წასვლა/დარჩენის ფენომენის შუქ-ჩრდილები

რამდენიმე დღის წინ ესტონურ გაზეთში Pastiimes.ee გამოქვეყნდა საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ბიძინა ივანიშვილის ინტერვიუ, რომელშიც მან განაცხადა, რომ საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ, მისი აზრით, საქართველოში შეიქმნება ისეთი პოლიტიკური სტაბილურობა, რომელიც მას საშუალებას მისცეს დანაპირები აასრულოს და პოლიტიკიდან წავიდეს. „ჩვენ კარგი გუნდი გვყავს. ჩვენ შორის საინტერესო პრეზიდენტი იქნება არჩეული. გვყავს ძალიან კარგი პარლამენტის სპიკერი. მაქვს იდეა, ვინ შეიძლება ჩემი საკუთარი ადგილი დაიკავოს. არ მინდა და ეს საქართველოს პოლიტიკისთისაც ცუდი იქნება, ფსონი მუდმივად ერთ ადამიანზე კეთდებოდეს“ – განაცხადა ივანიშვილმა. თუმცა მეორე დღეს თავად განმარტა მისი სიტყვები, რომ პოლიტიკიდან წასვლის განზრახვა არ ნიშნავს ქვეყნიდან წასვლას და მხოლოდ საზოგადოებრივ სექტორში გადასვლას და სამოქალაქო საზოგადოების გაძლიერების გეგმებს უკავშირდება. ამით ბიძინა ივანიშვილმა თითქოს შეასუსტა ის სერიოზული აჟიოტაჟი (და კერძოდ, ნაციონალურ მოძრაობაში ლამის დაწყებული ეგზალტაციური აღფრთოვანება), რაც მის ინტერვიუს მოჰყვა, თუმცა კითხვები დღემდე რჩება.

თავად უმრავლესობა პრემიერ-მინისტრის პირველი განცხადების შემდეგ გაორებული იყო. ყოველ შემთხვევაში, მათი ნაწილი პრემიერ-მინისტრის გადაწყვეტილებას ეთანხმებოდა, ნაწილი – პირიქით, ამბობდა, რომ ეს ნაადრევია, და იმედს გამოთქვამდა, რომ პრემიერი გადაწყვეტილებას შეცვლის.

გულახდილად უნდა ვთქვა, პრემიერ-მინისტრ ბიძინა ივანიშვილზე წერას ვერიდები. ჩემს მიერ ბლოგზე გამოქვეყნებული 250-ზე მეტი სტატიის 9/10 მის ოპონენტს, მიხეილ სააკაშვილს ეძღვნება. ივანიშვილის შესახებ კი თითქმის არ მაქვს დაწერილი ერთიც კი.

მიზეზი რამდენიმეა:
1) ბიძინა ივანიშვილისაგან დღეს საქართველოს მოსახლეობა ძალიან დავალებულია. რა თქმა უნდა, მხედველობაში არ მყავს ნაციონალები და მათგან გამოკვებილი ფსევდოოპოზიცია. სხვა დანარჩენები კი სულ უფრო მეტად ცხადად ვხედავთ, რა კოშმარისაგან გადაგვარჩინა ამ ადამიანის პოლიტიკაში მოსვლამ და მისმა სწორმა სვლებმა. აშკარაა, რომ საქართველო საააკშვილის კრიმინალური ბანდის მმართველობის პერიოდში სრული დეგრადაციის გზას ადგა. თითქოსდა, ამაზე ადვილი რა უნდა იყოს, რომ ადამიანს, რომელიც მხსნელად მიგაჩნია, სამადლობელი დითირამბები უძღვნა. გამოგიტყდებით, ეს არც მხიბლავს, არც მეხერხება და არც მგონია, რომ თავად ბიძინა ივანიშვილს ჭირდებოდეს. პირიქით, ჩემი აზრით, მას სწორედ ისეთი მხარდამჭერები სჭირდება, ვინც მის მხარდაჭერას უაზრო და ამორალურ განდიდებად არ აქცევენ.
2) თუმცა, ჯერჯერობით, არც კრიტიკა გამომდის ბიძინა ივანიშვილის მიმართ, რადგან ჩემი აზრით 1 ოქტომბრის გამარჯვება ჯერაც არ გაფორმებულა. მიხეილ სააკაშვილი ჯერ კიდევ წარმოადგენს სერიოზულ პრობლემას და მეტიც, თუ ვინმე დღეს აქტიურად ეწინააღმდეგება საქართველოს ხელისუფლების წარმატებას ათასნაირი დასაშვები თუ ბინძური მეთოდებით, ეს სწორედ მიხეილ სააკაშვილი და მისი დამნაშავე რეჟიმის ნარჩენებია.
3) ბიძინა ივანიშვილს გაცილებით ნაკლებად ვიცნობ, ვიდრე მიხეილ სააკაშვილს. მიშას უკვე მოხარშულს ვცნობ. მისი მეთოდები იმდენად გაშიფრულია, რომ ხშირად წინასწარ ვხვდები, რას იზამს. ივანიშვილის ქმედებები კი უფრო ძნელად, რომ გამოვიცნო. ერთი რაც აშკარაა – სააკაშვილისაგან განსხვავებით, ივანიშვილი უფრო საფუძვლიანად ამზადებს თავის ქმედებებს, დიდხანს იცდის და ძირითადად კონტრდარტყმას ახორციელებს. გავიმეორებ იმას, რაც ადრე ვთქვი – ივანიშვილის ტაქტიკა აიკიდოს კლასიკაა, როცა მოწინააღმდეგეს მისსავე დაწყებულ თავდასხმით მოძრაობაში ხელს ისე მიაშველებ, რომ ძირს ბრაგვანი გაადინოს. ძალიან ბევრი ექსპერტის აზრით, აიკიდოს სტილი ყველაზე ხარჯ-ეფექტურია – გაცილებით ნაკლები აქტივობით ხდება იგივე შედეგის (მოწინააღმდეგის დამარცხება) მიღწევა, ვიდრე სხვა სტილის გამოყენებისას.
4) ბიძინა ივანიშვილის განცხადებები ძალიან ხშირად დამატებით განმარტებებს საჭიროებს. ბევრი ფიქრობს (მეც), რომ ეს არცთუ სახარბიელოა პოლიტიკოსისთვის. თან, რაც ყველაზე საინტერესოა, განმარტებებს მისი პრეს-მდივნები ან აპარატის მუშაკები კი არ აკეთებენ, (როგორც ეს დასავლეთში ხდება), არამედ – თავად ივანიშვილი. თუმცა, არც ისაა გამორიცხული, რომ ეს შეგნებული ტაქტიკა იყოს. თუ გავითვალისწინებთ იმას, როგორ აღტყინდებიან თითოეულ ასეთ შემთხვევაში მოწინააღმდეგის ადეპტები, როგორ უელავთ თვალები მოსალოდნელი გამარჯვების იმედით, ხოლო შემდეგ ეს ყველაფერი როგორ იქცევა თითქმის ნულად, აშკარაა, რომ ხშირად მთელი ამ აჟიოტაჟის შედეგი ორია: მედიამ უამრავი დრო დახარჯა ივანიშვილზე ლაპარაკში, ხოლო ნაციონალების აჟიტირება ფრუსტრაციით მთავრდება. და არაფერი ისე მძიმედ არ აღიქმება, როგორც დამარცხება (ან თუნდაც ფრე) იქ, სადაც თითქოს უეჭველი გამარჯვება უკვე ხელში გეჭირა…
5) იგივე შეიძლება ითქვას ივანიშვილის PR სტრატეგიაზე. ძალიან ხშირად ექსპერტები უწუნებენ ივანიშვილს იმას, რომ მან პი-არ სტრატეგია ვერ აარჩია, რომ ლობისტების ნაკლებობა დასავლეთში ძალიან სახიფათოა. უნდა ითქვას, უკანასკნელ ხანებამდე მეც ასე ვფიქრობდი, რომ რამდენიმე გამოცდილი ლობისტური და პი-არ ფირმის მომსახურება ძალიანაც საშური იქნებოდა იმ პირობებში, როცა ნაციონალური მოძრაობა ძირითადად უცხოეთში ლობისტური და PR- ბრძოლებით ცდილობს რეაბილიტაციას, მაშინ როცა საქართველოში მათი იმიჯი უკვე არავითარ რეაბილიტაციას აღარ ექვემდებარება. თუმცა, უნდა ითქვას, რომ ახლა, როცა ნაციონალურ მოძრაობის წინააღმდეგ საზარელი ვიდეოდოკუმენტები არსებობს, ალბათ, ნაცმოძრაობის დაქირავებულ ძვირადღირებულ პი-არ ფირმებსაც გაუჭირდებათ საზოგადოების დარწმუნება იმაში, რომ მათი კლიენტები „დემოკრატიის ბურჯები“ და „უსამართლობის მსხვერპლნი“ არიან.

გავიხსენოთ, ვინ უჭერდა მხარს ნაცმოძრაობას და თავად სააკაშვილს 2012 წლის დასაწყისში – აშშ ადმინისტრაცია და კონგრესი, დასავლეთ ევროპის ლიდერთა უდიდესი უმრავლესობა, ევროკავშირი, ევროსაბჭო, ევროპარლამენტი, ეუთო, ნატო, დასავლეთის მედიასაშუალებები, თურქეთის, აზერბაიჯანის, სომხეთის ლიდერები. და სავარაუდოდ, მოსახლეობის 35-45%. 2012 წლის ოქტომბრის არჩევნების წინ გამოირკვა, რომ თეთრი სახლის ადმინისტრაციამ მხარი არ დაუჭირა მიხეილ სააკაშვილის მიერ არჩევნების გაყალბებას. ამის შემდეგ სააკაშვილის მხარდამჭერების რიცხვი, გამომჟღავნებულ სისტემური დარღვევების, წამების ფაქტების და საბიუჯეტო სახსრების ფლანგვის ფაქტების პარალელურად, სულ უფრო მცირდებოდა დ დღეს იმავე NDI-ის კვლევებით, უკვე 7-10%-ის დონეზეა (ხოლო ამ ბოლო კოშმარული წამების ვიდეოჩანაწერების შემდეგ შეიძლება უკვე 5%-ზე ნაკლები იყოს!). უკვე კარგა ხანია, მიშას აღარ ეხმიანებიან დასავლეთის ლიდერები. თანდათან მინავლდა საერთაშორისო ორგანიზაციების მხრიდან წინა ხელისუფლების წევრების დაკავებით შეშფოთების ხარისხი და სიხშირე, და სადღეისოდ, როცა მისი რეჟიმის დროს მასობრივი, სისტემური დანაშაულის სახელმწიფოს მხრიდან ორგანიზების ფაქტები უკვე ეჭვს ნაკლებად იწვევს, სააკაშვილს ფაქტიურად ძალიან ცოტა ვინმე თუ უჭერს მხარს, მაგალითად, – ევროპის სახალხო პარტია, ჟურნალი „ეკონომისტი“ (რომელშიც ტრადიციულად მიშას მხარდამჭერი სტატიები „სარედაქციოა“, ანუ, ავტორის გვარის გარეშე იბეჭდება), ვლადიმერ ლუკაშენკო და ვალერია ნავადვორსკაია!.. დღეს, როდესაც აშშ საელჩოს პერსონალი ამბობს, რომ შოკირებულნი არიან იმ ვიდეოკადრებით, რომელთა თავის მაღალი რანგის ფუნქციონერებთან კავშირს უკვე თავად პრეზიდენტი და მისი გუნდის წვერები ვეღარ უარყოფენ, წარმოგიდგენიათ, როგორ ნანობენ თავიანთ ნაჩქარევ მხარდაჭერას ამერიკის კონგრესმენები, თუ დასავლეთევროპელი პოლიტიკოსები?! ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში განცდილი მარცხი, როდესაც ევროპის უდიდესმა – სახალხო პარტიამ – EPP-მ – ნაცმოძებისათვის სასურველი საკითხის დღის წესრიგში ჩასმა ვეღარ მოახერხა, მაშინ როცა ასამბლეის თავ-რე, ბატონი მინიონი თავად არის EPP წევრი, მაგრამ არ მოისურვა სააკაშვილის სპექტაკლის თამაში, აშკარას ხდის, რომ ყოველგვარი განსაკუთრებული პი-არ-ის გარეშეც ივანიშვილმა დანაპირების ასრულება მოახერხა – სულ უფრო მეტი ადამიანი იგებს და მალე მთელი მსოფლიო გაიგებს, რა ამაზრზენი ფენომენი იმალებოდა სააკაშვილის ვარდისფერი დემოკრატიის ნიღაბს მიღმა…

