто не бывает”-ო, ამბობენ რუსები და როდესაც კონსერვატულ ფრონტზე დამთავრდა რეიგანის, თეტჩერის და კოლის ერა, როდესაც კონსერვატორი პოლიტიკოსები სულ უფრო მეტად ეჯიბრებიან დემოკრატ და ლიბერალ ლიდერებს ლიბერალიზმსა და დემოკრატიაში, კონსერვატიზმის ფლანგი საჩუქრად დარჩა ვლადიმერ პუტინს, რომელიც თავის დიქტატურას ტრადიციული ფასეულობების – ოჯახის, რწმენის, პატრიოტიზმის და სხვათა – დაცვის ლოზუნგებით ღებავს და აძლიერებს. განა სავალალო და აშკარა არ არის, რომ ყველა ზემოთჩამოთვლილი ულტრამემარჯვენე/პოპულისტი ლიდერი სწორედ ვლადიმერ პუტინზე, როგორც ერის მამაზე და ძლიერ პოლიტიკოსზე აკეთებს სწორებას?
 
ვშიშობ, დონალდ ტრამპის ხელისუფლებაში შესაძლო მოსვლა ძალიან სერიოზული კატაკლიზმების დასაწყისი შეიძლება აღმოჩნდეს. – პირველ რიგში ეს იქნება მსოფლიოში ულტრამემარჯვენეების გაძლიერება, დასავლური სამყაროს შემობრუნება ნაციონალური იზოლაციონიზმისაკენ, სამყაროს ახალ-ახალი ეკონომიკური და პოლიტიკური ფარდებით გადატიხვრა, მიგრანტების წინააღმდეგ დაწყებული მკვეთრი შოვინიზმი და “წმენდა” და მთელი რიგი აფეთქებები და შეჯახებები რელიგიურ თუ ეთნიკურ ნიადაგზე, რასობრივი შუღლისა და ეთნოციდის დაბრუნება მსოფლიო არენაზე… თუნდაც განვითარებული ქვეყნებში ჰეიტ-პოლიტიკის რეალიზაცია, რომელიც ძალად დაშაქრული რეალპოლიტიკის ალტერნატივად შეიძლება მოგვევლინოს.
 
რა თქმა უნდა, ეს სურათი ზედმეტად ჰიპერბოლიზებული და სუპერპესიმისტურია. მაგრამ კარგად მახსოვს ერთი მშვენიერი გამოთქმა – “პესიმისტი არის ადამიანი, რომელმაც დიდხანს ოპტიმისტების გარემოცვაში იცხოვრაო”. არც 30-იანი წლების დასაწყისში არ ეგონა ვინმეს, თუ გულჩახვეული ფანატი ეფრეიტორი მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე განვითარებული ქვეყნის (ბახის, ბეთჰოვენის, კანტის, ფოიერბახის, ჰაინეს, და სხვათა) შლეგ დიქტატორად იქცეოდა და ამ ქვეყნის მრავლმილიონიან მოსახლეობას, ხოლო შემდეგ ლამის ნახევარ მსოფლიოს ფაშიზმის იდეებს თავზე მოახვევდა. მაგრამ ეს მოხდა. და მოხდა სწორედ იმის გამო, რომ ის რეალური პრობლემები, რაც ჰიტლერმა თავისი აღზევებისათვის ასე უნაკლოდ გამოიყენა, უფრო ჭკუადამჯდარმა პოლიტიკოსებმა ვერ და არ გადაჭრეს.
 
როდესაც დღეს ყველას გვიკვირს, როგორ მოხდა, რომ ტრამპის ცოდნის და პრინციპების მქონე გაქნილი პოპულისტი ასე ახლოს მივიდა მსოფლიოს უდიდესი და უძლიერესი, ამავდროულად, – დემოკრატიის ლიდერად ცნობილი ქვეყნის სათავეების ხელში ჩაგდებასთან, უნდა ვაღიაროთ: ის იმას ამბობს, რაც ძალიან ბევრ ადამიანს, ლამის ამერიკის მოსახლეობის ნახევარს, ან ვაითუ ნახევარზე მეტსაც, – მოსწონს!
ამიტომ, თუ ტრამპი დამარცხდება და მსოფლიო გადაწყვეტს, რომ ამით ტრამპიზმი დაამარცხეს, ისე იქნება ყველაზე სულელური დასკვნა ამჯერად ყველაზე სასურველი სცენარის რეალიზებიდან…
ფოტო: Ian Bremmer-ის ბლოგიდან