მაგრამ მოდით, დავუბრუნდეთ ივანიშვილის განცხადებას და მასზე მედიაში გაცხადებულ რეაქციებს:
პოლიტოლოგი ხათუნა ლაგაზიძე ივანიშვილის განცხადებაში სერიოზულ რისკებს ხედავს – კერძოდ იმას, რომ ივანიშვილის კოალიცია აბსოლუტურად ერთი ლიდერის გარშემო გაერთიანებული, საკმაოდ განსხვავებული პარტიების და პოლიტიკოსების ნაკრებია, რომლის მომავალი – გამაერთიანებელი ე.წ. „ღერძული“ ლიდერის გარეშე ძალიან სათუოა. გარდა ამისა, თავად საზოგადოებაც ძალიან მიეჩვია ასეთი ტიპის ლიდერის არსებობას და თან იმდენხანს არსებობას, რომ მათ ჩრდილში ვიღაც ახალი თაობები და ლიდერები გამოზრდილიყვნენ. ახლა კი ლამის მოსვლისთანავე ასეთი უეცარი წასვლა ბევრს აკრთობს. ქ-ნი ხათუნა ბოლოში ფრთხილ ოპტიმიზმსაც გამოთქვამს: „თუმცა, მეორეს მხრივ, შეიძლება ძალიან კარგი პრეცედენტი იყოს და შევძლოთ ძალიან ბევრი პოლიტიკურად თანაბარი წონის პარტიებში სტაბილურობის მიღწევა, მაგრამ ამის გარანტიას დღეს ამ გადმოსახედიდან ვერ ვხედავ.“

პუბლიცისტმა ვასილ მაღლაფერიძემ თავის ბლოგზე ყველაზე ოპტიმისტური პროგნოზი გააკეთა – „ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკიდან წასვლა მისი პოლიტიკური გამარჯვების მაუწყებელი იქნება“.
http://kalmasoba.com/analitika/544-bidzina-ivanishvilis-politikidan-tsasvla-misi-politikuri-gamarjvebis-mautsyebeli-iqneba.html
„ბიძინა ივანიშვილის შემდეგ თუ საქართველოს სახელმწიფო კვლავინდებურად ავტორიტარიზმისკენ მიდრეკილი დარჩა, რაც ყველა უსამართლობის სათავედ გვევლინება, ეს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური მარცხი იქნება და მისი განვლილი ცხოვრების წესიდან გამომდინარე, სრულიად გამორიცხულია, რომ იგი პროცესებიდან გაქცევას აპირებდეს ანუ თავად გეგმავდეს და ეგუებოდეს საკუთარ მარცხს. ერთმნიშვნელოვნად შეიძლება ითქვას, რომ ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური საქმიანობა წარმატებულად შეფასდება არა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე გატარებული წლების ხანგრძლივობით, არამედ, მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ იგი შეძლებს სახელმწიფოში სისტემური გარდაქმნის განხორციელებას.“
ვასილ მაღლაფერიძე საკმაოდ ღიად ამბობს, თუ როგორ ხედავს იგი ივანიშვილის როლს და მის წასვლა-დარჩენას: „ბიძინა ივანიშვილის ეგრეთ წოდებული წასვლა რისკებისგანაც დაზღვეულია, ვინაიდან სწორედ ამ ნაბიჯით იგი განუსაზღვრელი ვადით დარჩება საქართველოში ყველაზე მძიმეწონიან პოლიტიკურ ფიგურად, რომელსაც, საჭიროების შემთხვევაში, ყოველთვის ექნება პროცესების კორექტირების მექანიზმები.“
შეიძლება ითქვას, რომ ავტორი ერთმნიშვნელოვნად დადებითად აფასებს ივანიშვილის ამ გადაწყვეტილებას: „ხელისუფლებაში ასეთი უეცარი მოსვლის და შემდეგ ძალაუფლების ნებაყოფილობით დათმობის სხვა მაგალითი პოლიტიკის ისტორიაში ძალიან ძნელად საპოვნელია და ამგვარი რამ მართლაც რომ ბევრს ძალიან გააოცებს, მათ შორის ევროპაშიც.“
თუმცა, ამ ნაბიჯის გადადგმამდე ბ-ნი ვასილი აუცილებლად მიიჩნევს ორი პრობლემის გადაჭრას:
ა) 2010 წლის კონსტიტუციური რეფორმის ამოქმედების პირობებში პრემიერის ინსტიტუტის საოცრად გაზრდილი უფლებამოსილების დაბალანსებას: „დემოკრატიულობაზე პრეტენზიის მქონე ქვეყნებში არ არსებობს სხვა მაგალითი, რომ უმაღლესი ძალაუფლება ეკუთვნოდეს და მთავარი პოლიტიკური ფიგურა ხდებოდეს ვინმე ისე, რომ მას არჩევნებში მონაწილეობაც კი არ ევალებოდეს… აუცილებელია შესაბამისი კონსტიტუციური ცვლილების განხორციელება, თორემ შემდგომ პრემიერებს აუცილებლად გაეღვიძებათ ავტორიტარული ვნებები, რადგან თავად კონსტიტუციიდან გამომდინარე პოლიტიკური ვითარება უბიძგებთ ავტორიტარიზმისკენ.“
ბ) ხოლო მეორე პრობლემა არის ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების ჩატარება, რაც ავტორის აზრით, ახლაც – ნაცმოძრაობის სრული დისკრედიტაციის და რეიტინგის კატასტრიფული ვარდნის პირობებში – უკვე მომწიფებულია, ხოლო ივანიშვილის ხელისუფლებიდან წასვლის შემთხვევაში კი უკვე აუცილებლობად იქცევა.

====
გამოგიტყდებით, მე გაცილებით უფრო მეპრობლემება ბატონ ბიძინა ივანიშვილის „წასვლა-დარჩენის“ ფენომენი, რომელიც ნამდვილად უცხო ხილია დასავლური დემოკრატიის გამოცდილებაში და რომელსაც, დარწმუნებული ვარ, ძალიან ბევრი ინტერპრეტაცია (უფრო მეტი – უარყოფითი) მოჰყვება. და ამას რომ განსაკუთრებული გაშმაგებით შეეცდება საქართველოს (უფრო სწორად კი – სააკაშვილის) ე.წ. უშიშროების საბჭო და მისი მდივნის თანამეცხედრის ჟურნალის არტილერია, ამაზე „ტაბულას“ უკვე დაანონსებული ივლისის ნომერი და მის გარეკანზე გამოტანილი შექსპირის პერიფრაზი „წასვლა-არწასვლა, საკითხავი, აი, ეს არის“ მიუთითებს.
ბიძინა ივანიშვილმა განაცხადა, რომ იგი წასვლას არ აპირებს, უბრალოდ, სურს მოახდინოს იმის რეალიზაცია, რაც თავის პოლიტიკაში მოსვლისთანავე განაცხადა. აპირებს, გადავიდეს სამოქალაქო სექტორში და გააძლიეროს იგი. ამაში არის სერიოზული პოზიტიური ელემენტი, მაგრამ არის სერიოზული რისკებიც.
პოზიტიური ელემენტია ის, რომ საქართველოში სამოქალაქო საზოგადოება, რომლისთვისაც მიხეილ სააკაშვილის პერიოდი იმედების, იმედგაცრუების, დათრგუნვის და გამარჯვების ეტაპებისაგან შედგებოდა, ამჟამად საკმაოდ სერიოზულ ძალას წარმოადგენს. მიხეილ სააკაშვილის მცდელობამ, რომ სამოქალაქო სექტორი მთლიანად გაეკონტროლებინა, სერიოზულად კი დაასუსტა არასამთავრობო ორგანიზაციები და ბევრ ხელიდანკვებად ხელოვნურ სატელიტს ჩაუყარა საფუძველი, მაგრამ ვინც არ გატყდა და გაძლო, ნამდვილ მებრძოლებად ჩამოყალიბდნენ. სამწუხაროა, რომ დღეს საზოგადოების დიდი ნაწილი არასამთავრობო სექტორის დადებით როლს და პოტენციალს ვერ ხედავს და ყველას ერთ ქვაბში ხარშავს. სახიფათოა ის, რომ მიხეილ სააკაშვილის ხელის ბიჭები და გოგონები დღეს 99%-ით არასამთავრობო სექტორში გადაბარგდნენ, „სტრატეგიული“ და „ალტერნატიული“ სახელები დაირიგეს და ისეთი ოდიოზური ფიგურების მეთაურობით, როგორიც არიან ეკატერინე ტყეშელაშვილი, გია ნოდია, თეა თუთბერიძე, მიშა თავხელიძე, გიგა ნასარიძე და სხვები, ცდილობენ, „დამოუკიდებელი ThinkTank-ების იმიჯი მოირგონ. ეკა ტყეშელაშვილის “დამოუკიდებლობა” არ გაიშვა უკან კარში! გია ნოდიას და მისი სტალინის ძეგლებზე მონადირე „მალიარი“ მეუღლისა – საერთოდ!
ამ პირობებში ძალიან საინტერესო იქნება, თუ შეიქმნება საზოგადოებრივ ინიციატივათა მხარდაჭერის, ან სამოქალაქო განვითარების ფონდები, რომლებიც საზოგადოებისთვის ცნობილი პიროვნებების და სპეციალისტების მიერ გამჭვირვალედ ჩატარებული კონკურსის პირობებში გაანაწილებენ საგრანტო დაფინანსებას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ხალხმა დაინახოს, რომ დაფინანსება სწორედ იმ ორგანიზაციებს ერგოთ, ვინც სასარგებლო და მნიშვნელოვან საქმეს აკეთებს და არა იმათ, სადაც ბიძინა ივანიშვილის მადიდებელი ხალხია თავშეყრილი. ვფიქრობ, ივანიშვილისთვის დიდი გამარჯვება იქნება, თუ საქართველოში ჩამოყალიბდება იმის მსგავსი სერიოზული პოლიტიკური, სოციოლოგიური, დემოგრაფიული, ეკონომიკური კვლევების დამოუკიდებელი ცენტრები როგორც დასავლეთის ქვეყნებში. იმისათვის, რომ ისინი მთლიანად ერთ წყაროზე არ იყვნენ დამოკიდებულნი, აუცილებელ კომპონენტად მიმაჩნია დამატებითი გრანტების მიღების მექანიზმი და შეჯიბრებითობის პრინციპის დანერგვა. სწორედ ეს ცენტრები გახდებიან დამოუკიდებელ ექსპერტთა (რეალურ და არა თვითმარქვია, ან მედიის მიერ მონათლულ ექსპერტებზე მაქვს საუბარი) სამჭედლო, რომლებიც შემდეგ სხვადასხვა პოლიტიკური პარტიის მრჩეველთა თუ პოლიტიკოსთა რიგებს შეავსებენ. ასევე, ამერიკის მსგავსად მიღებული პრაქტიკა იქნება, რომ არჩევნებში დამარცხებულ პარტიათა აქტივისტებს, სწორედ აქ შეეძლებათ გარკვეული პერიოდით მათთვის საინტერესო კვლევებში ჩაბმა, რაც გარანტირებული, რა თქმა უნდა არ უნდა იყოს. მე პირადად, სწორედ ამ ტიპის საზოგადოებრივი საქმიანობა მიმაჩნია ბიძინა ივანიშვილის მიერ საზოგადოებრივი სექტორის განვითარების ძალიან სერიოზულ მექანიზმად. პოლიტიკა პოლიტიკის გარეთ უნდა არსებობდეს. იმისათვის, რომ ჩვენი პოლიტიკოსები რეალურ მეცნიერებას ფლობდნენ, სწორედ რამდენიმე ასეთი ცენტრის არსებობაა საჭირო და გასაგებია, რომ მხოლოდ ბიზნესი ან მხოლოდ პარტიები მათ ვერ დააფინანსებენ და არც იქნება გამართლებული. აი, ზეპარტიული ინტერესების მქონე ფილანტროპი კი გაცილებით მისაღები იქნება ასეთი ფონდის მმართველად.

როგორც კი ბიძინა ივანიშვილმა საზოგადოებრივ სექტორში თავისი მომავალი გადასვლა და პროცესებზე სწორედ იქედან გავლენის მოხდენა დაანონსა, გაჩნდა ლოგიკური კითხვა: თუ ადამიანი არც პრემიერ-მინისტრი იქნება და არც პრეზიდენტი, მაშინ როგორ მოახერხებს იგი თავის ხედვების მთავრობამდე მიტანას და არა მარტო მიტანას, არამედ, როგორც ვასილ მაღლაფერიძე ამბობს, იმას, რომ – „… განუსაზღვრელი ვადით დარჩება საქართველოში ყველაზე მძიმეწონიან პოლიტიკურ ფიგურად, რომელსაც, საჭიროების შემთხვევაში, ყოველთვის ექნება პროცესების კორექტირების მექანიზმები.“
გასაგებია, რომ მილიარდერის სტატუსი რეალურ ბერკეტებს აძლევს ბიძინა ივანიშვილს, მაგრამ როგორ მოხდება ამ სტატუსის ლეგალიზაცია? განცხადების დღესვე სოციალურ ქსელებში დაიდო შეკითხვები, მოსაზრებები და ანალოგიები.
ორი მათგანი იყო: „ქართველი დენ სიაო პინი“ და „სამოქალაქო პატრიარქი“.
გასაგებია, რომ ორივე ეს შედარება საკმაოდ კრიტიკულად შეიძლება იქნას აღქმული. დენ სიაო პინმა მართლაც უზარმაზარი გავლენა მოახდინა კომუნისტური ჩინეთის იმ ჩინეთად გარდასაქმნელად, რომელიც მსოფლიო კაპიტალისტური ეკონომიკის მთავარ მწარმოებლად ჩამოყალიბდა და ახლა უკვე მთავარ მომხმარებლობაზეც აქვს პრეტენზიები. ჩინეთის არნახული ეკონომიკური ძლიერება ნამდვილად შეიძლება დენ სიაო პინის მემკვიდრეობად შეფასდეს. მაგრამ თუ დემოკრატიის განვითარების კუთხით მივუდგებით, დენი ნამდვილად ვერ ჩაითვლება დემოკრატად. პირიქით, მთელი მისი დოქტრინა და იდეოლოგია იმისკენ იყო მიმართული, რომ კეთილდღეობის ზრდისა და გამდიდრების კვალობაზე ჩინელები კომუნისტური პარტიის სამუდამო ერთმმართველურ დიქტატს უნდა შეგუებოდნენ. ასე რომ, თამარა ჩერგოლეიშვილის მიერ დანთხეული გესლი „დემოკრატიის ჩინური მოდელისა“ და „კომუნისტური სამოთხის დანერგვის მცდელობებზე“ ადვილი წარმოსადგენია.
დარწმუნებული ვარ, ჟურნალი „ტაბულა“ ასევე სერიოზულ შეტევას მიიტანს „სამოქალაქო პატრიარქის“ ვერსიაზე და სამოქალაქო სექტორში „თეოკრატიის“ დუბლირების, ირანული მოდელის ქართული ვერსიის შემუშავების და საბოლოო ჯამში დემოკრატიის ყლორტების და საფუძვლების ტორპედირების მცდელობაში დასდებს ბრალს პრემიერ-მინისტრს.

და მართლაც, უნდა გამოვტყდე, რომ ძალიან რთულად მესახება თანამედროვე დემოკრატიულ პრინციპებთან მისადაგებული სუპერმრჩეველის როლი. წარმოვიდგინოთ, რომ რომ მომავალმა პრემიერ-მინისტრმა რაღაც საჩოთირო გადაწყვეტილება მიიღო, ეს შეიძლება დაბლოკოს პარლამენტის თავმჯდომარემ, ხოლო კრიზისის წარმოქმნისას – პრეზიდენტმა, მაგრამ უეცრად სცენაზე შემოდის პიროვნება, „მოქალაქე კეინის“ მსგავსი სახელმწიფო მრჩევლის სტატუსით და გაცილებით უფრო ეფექტურად აგვარებს ამ კრიზისს. სახელმწიფო მოგებულია ტაქტიკურად, მაგრამ სტრატეგიულ პერსპექტივაში ამან შეიძლება დაბლოკოს ნორმალური დემოკრატიული პრინციპების, მექანიზმების და ინსტიტუტების განვითარების პროცესი. განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ ეს ყველაფერი გასაიდუმლოებული ფორმით მოხდება და ჩვენ გვეგონება, რომ პარლამენტი წყვეტს, ხოლო სინამდვილეში პარლამენტის როლი შეიძლება ისეთივე ფიქტიური იყოს, როგორ მიხეილ სააკაშვილის დროს იყო.
ასე რომ – პრობლემა არის. თან არის ამ პრობლემის გარეგნული სახე – რას იტყვის ნატო, ევროკავშირი, ეუთო, კონგრესი…
და არის პრობლემის, ჩემი აზრით უფრო მნიშვნელოვანი ასპექტი – რომ ამან ყველაფერმა შეიძლება ინფანტილურ ეტაპზე გაყინოს ჩვენი დემოკრატიის განვითარება.
მაგრამ, მოდით საკითხს ასეთი კუთხით შევხედოთ – რა არის ეს – დემოკრატიის განვითარება და არის თუ არა დღეს საქართველოს სახელმწიფო განვითარების იმ ეტაპზე, როდესაც მან შეიძლება სრულად და დემოკრატიულად მართოს თავი?
ალბათ -არა! საპარლამენტო პარტიებიდან ყველაზე ახლოს ტრადიციულ პარტიასთან – თავისი ისტორიული გამოცდილებით და საკადრო რესურსებით მხოლოდ ერთია – რესპუბლიკური პარტია, რომელსაც 35 წლიანი გამოცდილების გარდა ზურგს ისიც უმაგრებს, რომ მოიხედვად სიძნელეებისა, თავისი პრინციპები და პარტიული დოქტრინა გააჩნია და ამდენხანს თავი როგორღაც მოიტანა – ძირითადად, იდეალისტების მცირე ჯგუფის წყალობით. დანარჩენი პარტიები ან ერთი ადამიანის ირგვლივ გაერთიანებულ ახლადწარმოქმნილ ჯგუფები უფრო არიან, ან – ისეთი პარტიები, რომელთაც დამოუკიდებლად მონაწილეობა არჩევნებში არასოდეს მიუღიათ. ისე, ამ მხრივ – არჩევნებში მონაწილეობით კი, მაგრამ შედეგებით – რესპუბლიკური პარტიაც ვერ დაიკვეხნის.
ის, რომ საქართველოში ნებისმიერი მმართელი პარტია არჩევნებში დამარცხებისთანავე ქრებოდა კაბადონიდან, პოლიტიკური პარტიების ბუტაფორიულობის და ასევე – პოლიტიკური პროცესის ზეანგაჟირებულობის დამსახურება იყო. აქ გასათვალისწინებელია საკმაოდ სერიოზული ეროვნული ფენომენიც – საქართველოში (პოლიტიკურ პროცესში მაინც) დამარცხებულს მაშინვე მიატოვებენ მხოლოდ! ამ მხრივ, ნამდვილად საწყენია, რომ დავით უსუფაშვილის ძალიან გონიერი ფორმულა, რომ საქართველოს პოლიტიკური პროცესისათვის ნაციონალური მოძრაობის შენარჩუნება საჭირო იყო, ძალიან ცოტამ თუ გაიგო სწორად და უსუფაშვილს ბევრი ტალახი მოხვდა სხვადასხვა მხრიდან, იქამდეც კი, რომ ნაცმოძრაობასთან გარიგება დააბრალეს. სინამდვილეში კი აქ ძალიან მარტივი აზრი იყო ჩადებული. პარტია, რომელიც 10 წელია ქვეყანას მართავდა, რაღაც გამოცდილებას იღებს, რომელიც გადასაგდები არაა და რომელიც პოლიტიკური პარტიებით უაღრესად მწირ საქართველოს შეიძლება გამოდგომოდა. პრობლემა მხოლოდ იმაში იყო, რომ ნაციონალურ მოძრაობის „ლიდერშიფი“ იმდენად გახრწნილი აღმოჩნდა (80-90-იანი წლების კომპარტიაზე და მოქალაქეთა კავშირზე მეტადაც კი, რამეთუ ამ დონის ორგანიზებული, სისტემური დანაშაული და დაჭერების თუ წამების ქცევა ეკონომიკისა და პოლიტიკის მამოძრავებელ ძრავად წინა რეჟიმებს აზრად არ მოსვლიათ), ხოლო პარტიის ქვედარგოლები და პოტენციურად ნაკლებად დეგრადირებული ნაწილი – იმდენად ვერშემძლე, დროზე გამოყოფოდა განგრენოზულ თავს, რომ ალბათ დავით უსუფაშვილის ლოზუნგს დღეს თავად ბატონი დავითიც დრომოჭმულად და არარეალურად მიიჩნევს.
პარლამენტში ბევრია ბალასტი, სამინისტროების და სსიპ-ების/სააგენტოების ბირთვები ნაცმოძრაობის დროს ძირითადად პოლიტიკური ლოიალობის მიხედვით დანიშნული ხალხია, სასამართლოების მმართველი მწვერვალი უფრო კატასტროფულია, ვიდრე ქვედა დონე, ადგილობრივი მმართველობები სრული გაურკვევლობაა, განათლების სისტემა გასამართია, ჯანდაცვას პულსი აღარ ესინჯება… პოლიცია და ჯარი – შედარებით უფრო მოწესრიგებული ორი სტრუქტურა, სადაც იქაც საკმარისადაა ხარვეზი…
ამ პირობებში იმის იმედად ყოფნა, რომ გამოუცდელი ჭრელი პარლამენტი, ახალბედა პოლიტიკოსი პრეზიდენტი და ჯერ კიდევ უცნობი ახალი პრემიერ-მინისტრი და არსებული სახელმწიფო სტრუქტურები გარე და შიდა გამოწვევებით დახუნძლულ ქვეყანას სცილას და ქარიბდას შორისაც გაატარებენ, ბიზნესსაც ააყავავებენ, სამართლის ძიების ანგარიშსწორებაში გადაზრდის პრევენციასაც მოახერხებენ, დემოგრაფიულ კატასტროფას აგვაცილებენ ზედმეტი ოპტიმიზმი იქნება. ასეთ დროს ნამდვილად მერჩივნებოდა, რომ ბიძინა ივანიშვილი, რომელიც დღემდე დანაპირების შესრულების კარგი უნარით და პრობლემების მართვით ნამდვილად შესაშურ დონეს აჩვენებს, თუ კიდევ დარჩებოდა. მინიმუმ – ადგილობრივი მმართველობის და სავარაუდოდ – რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნების და კონსტიტუციური რეფორმის ჩამთავრებამდე.
ხოლო, თუ მაინც პოლიტიკის დატოვების და ქვეყნის მართვაზე ზემოქმედების მქონე პირად დარჩენის კაზუსი იქნება ამოქმედებული, შემდეგი პირობები მიმაჩნია სასურველად:
1. მექანიზმები უნდა იქნას მოფიქრებული ისეთი, რომელიც არსებულ რეალობას ასახავს და არა იმას, სხვები როგორ ჩათვლიდნენ მისაღებად. თუ გადაწყვეტილების მიმღები პირი ცალკეულ შემთხვევებში ბიძინა ივანიშვილი იქნება, კარგად უნდა იქნას გაწერილი მისი სტატუსი, ამ შემთხვევების შესაძლებლობა და ასევე ის, სანამდე და რა პირობის ასრულებამდე შეიძლება გაგრძელდეს სახელმწიფო მრჩეველის მმართველობა. მე პირადად, ბიძინა ივანიშვილისთვის იდეალურ თანამდებობად სახელმწიფო უშიშროების საბჭოს მდივნის სტატუსი მიმაჩნია. ისეთ დალაგებულ და ხანგრძლივი დემოკრატიის მქონე ქვეყანაშიც კი, როგორიც შეერთებული შტატებია, ამ თანამდებობის მქონე პირის უფლებამოსილებები საკმაოდ მოქნილია იმის მიხედივთ, ვინ იკავებს მას და როგორია ქვეყნის მდგომარეობა. ვფიქრობ, ეს უკეთესი გამოსავალი იქნება, ვიდრე ურმის მეხუთე ბორბლის ძიება. რა თქმა უნდა, ამ შემთხვევაში საზოგადოებრივ სექტორში გადასვლა და სამოქალაქო განვითარების ფონდის საქმიანობის გაძღოლა ცოტა გართულდება, მაგრამ ამ პრობლემის გადაჭრას ბიძინა ივანიშვილი ჩემზე უკეთ მოაბამს თავს.
2. მიუღებლად მიმაჩნია ისეთი სიტუაცია, თუ ბიძინა ივანიშვილის გავლენა სახელმწიფო გადაწყვეტილებებზე იქნება ფარული და გასაიდუმლოებული. არა მგონია, რომ ვინმესთვის სასარგებლო იქნება იმის მსგავსი ილუზია, როგორსაც სააკაშვილის დროს ჰქონდა ადგილი, როცა ქვეყნის მეორე პირი ზოგჯერ პირველ ათეულშიც კი არ შედიოდა, ხოლო ქვეყნის მესამე პირს საფერფლის ენაზე ელაპარაკებოდა პრეზიდენტი. ისევე, როგორც ის, რომ საგარეო საქმეთა მინისტრის როლს მისი მოადგილე ასრულებდა…
3. აბსოლუტურად ვეთანხმები ვასილ მაღლაფერიძეს – აუცილებელია საკონსტიტუციო ცვლილებები პრემიერ-მინისტრის ფუნქციების შეკვეცის მხრივ. თუ ჩვენ ისეთ სუპერ-პრემიერის თანამდებობას შემოვიღებთ, როგორც ეს სააკაშვილს თავისთვის სურდა, ამით რეალურად ხელს ვუბიძგებთ, ნებისმიერ, თუნდაც ძალიან წესიერ ადამიანს, რომ იგი დიქტატორად იქცეს! სხვათაშორის, ვერ გავიზიარებ ვასილ მაღლაფერიძის ოპტიმიზმს იმასთან დაკავშირებით, რომ ბიძინა ივანიშვილს ყოველთვის ექნება პროცესების კორექტირების შესაძლებლობა. აჯობებს, რომ ნაცად ფორმულას – „ჯერ წესია საქმე და მერე საქმეა საქმე“ – მივსდიოთ, ანუ კონსტიტუციის რაღაც ნაწილი, კერძოდ, ის რაც პრემიერ-მინისტრის ზედმეტად გაზრდილი უფლებამოსილებების პარლამენტის სასარგებლოდ შეკვეცას ეხება, სასწრაფო წესით უეჭველად ახლავე მივიღოთ, რომ ოქტომბრისათვის, როდესაც 2010 წლის საკონსტიტუციო რეფორმის ელემენტების ამოქმედდება, რისკები მინიმიზირებული იყოს. მე სწორედ ეს მეჩვენება უკეთეს ვარიანტად, ვიდრე ზეძლიერი სუპერ-პრემიერის არჩევითობის შემოღება.
4. რაც შეეხება რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნებს, არა მგონია, რომ მათი გამართვა 2013 წელს მოხერხდეს (მაშინ ისინი სააკაშვილმა უნდა დანიშნოს, რაც ლამის წარმოუდგენელად მეჩვენება, თუ სააკაშვილი ამის ფასად ინდულგენციას არ მიიღებს, რაც მე პირადად მიუღებელი მგონია). ამიტომ, ასეთი არჩევნების ჩატარებას ახლა აუცილებლად არ ვთვლი. ეკონომიურადაც და ლოგიკურადაც ეს არჩევნები რიგგარეშედ თუ ჩატარდება, აჯობებს, 2014 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებს დავამთხვიოთ – ამ დროს ამომრჩეველთა სიაც გასწორებული უნდა იყოს და კონსტიტუციის ძირითადი რეფორმაც – დასრულებული.
რაც შეეხება საკონსტიტუციო რეფორმას და მის სასწრაფო და სრულ ნაწილებს, ამაზე საკმაოდ კარგად არის მოთხრობილი ვახუშტი მენაბდის ბლოგში – „რას გვასწავლის ახალი კონსტიტუციური რეფორმა“ http://blogs.liberali.ge/ge/blog/1631/115240/ –

წარმოდგენილი მაქვს, რომ ჩემს მოსაზრებებს ბევრი ხიშტით შეხვდება, ხოლო ბევრი აბუჩად აგდებით და დემოკრატიაზე მრისხანე ლექციებს წამიკითხავს – რა ეგების და რა არ ეგების.
ძვირფასო კრიტიკოსები – მიშა სააკაშვილის ეპოქაში ცხოვრობდით? – ცხოვრობდით!
გეგონათ რომ დემოკრატია იყო? – გეგონათ!
მე კი დიდი ხანია აღრ მეგონა! 2007 წლიდან მაინც.
ვიცოდი, რომ გულაგისაკენ მიგვაქანებდა ჩვენი მესაჭე. რაც უფრო მეტს გვიჩიჩინებდა იმაზე, რა გადასარევი დემოკრატია გვქონდა, თურმე, მით უფრო მეტად გამოიყენებოდა ცოცხი და ბილიარდის კიი, როგორც ნაცმოძური დემოკრატიის მთავარი „ინსტრუმენტები“, და საპროცესო გარიგება, – როგორც ეკონომიკის მთავარი მამოძრავებელი მექანიზმი. D:D:D
ამიტომ, ნუ დამიწყებთ ლექციების კითხვას იმაზე, როგორი უნდა იყოს “ჭეშმარიტი დემოკრატია”! ჭეშმარიტი დემოკრატია, ჩემი აზრით, არ არის ალბანეთში, ბულგარეთსა და რუმინეთშიც, რომლებიც ნატოს წევრები არიან (უკანასკნელი ორი – ევროკავშირის წევრიცაა 2007 წლიდან), მეტიც – ევროკავშირის უფრო ხანდაზმულ წევრ-სახელმწიფოებშიც კი, როგორიცაა უნგრეთი და ჩეხეთი, ზოგიერთი ლიდერი და მათი მოქმედებები ძალიან შორსაა დემოკრატიისაგან, ხოლო ის, რომ ძირძველი დემოკრატიის ერთდროულად ორ ქვეყანაში – იტალიაში და საფრანგეთში ხელისუფლების ყოფილი უმაღლესი პირი ან უკვე დაჭერილია (ბერლუსკონი), ან მის მიმართ საქმეა აღძრული (სარკოზი) კორუფციაში ბრალდებით (ისევე, როგორც ჩეხეთის პრეზიდენტის კლაუსის მიმართ), იმაზე მეტყველებს, რომ იდეალური დემოკრატიისგან გადაცდომები სხვაგანც გვხვდება. მთავარია, ამან სისტემური, ორგანიზებული ხასიათი არ მიიღოს!.. როცა სახელმწიფო დანაშაულის გამოსწორებას კი არ ცდილობს, არამედ დანერგვას, გავრცელებას და შენარჩუნებას!
ნამდვილად ვერ მივიღებ იმ ხალხის კრიტიკას, რომლებიც ნაცმოძრაობის რეჟიმთან კოჰაბიტაციისაკენ მოგვიწოდებენ, თავად კი არც ის აინტერესებთ, რა სახის ტანჯვა-წამებას ახორციელებდენენ ამ რეჟიმის მაღალჩინოსნები, რაში ფლანგავდა ფულს პრეზიდენტი, რამდენი ადამიანის მიმართ იყო შეთითხნილი ბრალდება ფულის გამოსაძალავად… ნამდვილად ვერ დავეთანხმები მოსაზრებას იმაზე, რომ ქვეყანაში, სადაც პრაქტიკულად მოსახლეობის 90%-ის ბაზისური უფლებები გამუდმებით ირღვეოდა, თურმე მთავარი შესაშფოთებელი ლგბტ აღლუმის ჩატარებისას მისი მონაწილეების მიმართ ძალადობა ყოფილა, რაც, რა თქმა უნდა, სულაც არ ამართლებს ამ აღლუმის დამრბევთა ძალადობას, მაგრამ ასევე არ ამართლებს ამ ძალადობის ქვეყნის უდიდეს პრობლემად წარმომჩენთა მიკერძოებულობას.
ამიტომ, რაც უფრო მეტად გვიკითხავენ მორალს იმაზე, რა კარგია კოჰაბიტაცია მოძალადე რეჟიმთან, სულ უფრო მიმტკიცდება იმის შეგრძნება, რომ ამის დასაჯერებლად მინიმუმ ის მჭირდება, რომ ვიცოდე, ამ ადამიანებმა ნახეს ის საშინელი ვიდეოები და მაინც კოჰაბიტაცია ელანდებათ აწ და მარადის სასურველ გამოსავლად. და როდესაც იმაზე მელაპარაკებიან, რომ საქართველო ავღანეთში საკუთარ უსაფრთხოებას იცავს, რატომღაც იმაზე ვფიქრობ, რატომ უნდა ჰყავდეს საქართველოზე სამჯერ უფრო მცირე კონტინგენტი ავღანეთში 10 მილიონიან ჩეხეთს, ან – 17 მილიონიან ჰოლანდიას, რომლებიც ჩვენგან განსხვავებით ნატოს წევრებიც არიან და ევროკავშირისაც. მით უფრო, მაშინ, როცა ჩვენ საკუთარი ტერიტორიის 20% დაკარგული გვაქვს და ყველანაირი ლოგიკით უსაფრთხოების დასაცავად სულ არ გვჭირდება შორეულ ავღანეთში გამგზავრება…
ალბათ აჯობებს, რასაც ვაკეთებთ, ღიად ვაკეთოთ, თუნდაც გარკვეული გადახვევებით იდეალური დემოკრატიის სამარშრუტო რუქისაგან, ვიდრე იმას ვთვალთმაქცობდეთ, თითქოს ჯორჯ ვაშინგტონის ნაკვალევს მივყვებით და სინამდვილეში კი წამების უნარ-ჩვევებით გვინდოდეს დემოკრატიის ძნელი გზის სპრინტერული გარბენა ფასადური დემოკრატიით მოხიბლული უცხოური აუდიტორიის ტაშისკვრის ფონზე…

ჟამი სინანულისა

რაც უფრო ახლოს ვართ ნაცმოძური კოშმარის დასასრულთან, სულ უფრო მეტს ვფიქრობ არა იმაზე, რაზეც მთელი ეს ოთხი წელი ვფიქრობდი – სამართლის აღსრულებაზე, არამედ იმაზე, რაც ადრე ლამის არც მახსოვდა – მონანიებაზე, მიტევებაზე, შენდობასა და შერიგებაზე.
არ ვიცი, რითი აიხსნება ეს.

ალბათ იმით, რომ ადრე გაცილებით უფრო პესიმისტი (ზოგჯერ -სასოწარკვეთილიც კი) ვიყავი. ახლა შემიძლია გამოგიტყდეთ, რომ 2008-2011 წლებში ძალიან მიჭირდა. არა მატერიალურად, თუმცა ვერ ვიტყვი, რომ დალხენილი ყოფა მქონდა. უფრო იმით მიჭირდა, რომ დეპრესიასთან ახლოს ვიყავი. შეიძლება ითქვას, რომ სოციალურ ქსელებში ადამიანებთან ურთიერთობამ ძალიან დიდი ძალა შემძინა. ორი რამ მეხმარებოდა, გამეძლო – ოჯახი, და ის ადამიანები, რომლებიც ჩემს მსგავსად აზროვნებდნენ, მამხნევებდნენ, და რომელთაც, ვატყობდი, რომ ჩემი ნაწერები შვებას აძლევდა. ხოლო მე არანაკლებ შვებას მაძლევდა მათი მხრიდან იმედის გამტკიცება. და აი, ასე – ხელიხელჩაკიდებულები მოვდიოდით და ღმერთმა არ გაგვწირა. თავდაპირველად, ძალიან ბევრს ჩემს მიერ დახატული კოშმარული მომავლის სურათი (მატარებელი, რომელიც დროში უკან მიდის, 1953-ს გასცდა და 1937-საკენ მიიჩქარის) ბევრს ჰიპერბოლიზებული ფანტაზია ეგონა. მერე კი, თითქოს როლები შეიცვალა და მე უფრო ოპტიმისტურად ვუყურებდი მომავალს, ვიდრე ახლა ჩემზე უფრო შეძრწუნებული თანამოაზრეები… მართლაც უცნაური იქნება ამ ოთხწლიანი ანდერგრაუნდის ეტაპების უკან გადახვევა და იმის განცდა, რა დიდი ძალაა თანაგრძნობა და ჭირის თანაზიარება…
მაგრამ ამაზე კიდევ დავწერ. ძალიან ბევრია დასაწერი, და მაინც, მგონია, რომ ეს მოითმენს.
============================================
კრიმინალური რეჟიმი და ნიურნბერგის პროცესი
ფაქტები ჯერ კიდევ დასალაგებელია, რომ სრული მოზაიკა დაიხატოს, მაგრამ მთავარი ფაბულა არა მარტო გამოიკვეთა, არამედ ეჭვს, მგონი, მხოლოდ 5% (შეურაცხად) მიშისტებში თუ იწვევს:
მოვიდნენ ახალგაზრდა რეფორმატორებად წოდებული ახალგაზრდა სუპერკარიერისტები, რომელთაც დემოკრატიის სახელით დედა უტირეს ასე თუ ისე არსებულ დემოკრატიას, სასამართლოს, მედიას. დაიჭირეს ლამის ყოველი მე-100 ადამიანი, პრობაციონერად აქციეს ლამის ყოველი მე-20-ე თუ 30-ე, უსმენდნენ ყველას, იყენებდნენ წამებას, გაუპატიურებას, ყველაფრის გაყალბებას – პირველ რიგში კი არჩევნების გაყალბებას. გაყიდეს და მიითვისეს ყველაფერი, რისი გაყიდვაც და მითვისებაც მოასწრეს. ოცნებობდნენ საქართველოს მოსახლეობის ემიგრაციაზე და უცხოელების მასობრივ ჩამოსახლებაზე და საქართველოს გადაქცევაზე მათი კლანის მიერ სამუდამოდ მართულ ბანტუსტანად, რომელსაც გარედან ფასადური დემოკრატიის ატრიბუტებით შენიღბავდნენ, პირველ რიგში – სექსუალური და რელიგიური უმცირესობების უფლებების პრიმატის მოჩვენებითი პრიორიტიზაციით.

და მაინც, იმის მიუხედავად, მოვახერხებთ თუ არა ნიურნბერგის მსგავსი სასამართლო პროცესის ჩატარებას (მგონია, რომ საჭიროა, მაგრამ ვეთანხმები ქ-ნ ლია მუხაშავრიას, რომ გაგვიჭირდება. და, ალბათ, კარგი გამოსავალი იქნება, თუ საერთაშორისო ორგანიზაციას ვთხოვთ ამას – რომის სტატუსთან ჩვენი მიერთების წყალობით) – აშკარაა, რომ სასამართლო სკამზე დასმულთა რაოდენობა არ იქნება დიდი.
საინტერესოა, რომ ძალიან ბევრმა ჩვენთაგანმა არ ვიცით (მეც არ ვიცოდი) ნიურნბერგის პროცესის მასშტაბები. 1943 წელს თეირანის კონფერენციაზე სტალინმა პირველად დასვა საკითხი, რას ფიქრობდნენ მოკავშირეები გერმანიის დამარცხების შემდეგ ფაშიზმის სამხედრო მექანიზმის – გერმანული არმიის – განადგურებაზე და თავადვე გამოთქვა აზრი – ალბათ 50,000-100,000 გერმანელი ოფიცერი უნდა დაიხვრიტოსო. რუზველტმა, რომელსაც კარგად ესმოდა რუსებისთვის გერმანელების მიერ მიყენებული კოლოსალური ადამიანური, მატერიალური ზარალი და მიწის პირისაგან აღგვილი დასახლებული პუნქტების რაოდენობა, უხერხულობის განტვირთვა ხუმრობით სცადა – ეგებ, 49,000 ვიკმაროთო. ჩერჩილს კი არ მორიდებია დაეფიქსირებინა თავისი მკვეთრად ნეგატიური პოზიცია – ოფიცრები ბრძანებას ასრულებენ და მალე საკუთარი სამშობლოს დაცვა მოუწევთ, მე მაგ ხოცვა-ჟლეტაში მონაწილეობას არ მივიღებო. ამის შემდეგ იალტასა და პოტსდამში ამ საკითხზე რამდენიმე გეგმის გადახედვის შედეგად ძირითადად ამერიკელების და ინგლისელების წინადადებებზე დაყრდნობით შემუშავდა სასამართლო პროცესის სქემა. თავად ნიურნბერგის (მთავარ) პროცესზე, რომელიც დაახლოებით 1 წელი გაგრძელდა, მხოლოდ 200-მდე ნაცისტი გასამართლდა, აქედან 23 მთავარი პოლიტიკური და სამხედრო ლიდერი – ე.წ. მთავარი ტრიბუნალის მიერ. მათგან 12-ს სიკვდილი მიესაჯა (თუმცა ბორმანი ვერასოდეს ნახეს), 3 კი გაამართლეს. გარდა ამისა, იყო კიდევ ნიურნბერგის დამატებითი სასამართლოები, სადაც კიდევ 1600-მდე პირი გაასამართლეს.
მიუხედავად მთელი რიგი სერიოზული კრიტიკისა, რაც ნიურნბერგის პროცესს მოჰყვა, ის თავისი დროის ყველაზე უფრო მასშტაბურ, სამართლიან და ჰუმანურ სასამართლოდ ითვლება. შესადარებლად იმის გახსენებაც კმარა, რომ 1936-38 წლებში საბჭოთა დიდი ტერორის დროს თითქმის 700,000 ადამიანი დახვრიტეს (ყოველდღიურად – საშუალოდ 900-ს სჯიდნენ!) და პროცესების უმრავლესობა მხოლოდ რამდენიმე დღე ან საათი გრძელდებოდა.
როდესაც ნაცმოძრაობასთან მიმართებაში ნიურნბერგს ვახსენებთ, რა თქმა უნდა, იურისტებსაც და საზოგადოების რიგით წევრებსაც ორგანიზებული სახელმწიფო კლანის მიერ ჩადენილი სისტემური და სისტემატური დანაშაულის გასამართლების ანალოგია გვაქვს მხედველობაში და არა – ამ ორი რეჟიმის მიერ ჩადენილ დანაშაულთა არსის და მასშტაბების ფარდობითობა. რა თქმა უნდა, ვერავითარ სერიოზულ კრიტიკას ვერ უძლებს ნაცმოძრაობის შედარება ნაციზმთან. სავარაუდოდ, იმ პირთა რაოდენობა, რომელთაც ასეთი ტიპის სასამართლოს წინაშე წარდგენა მოუწევდა, გაცილებით მცირე იქნება, და ალბათ რამდენიმე ათეულს არ გადააჭარბებს. არ გამოვრიცხავ, რომ დამნაშავეთა უმრავლესობის მიმართ, სასამართლომ არ გამოიყენოს სასჯელის ის მაქსიმალური ზომა, რასაც საზოგადოების დიდი ნაწილი, სავარაუდოდ, გამართლებულად ჩათვლიდა.
==========================
მცირედდამნაშავეთა არმია

მაგრამ გაცილებით უფრო დიდ პრობლემად მიმაჩნია სხვა საკითხი, რომელიც ასევე დადგა ან დადგება ყველა იმ ქვეყანაში, სადაც ამა თუ იმ ტიპის კრიმინალური რეჟიმები მოქმედებდნენ/იმოქმედებენ:
რა ვუყოთ იმ ადამიანებს, რომლებიც თავისი ქმედებებით ან უმოქმედობით, გაყალბებებში მონაწილეობით, ან ფალსიფიკაციებზე თვალის დახუჭვით, ცილისწამებით, თუ დაშინებების, მოსყიდვის, გადაბირების, სხვა ადამიანების პირად ცხოვრებაში ჩარევით – უშუალო სარგებლის მიღების მოტივით, ან დამნაშევე რეჟიმისათვის ხელისშეწყობის გაცნობიერებული თუ გაუცნობიერებელი აქტით ჩაიდინეს კრიმინალური თუ ეთიკურ-მორალური დანაშაული, ფარავდნენ დანაშაულს, ახდენდნენ მეზობლების, თანამშრომლების დაშინებას, დასმენას, და გარკვეულწილად, რეჟიმის ქვედა დონის საცეცებს წარმოადგენდნენ?
ასეთი ადამიანების რაოდენობა, სავარაუდოდ, გასასამართლებელთა რაოდენობაზე გაცილებით მეტი იქნება. სხვადასხვა ტიპის ქმედებებთან მიმართებაში შეიძლება, საქმე ეხებოდეს ასობით ან ათასობით (ან ათეულ ათასობით?) ადამიანს – ძალოვანი სტრუქტურების წარმომადგენლებს, მოსამართლეებს, ადვოკატებს, ნოტარიუსებს, საარჩევნო ადმინისტრაციის მუშაკებს, მედიამუშაკებს, ადგილობრივი მმართველობებისა და სახლმმართველობის თამნამშრომლებს, დირექტორებს და პედაგოგებს, სტუდენტური თვითმმართველობის აქტივისტებს, კულტურის სფეროს წარმოამდგენლებს, ე.წ. ექსპერტებს…
საქართველოს ხელისუფლების მხრიდან დაუშვებელი იქნება, ამ ადამიანების მიმართ სისხლის სამართლის ან ადმინისტრაციული დევნის დაწყება. ძალიან სწორად განაცხადა ბატონმა ლევან ბერძენიშვილმა, იმისთვის არ ვიბრძოდით სააკაშვილის რეჟიმის წინააღმდეგ, რომ მის მიერ გადავსებული ციხეები ახლა მათი მომხრეებით გადავავსოთ და საქართველოს სააკაშვილის პერიოდში დამკვიდრებული „ლიდერობა“ პატიმართა რიცხვის მხრივ, ისევ შევინარჩუნოთო.
ასევე დაუშვებელი იქნება იმის მინიმალური შანსის დატოვება, რომ რადგან არსებობს ამ ადამიანთა მიმართ გაღიზიანებული საზოგადოების დიდი ნაწილი, ამ უკანასკნელთ ჰქონდეთ იმის განცდა, რომ თავად შეუძლიათ აღასრულონ „მართლმსაჯულება“ კრიმინალურ რეჟიმთან დაახლოებული პირების, ხოლო ზოგჯერ – უშუალოდ საკუთარი მჩაგვრელების მიმართ. ეს განსაკუთრებით საშიშია ისეთ პირობებში, როდესაც ქვეყანაში არსებობს უამრავი ყვითელი თუ შავი გაზეთი, ტელევიზია თუ ინტერნეტ-მედია, რომლებიც ისეთ აბსოლუტურად მიუღებელ მეთოდებს არ თაკილობენ, როგორიცაა პატიმრების წამებაში ეჭვმიტანილთა მისამართების გამოქვეყნება! ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ნაწვიმარზე სოკოსავით მომრავლებულ ამ მედია-საშუალებების დიდი ნაწილის რეალური მფლობელების ვინაობა და დაფინანსების წყაროები უცნობია და არაა გამორიცხული, ისინი იმ ძალების ინტერესებს ახორციელებდნენ, ვისაც სურთ საქართველოში ახალი მასიური სამოქალაქო დაპირსპირების წაქეზება.

როგორია გამოსავალი?
ვფიქრობ, გამოსავალი არსებობს, და ჩემი ეს წერილი სწორედ იმიტომ დავწერე, რომ ამ საკითხზე ფიქრი და მსჯელობა დროულად დავიწყოთ.
===============================

მიტევების პროცესი.

როგორც რელიგიური, ასევე სამოქალაქო ეთიკის ნორმები მიტევების პროცესს სამოქალაქო ერთობის და ჯანსაღი მრევლის თუ სამოქალაქო საზოგადოების ჩამოყალიბების საფუძვლად უნდა სახავდეს.
თუ არსებობს შეცოდება/ცოდვა ან პირის დანაშაულებრივი ქმედება, ან თუნდა შეცდომა, ე.ი. არსებობს რაღაც მიყენებული ზიანი ან ტკივილი.
ზიანის ან ტკივილის მოშუშების საუკეთესო მეთოდი ორია: სამართლის აღდგენა და/ან მიტევება. სხვათაშორის, მიტევების/პატიების საწყის ეტაპად ხშირად სწორედ სამართლის აღდგენა იქცევა ხოლმე.
მაგრამ, მოდით, განვიხილოთ ის სიტუაცია, თუ სამართლის აღსრულება სასამართლო ძალით არ ხდება.
ამ შემთხვევაში მიტევების პროცესი შეიძლება იყოს ორი ტიპის – ცალმხრივი (ზოგიერთის მიერ იგი შეიძლება აღქმული იქნას, როგორც ქრისტესმიერი, ქრისტიანული მიტევება და ყველაზე ხშირად აქ გვახსენდება „მეორე ლოყის მიშვერის“ ფენომენი, რომელიც მე პირადად, ნაკლებმისაღებად მიმაჩნია ქართულ საზოგადოებაში) და მეორე – ორმხრივი ტიპის, რომელსაც ვემხრობი და რომელიც როგორც სამართლის სპეციალისტების (მაგ. – Randall J. Cecrle), ასევე ზოგიერთი დასავლელი თეოლოგის (მაგ. ცნობილი ამერიკელი პასტორის Marc Driscoll) მიერაც ყველაზე გამართლებულად არის მიჩნეული.
ამ პროცესში აუცილებელ ელემენტებად შეიძლება განვიხილოთ შემდეგი საფეხურები:
1. ცოდვის ან შეცდომის შეგრძნება (ეთიკური ან რელიგიური მორალის პრინციპების გათავისებიდან გამომდინარე)
2. აღიარება/აღსარების თქმა
3. მონანიება (ვისაც ზარალი მიადგა და/ან უფლის მიმართ) და იმის პირობის დადება, რომ მსგავსი ქმედებები აღარ იქნება გამეორებული
4. ზარალის ანაზღაურება / უფლის მსახურის მიერ დაკისრებული ეპიტამიის შესრულება
5. მიტევება/შერიგება

მაგრამ როცა ეს ყველაფერი თავიდან გადავიკითხე, მივხვდი, რომ რელიგიური ბილიკის მითითება შეიძლება საზოგადოებისათვის წამგებიანი აღმოჩნდეს, რამეთუ საჯარო პირი, რომელმაც თავისი სერვილანტობით, კონფორმიზმით თუ ყალბისმქმნელობით (აღარაფერს ვამბობ – ჩაგვრასა და წამებაში მონაწილეობაზე, ქონების ძალადობრივი გადაფორმების მსგავს დანაშაულში ნებით თუ უნებლიედ მონაწილეობაზე) რელიგიური მიტევების გზას დაადგება, მან შეიძლება მერე ამაყად ან თავდახრილმა გვითხრას, რომ მან უკვე მოინანია და მიტევებულია. ამის მკაფიო მაგალითები ბევრი გვინახავს ამ ბოლო დროს – მაგალითად 2010 წლის ოსტატურად გაყალბებული თვითმმართველობის მთავარი შემოქმედი მიხეილ სააკაშვილი როგორ ყურებამდე გახეული პირით და ლამის სიცილით მომყვირალი „ცოდვილი ვარ, ყველაზე დიდი ცოდვილი ვარ!“ შევარდა ეკლესიაში, ემთხვია კათალიკოსს-პატრიარქს, მსწრაფლ ხელი ჩამოართვა გაოგნებულ ირაკლი ალასანიას, და მერე კათედრასთან დადგა და ეკლესიაში ქადაგად დავარდა!.. ამას კი შედეგად სულ მალე 2011 წლის 26 მაისის ძალადობა მოჰყვა!.. იყო მაშინ მიხეილ სააკაშვილი „მომნანიე“? იყო იგი ღირსი, რომ ჩვენს საზოგადოებას მისთვის მიტევება ებოძებინა? მსგავსი მაგალითი იყო ისიც, როგორ განაცხადა „იმედის“ „მოდელირებული ქრონიკის“ წამყვანმა – მის მერე ხშირად ეკლესიაში დავდივარო! ვშიშობ, ნაცმოძრაობის ლიდერებს და ადეპტებს მალე საყოველთაო „გაეკლესიურების ეპიდემია“ დაერევათ – აგერ უკვე გია ნოდია და დავით დარჩიაშვილი ლამის ყოველკვირეულად უფლის მიერ მოვლენილ განსაცდელზე გველაპარაკებიან და ისეთ წინადადებებს აღავლენენ („ღმერთმა დაიფაროს საქართველო, პოლიტიკური არენიდან ნაციონალური მოძრაობა გაქრეს“!), რომ სახტად დადის ერიც და ბერიც! ჰოდა, რა გამოვა, არა მარტო მედია ურნალისტები და სექსპერტები არამედ ბევრი ინტერპოლით ძებნილიც სამაგალითოდ მიიჩნევს ნეტარი იოსების (ერისკუდობაში – სოსო თოფურიძის) ქმედებას და ეკლესიიდან მოტანილ ინდულგენციის ფურცლებით მოგვიწოდებენ მათი მიტევების უპირობოდ გაზიარებას?

მე ამას ასე ვხედავ, თუმცა, შეიძლება ვცდები და გამისწორეთ:
ა) სისხლის სამართლის დანაშაულზე საეკლესიო მიტევება შემამსუბუქებელ გარემოებად ვერ ჩაითვლება, აღარ ვლაპარაკობ დანაშაულის მოხსნაზე.
ბ) თუ ადამიანს ეთიკური და პროფესიული დანაშაული ან შეცდომა აქვს ჩადენილი, და მას საზოგადოებისათვის ან საზოგადოების კონკრეტული წევრისათვის აქვს მიყენებული ზარალი, ამ ქმედების საზოგადო მონანიების და ამ ზარალის ანაზღაურების გარეშე, ასევე არ იქნება საკმარისი საეკლესიო მიტევების და ზიარების მიღება;
გ) ასევე არ იქნება საკმარისი ზიარების ფაქტი იმ ურნალისტების, (ს)ექსპერტების თუ პარტიული ადეპტებისათვის, რომელთაც შეიძლება კონკრეტული პირი არ ედავებათ ზარალის ანაზღაურებას, მაგრამ მათ მიერ საზოგადოებისათვის სიცრუით თუ გაყალბებებში მონაწილეობით, ან სიმართლის მრავალჯერადი დაფარვით მიყენებული ზარალი აშკარაა, და რომლებიც აპირებენ თავიანთი პროფესიული საქმიანობის გაგრძელებას.
დ) მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ გ) პუნქტში აღნიშნული პირები აღარ აპირებენ თავიანთი პროფესიული ან პოლიტიკური საქმიანობის გაგრძელებას, ალბათ, მართლაც მისაღებია, რომ მათ რელიგიური მიტევება გამოიყენონ. თუმცა ეს საზოგადოებისათვის თუ უცნობი დარჩება, როგორ მოხდება მათთვის საზოგადოების მხრიდან მიტევება და შერიგება, ვერ ვხვდები.

თანაც, რამდენადაც საქართველო სეკულარული და მრავალეთნიკური სახელმწიფოა, რომლის მოქალაქეები სხვადასხვა აღმსარებლობის პირები შეიძლება იყვნენ, ალბათ აჯობებს, ამ შემთხვევაში, მხოლოდ, სამოქალაქო სამართლის პარალელურად სამოქალაქო მონანიების და მიტევების პროცესებს შევეხოთ.

არის კიდევ რამდენიმე სირთულე ლამის თითოეული ზემოთჩამოთვლილი საფეხურის მიმართ, რომელთა განხილვა აუცილებლად მიმაჩნია:
1. როდესაც ვლაპარაკობთ რომელიმე მომნანიე პირის მიერ შეცდომის, დანაშაულის ან ცოდვის გაცნობიერებაზე, მე პირადად ეს, ძალიან ხშირად, დაუჯერებლად მიმაჩნია. გასაგებია, რომ ზემოხსენებულ შერიგების ნაბიჯებზე ეთიკური დარღვევის თუ მცირე დანაშაულის ჩამდენ პირთა უმრავლესობა ძალიან პრაგმატული მიზეზის – შურისძიების შიშის და/ან საზოგადოებიდან გარიყვის მოლოდინის გამო წავა, და არა იმიტომ, რომ მათში მომნანიე პირმა გაიღვიძა. თუმცა, მე პირადად, ყველას მივცემდი ერთ შანსს და არ დავიწყებდი იმის საცეცხლურით ჩხრეკას, რამდენად გულწრფელნი არიან თავის მონანიებაში. (რამე კითხვები რომ არ დარჩეს, მიხეილ სააკაშვილის მიმართ, თუნდაც მას არავითარი დანაშაული ვერ დაუმტკიცდეს, მე პირადად, გამოვრიცხავ ასეთი შანსის მიცემას, რომელიც ჩვენ მას უამრავჯერ მივეცით, მან კი უამრავჯერ გადაგვაგდო და საზარლად იძია შური თავის დროებით სისუსტეზე).
2. აღიარების აქტი, სავარაუდოდ, სასურველია მოხდეს რაიმე საზოგადოებრივად მისაღები ფორმით, ისე, რომ არსებობდეს ამ აქტის წერილობითი ან ვიდეო ფორმის დოკუმენტი.
3. მონანიების რამდენიმე ფორმა არსებობს თითქმის ყველა ენაზე. ქართველებსაც გვაქვს გრადაცია: „ბოდიშს ვიხდი“ – „მაპატიეთ“ – „მომიტევეთ“. პირველს დაახლოებით ისეთივე გაცვეთილი შინაარსი გაუჩნდა, როგორც უკვე ყბადაღებულ „პასუხისმგებლობას ვიღებ“-ს, როდესაც ტიპები ამის შემდეგ უტიფრად აცხადებენ, მე ხომ პასუხისმგებლობა ავიღე, მეტი რაღა ჯანდაბა გინდათო! პასუხისმგებლობის აღება ნიშნავს პასუხისგების აუცილებლობას, თუ აღებულ სფეროში დანაშაული შენი ხელქვეითის მიერ არის ჩადენილი, რომ აღარაფერი ვთქვათ საკუთარ დანაშაულზე. რაც შეეხება „ბოდიშს ვიხდი“-ს, შენ კი მოიბოდიშე, მაგრამ შენს მიერ დაზარალებულმა პირმა/საზოგადოებამ ჩაგითვალა, რომ ბოდიში მიღებულია? ხომ არ სჯობს, ამიტომ თავიდანვე „მაპატიეთ“/“მომიტევეთ“ იყოს ნათხოვნი?
4. ზარალის ანაზღაურების საინტერესო გამოცდილება – მეორე მსოფლიო ომის ანალოგიიდან გასათვალისწინებელია არა მარტო ნიურნბერგის პროცესი, არამედ დენაციფიკაციის მწყობრი სისტემა, რომელიც გულისხმობდა ნაცისტური რეჟიმის და პარტიის წევრების, ისევე როგორც საზოგადოების წევრების მხრიდან ნაციზმის დაგმობას, ნაციზმის/ფაშიზმის სიმბოლიკის განადგურებას და რაც მთავარია, გარკვეული ტიპის ქმედებებს – როგორიც იყო ადამიანების წამების და მასობრივი განადგურების დოკუმენტების სავალდებულო გაცნობა და ასევე – დაღუპული ადამიანების (ძირითადად საკონცენტრაციო ბანაკების პატიმრების) საფლავების გათხრა, გადასვენება და წესის მიხედვით დასაფლავება. ამ სამუშაოებში, მთელი გერმანიის მაშტაბით რამდენიმე ასეულმა ათასმა გერმანელმა მიიღო მონაწილეობა. არ ვიცი, მხარს დამიჭერთ, თუ არა, წინა პარლამენტების ყველა დეპუტატს და ნაციონალური მოძრაობის ამჟამინდელ დეპუტატებს, რომლებიც ხშირად ცინიკურ კომენტარებს აკეთებდნენ სახალხო დამცველის თუ გია ცაგარეიშვილის მოხსენებებზე, ვაიძულებდი, გაცნობობდნენ როგორც ამჟამად მიმდანარე ხმაურიანი საქმის დოკუმენტებს, ასევე ადამიანების დამცირების და წამების დოკუმენტებს, და ასევე – სხვადასხვა ჟურნალისტური გამოძიებების დოკუმენტებს, ხოლო იმ ნოტარიუსებთან მიმართებაში, რომელთაც წართმეული ქონებები აქვთ გადაფორმებული ღამის საათებში, ალბათ საინტერესო იქნებოდა, ასევე ღამის საათებში, ოღონდ უკვე კამერების თანდასწრებით, იმის დაფიქსირება, როგორ მოახდენდნენ ამ ქონების უკანვე დაბრუნების იურიდიულად გაფორმებას. არ არის გამორცხული, რომ ზოგიერთი ყველაზე პირწავარდნილი ურნალისტის მიმართ რამდენიმეთვიანი გამოსაცდელი ვადაც გამართლებული იყოს, მაგალითად, საინტერესო იქნებოდა, როგორ იმუშავებდა სტაჟორად მათე კირვალიძე ტელესტუდია „მაესტროში“ (თუმცა არა მგონია, მამუკა ღლონტს მოეწონოს ეს ინოვაცია 🙂
5. და მაინც, ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ ყველა ჩვენთაგანმა, ვინც თითქოს კარგა ხანია, ვემიჯნებოდით ნაცმოძრაობის კრიმინალური რეჟიმის ქმედებებს, მაინც ვიგრძნოთ ჩვენი პასუხისმგებლობა იმაზე, რაც მოხდა – ჩვენც საკმაოდ დიდხანს ვიყავით ჩუმად, საკმაოდ დიდხანს ვამართლებდით იმის მომიზეზებით, რომ არაუშავს, მერე გამოსწორდებიან, საკმაოდ დიდხნს არ გვჯეროდა, გვერდით არ დავუდექით ირინა ენუქიძეს, საკმაოდ დიდხანს სხვისი ჭირი ღობის ჩხირად მიგვაჩნდა… ახლა კი ჩვენც უნდა მოვინანიოთ. არაა გამორიცხული, პირველებმა სწორედ ჩვენ მივცეთ კიდეც მაგალითი იმათ, ვისაც უფრო მეტი აქვს მოსანანიებელი. და ამავე დროს უნდა დავპირდეთ ამ ადამიანებს, რომ ვისაც კრიმინალი არ ჩაუდენია, რომ მათ ხელს გავუწვდით და დავეხმარებით იმაში, რომ ისევ იმ ადამიანებად ქცევაში დავეხმარებით, რაც იყვნენ კიდეც სანამ ნაცმოძრაობასთან და სინდისთან გარიგებაზე არ წავიდოდნენ… მთავარია, ოღონდ მათ მოინანიონ…
გერმანელები ლამის ასმილიონიანი ერია და მათ სიბრძნედ მიმაჩნია, რომ იმ საშინელი კოშმარის გადატანის შემდეგ, როდესაც ეგონათ, რომ სამოთხეს აშენებდნენ და ბოლოს სინამდვილეში საზარელი ჯოჯოხეთი ააშენეს, როდესაც ეგონათ, რომ მსოფლიო წესრიგის დამწესებლები და წარმმართველები გახდებოდნენ და კარგა ხნით მსოფლიოს პატიმრად და გამოსასწორებელი გარედან მართული ტერიტორიის სტატუსი მიიღეს, მაინც არ დაკარგეს ადამიანობა და როგორც მონანიების – ასევე, რაც უფრო მთავარია – მიტევების უნარი! წარმოგიდგენიათ, რა იქნებოდა გერმანია, ერთმანეთის ბრალდებებს, ანგარიშსწორებებს და შურისძიებებს რომ გადაჰყოლოდნენ! ჩემი აზრით, სწორედ ჭეშმარიტი და არა მოჩვენებითი მონანიების ამ ნიჭმა და ჭეშმარიტი და არა მოჩვენებითი მიტევების უნარმა, ისევე როგორც სამართალმორჩილებამ და შრომისმოყვარეობამ გადაარჩინა გერმანელი ერი, რომელიც არნახული დამარცხებიდან და დამცირებიდან მსოფლიოს წამყვან და ერთ-ერთ ყველაზე დემოკრატიულ ქვეყნად იქცა.

ჩვენ, რომელბივ გაცილებით მცირერიცხვოვანი ერი ვართ, ნამდვილად არ უნდა გვქონდეს ადამიანების დაკარგვის ფუფუნება და ყოველი ჩვენი მოქალაქის იტნეგრაციისათვის უნდა ვიზრუნოთ – სახელმწიფომაც და საზოგადოებამაც. ძალიან უნდა მოვინდომოთ, რომ სამართლის აღდგენა მასიურ ანგარიშსწორებად არ ვაქციოთ და შერიგების პროცესი ამჟამად მაინც პატიოსნად და ბოლომდე მივიყვანოთ.

მინდა გითხრათ, რომ ერთ ნიჭიერ ადამიანს და ნაცმოძრაობის ძალიან ცნობად სახეს უკვე შევთავაზე ჩემი გულწრფელი დახმარება და ჩემი ხელი მანამ არის გაწვდილი, სანამ მას ამაზე უარი არ უთქვამს. თუმცა იმასაც არ დავმალავ, რომ არიან ადამიანები, რომელთა მიმართ ასეთი ნაბიჯის გადადგმა ვერ წარმომიდგენია. პირველ რიგში, ალბათ იმიტომ, რომ მათი მხრიდან მონანიების გულწრფელობა ვერ წარმომიდგენია. არა უშავს, ყველაფერი იცვლება და ვიცვლებით ჩვენც. და მსოფლიო ისტორიაში საკმაოდ მაგალითები არსებობს, მოციქულ პავლედან დაწყებული, იმის, თუ როგორ შეძლეს საკმაოდ მძიმე წარსულის მქონე ადამიანებმა არამცთუ გამოსწორება, არამედ საზოგადოებისა და მთელი მომავალი თაობებისათვის სამაგალითო ნიმუშის მიცემა.

ვფიქრობ, რომ სამართლის ქმნის პარალელურად სინანულის ჟამიც დადგა. იმაზე, თუ როგორ სწორად წარვმართავთ ამ ორივე პროცესს, მნიშვნელოვანწილად დამოკიდებულია ჩვენი საზოგადოების მომავალი.

P.S. ეს არის ის ერთ-ერთი პირველი მერცხალი, რამაც ამ ბლოგის დაწერა გადამაწყვეტინა. თან მომეწონა – სხვათა მდუმარების ფონზე ნუ დავუკარგავთ დამსახურებას დავით კიკალიშვილს, და თან ძალიან ბევრი კითხვის ნიშნები მაქვს მეც და ფეისბუქზე ჩემს მეგობრებსაც ამ ბოდიშის მოხდის მიმართ… და სწორედ ამიტომ დავწერე ეს ბლოგი…
სხვათა შორის, დავით კიკალიშვილს წლების წინ პირადად ვიცნობდი და მასაც სიამოვნებით დავეხმარებოდი იმ მდგომარეობიდან გამოსვლაში, რომელშიც იგი აღმოჩნდა.

კიკალიშვილის ბოდიში

დღეს შეიძლება ჩემი აზრები ბევრს ისევე არ მოეწონოს, როგორც 2009 წლის ბოლოს დაწერილი პირველი ბლოგი – ჰავლაბრის ტურფებზე/ურნალისტებზე – არ მოეწონათ. რას ვიზამ, უნდა დავიცადო.
P.P.S. ისევ მოკლედ მინდოდა მეთქვა და ისევ ძველებურად გამომივიდა…

არალირიული ინტერმეცცო

ახლა წარმოვიდგინე ასეთი მოდელირება:
ნიურნბერგის პროცესი არ ჩატარდა!
ის კი არადა, – გერინგი, გებელსი, რიბენტროპი, შპეერი, როზენბერგი, ზეის-ინკვარტი, კეიტელი, ფრანკი – დაკავებით კი დააკავეს, მაგრამ სასამართლომ გირაოთი გამოუშვა.

ბორმანმა ოჯახთან ერთად საიდუმლო ბუდე მოიწყო არგენტინაში და გერმანელ ხალხს ნოსტალგიურ-ოპტიმისტურ ღია წერილებს წერს.

ჰიმლერი, კალტენბრუნერი და ჰაიდრიხი გაქცეული არიან სადღაც. თუმცა, დადის ხმები, რომ მალე დაბრუნდებიან…

ფუნკმა ბიზნესი წამოიწყო იზრაელში…

რაც მთავარია, ჰიტლერი განუწყვეტლივ მოგზაურობს – სამხრეთ ამერიკაში, საუდის არაბეთში, იაპონიაში (რა თქმა უნდა, ამ მოდელირებაში იაპონიაც არ დაუბომბია არავის), ჩინეთში და შვეიცარიაში (მონტროში ისვენებს ზამთარში, და ლოზანაში – ზაფხულში)… და წუხს, რომ მისი მმართველობის ბოლო წლებში ჰინდენბურგის მთავრობიდან გადმოყოლილმა და შემოპარულმა ვიღაც ორმა ტიპმა, რომელთაც არც კი იცნობდა პირადად – ვინმე მიულერმა და ვინმე ახმანმა, დიდი ჩირქი მოსცხეს რაიხს, დაახლოებით 6 მილიონი ებრაელისთვის არასათანადო სამუშაო პირობების შექმნით, რის გამოც ეს უკანასკნელნი სხვადასხვა დაავადებებით გარდაიცვალნენ. ჰიტლერი ძალზე წუხს, რომ ეს ორი ნაძირალა დროზე ვერ გაშიფრა და მოითხოვს მათ დაკავებას და სასტიკად გასამართლებას.

საღამოობით, გერინგი, გებელსი და რიბენტროპი “დოიჩე ველეს” თოქ-შოუებში გამოდიან და ადენაუერის ხელისუფლებას სასტიკად აკრიტიკებენ უმუშევრობის ზრდისა და გერმანელი ერის იმედების გაცრუების გამო. შპეერი და შახტი გერმანული ეკონომიკის და მარკის მოახლოებულ კრახზე ლაპარაკობენ. შპეერმა უნივერსიტეტი დააარსა და ლოზუნგად ნაცნობი ფრაზა შეინარჩუნა – “Arbeit Macht Frei …”

გერმანელი ხალხი დაბნეულია, რადგან ზოგიერთი საინფორმაციო საშუალება განუწყვეტლივ დახაუს, ბუხენვალდს და ოსვენციმს აშუქებს, ხოლო ზოგიერთზე კი ისევ ისე სახეებია და ისევ ის ინსტრუმენტები… გებელსიც კვლავინდებურად მოდაშია და ამტკიცებს, რომ სწორედ ნაცისტური გერმანიის კრახმა უნდა მოახდინოს გერმანელ ხალხში ნაციზმის ხელახალი აღორძინება, რადგან სწორედ ახლა მიხვდება გერმანელი ხალხი, რა საშინელი შეცდომა იყო ჰიტლერისთვის მხარდაჭერის შეწყვეტა და ამით ფიურერის გრანდიოზული რეფორმების შეჩერება…

“ჩვენ დავბრუნდებით!” – ამაყად აცხადებენ ნაცისტები – “ჩვენ ისევე დემოკრატიულად დავბრუნდებით, როგორც პირველად მოვედით! ჩვენ გვიყვარს დემოკრატია და დემოკრატიაც გვწყალობს ჩვენ!”

– საიდან და როგორ უნდა დაბრუნდნენ?.. მე მგონი, არსადაც არ წასულან… – ამბობს კლაუსი, ზეინკალი, რომელიც ბედნიერია, რომ მიუხედავად ნაციონალ-სოციალისტური პარტიის წევრობისა, სამუშაო არ დაუკარგავს…

========================
P.S. რა უცნაურია ბედისწერა.
როცა მიხეილ სააკაშვილმა მისთვის საბედისწერო არჩევნების დღედ სწორედ 1 ოქტომბერი აირჩია, მან არ იცოდა, რომ ეს დღე მართლმადიდებლურ რელიგიურ კალენდარში “ბიძინობის” დღესასწაულია!

მაგრამ მას კიდევ ერთი რამის ცოდნა არ აწყენდა: 1 ოქტომბერს დასრულდა კაცობრიობის ისტორიაში ალბათ ყველაზე გრანდიოზული სასამართლო პროცესი – 1946 წლის 1 ოქტომბერს, ქალაქ ნიურნბერგში! სწორედ პირველ ოქტომბერს გამოუტანეს ნაცისტებს განაჩენი კაცობრიობის წინაშე ჩადენილი დანაშაულისათვის!

– მიშა, ჩაგვიპაჭუნე ახლა თვალი, ჩაგვიპაჭუნე!..

ერთი დღის ორი ამბავი და ერთი “შემოქმედი”

წვიმს.
საშინლად წვიმს.
ცა ჩამოვიდა ქვეყნად.
10 ივნისის დილაა და გარეთ რომ გაიხედავ, ისეთი ნაცრისფერია და მოღუშული თბილისი, ნოემბრის საღამო გეგონება.
ამინდმაც თითქოს გაიზიარაო ჩვენი გლოვა და ტკვილი. ცამ გუშინვე გახსნა პირი და დღეს უკვე თავშეუკავებლად დასტირის იმ ბიჭებს, ასე ერთბაშად რომ მოგვწყვიტა ომმა.
ვზივარ და „კვირის პალიტრაში“, კი არ ვკითხულობ, კანკალით მივყვები დაღუპულ ბიჭებზე ეკა ლომიძის, თეა ხურცილავას, ლალი პაპასკირის დაწერილ წერილებს. ჯერ ეკა ლომიძის „დედის ბლოგი“ წავიკითხე, მერე დაღუპულ გორელ ბიჭებზე, მერე ძეგვში, მარტყოფში, რუსთავში, ყვარელში წამიყვანა 20 წლის ერთგულმა მეგობარმა გაზეთმა…
ძალიან მძიმეა ეს. მამა ვარ და მძიმეა… დედებისთვის წარმომიდგენია, უფრო მძიმე იქნება. ხოლო დაღუპულთა დედებისთვის და ოჯახებისათვის კი – ჯოჯოხეთი…
როგორი საშინელი და ლამის არარეალური მეჩვენება ბავშვობიდან ნაცნობი ასე ლამაზი სიტყვები:
– ერთი შვილ მაინც გაგზარდე, ვეფხვებთან მეომარია!..
ამ სტატიებით გულდამძიმებულმა უფრო ვიგრძენი ჩვენი ტრაგედია, რომელიც გუშინ ამდენი ყვავილების, გვირგვინების, სანთლების, შავჩოხოსნების თუ შავკოსტუმიანი პოლიტიკოსების ფონზე ზედმეტად თეატრალიზებული და პომპეზური მეჩვენა… გუშინ ისე ვერ განვიცადე სახალხო გლოვა, როგორც დღეს, ამ გაზეთის კითხვისას. ძალიან ცუდად ვიგრძენი თავი. ყელში ბურთი მაქვს გაჩრილი და ლამისაა ვტირი… თუ უკვე ვტირი…

რა უნდა ვთქვა?! ყველაფერი ნათელია: 7 დაღუპულიდან ყველაზე უმცროსი 21 წლის იყო, ყველაზე უფროსი – 32-ის. 7 დაღუპულიდან შვიდივე რაიონის მკვიდრია. 7 დაღუპულიდან 6 გაჭირვებამ წაიყვანა საკონტრაქტო სამსახურში და მერე – ავღანეთში. ზოგს ვალები ჰქონდა გადასახდელი, ზოგს – ოპერაციის ფული, ზოგი საკუთარ სახლზე ოცნებობდა, ზოგი – შვილზე და ზოგი საყვარელი გოგოს ცოლად მოყვანას აპირებდა დაბრუნებისას. ავღანეთში ჯარისკაცად წასვლის მთავარი მიზეზი უმუშევრობა და უიმედობა იყო. ყველაზე ზუსტად ამ ყველაფერს ეს წინადადება გამოხატავს:
„სააკაშვილის მთავრობამ მემკვიდრეობად გაჭირვება და სიკვდილი დაგვიტოვა. თუ ჯარში არ მივდივართ, სიღარიბეს ვებრძვით, რომ გადავარჩინოთ ოჯახები. დაითვალეთ, აქ რამდენი ახალგაზრდა კაცი ვართ, ყველა უმუშევარი, ყველა გულგატეხილი და იმედგაცრუებული, რომ ოდესმე ვინმეს დავჭირდებით ამ ქვეყანაში.“ (ერთ-ერთი გარდაცვლილის ბიძაშვილი)
====================================
ქვემოთ ზოგიერთი ციტატა მოვიყვანე სტატიებიდან. ისე კი გირჩევთ, სრულად წაიკითხოთ -www.kvirispalitra.ge. ან 10 ივნისის გაზეთში.
—
ზურა გურგენაშვილის ოჯახი სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფთა გრძელ ნუსხაშია. ისინი არაფერს მალავენ და იმაში, რომ ზურა აღარ ჰყავთ, სწორედ სიღარიბეს ადანაშაულებენ. რომ არა გაჭირვება, ჯარში არ დაიწყებდა მუშაობას, კვნესის და, დედა, მამიდა… ბავშვობიდან ცდილობდა მშობლები, ძმა და დები სიღატაკისგან ეხსნა. სკოლიდან მოსვლისთანავე ნახირში გარბოდა ან დღიურ მუშად უდგებოდა ვინმეს, რომ შინ პურის ფული მიეტანა. სულ სამსახურს ეძებდა, იქნებ ამ პატარა, ღარიბი ბინის გარდა ჩემთვის ბუდე მოვიწყო და ოჯახი შევქმნაო. საკონტრაქტო ჯარში წავიდა. კონტრაქტს რამდენიმე თვეში, ავღანეთიდან დაბრუნების შემდეგ გასდიოდა ვადა. იმედი ჰქონდა, რომ ბედი არ უმუხთლებდა, გზად შეყვარებული დამხვდება და შინ ქორწილით დავბრუნდებიო…” – ამბობს ზურას ბიძაშვილი ხათუნა გურგენაშვილი.”
“ზურამ წასვლამდე ყველა ვალი გაისტუმრა, პატარა ბინა იყიდა, რომ ცოლი შეერთო და მასთან ერთად ეცხოვრა. ბაღში ხილი გააშენა. უხაროდა, რომ ბლები აყვავდნენ. ისინი კიდევ მრავალჯერ აყვავდებიან, მაგრამ ჩემი ძმა საკუთარ სახლში ღამის გათენებასაც ვერ მოესწრო”, – ტირის და.
“ჩემი შვილი ყველას შემწე იყო. ჯარისკაცის ხელფასი, რომელიც 700 ლარსაც არ აღემატებოდა, შეეძლო ყველასთვის გაენაწილებინა. პატრონობდა ავადმყოფ ძმას, ჩვენ, მშობლებს, გათხოვილ დებს, რომელთაგან ერთს ბავშვი შეუძლოდ ჰყავდა და რომ არა ზურა, წამალსაც ვერ იყიდდა…” – ხმა და ცრემლი ერთად გამოუშრა დედას.
“ავღანეთში წასვლის წინადღეს მოგვინახულა ნათესავები. ჯოჯოხეთში მივდივარ და წასვლამდე ყველას უნდა ჩაგეხუტოთო. ეს არ ქნა ზურა-მეთქი, – ყველაფერი კარგად იქნება, ისეთ მეთაურს მივყვებით, ყველას უკლებლივ დაგვაბრუნებსო”, – მოთქვამს მამიდა.
——
ბორისმა [ბორის ცუგოშვილი] ერთხელ უკვე ჩაათავა ოთხწლიანი კონტრაქტი. 2008 წლის ომის დროს საინჟინრო-სატანკო ბატალიონში იყო და გორის სამხედრო ბაზის დაბომბვის დროს დაიჭრა, ტვინის შერყევა დაემართა, ცხვირი გაუტყდა. როდესაც კონტრაქტი გაუთავდა, აღარ აპირებდა ჯარში დაბრუნებას. მცირე დანაზოგით ცოლი შეირთო. ეგონა სხვა სამსახურს იშოვიდა, მაგრამ ამაოდ. მერე ბავშვი გაჩნდა, ახლა პატარა ბიჭი 10 თვის არის. დედას საკეისრო ოპერაცია დასჭირდა. 1.000 ლარი მოგვთხოვეს ექიმებმა, ძროხა და ხბო გავყიდე, რომ ბავშვი დაბადებულიყო, სხვა ვალებიც აიღო ბორისმა და იძულებული გახდა მათ გასასტუმრებლად, ისევ ჯარში დაბრუნებულიყო. ერთხელაცო, თქვა და წავიდა. რას იფიქრებდა, რომ ეს ერთხელაც უკანასკნელი გამოდგებოდა? რას იფიქრებდა, რომ მისივე ქვეყნის პრეზიდენტი არ გაუფრთხილდებოდა მათ სიცოცხლეს და სისულელეებს მოროშავდა ტელევიზორში?

შალვა ცუგოშვილი, ბორისის ბიძაშვილი: – სააკაშვილის მთავრობამ მემკვიდრეობად გაჭირვება და სიკვდილი დაგვიტოვა. თუ ჯარში არ მივდივართ, სიღარიბეს ვებრძვით, რომ გადავარჩინოთ ოჯახები. დაითვალეთ აქ რამდენი ახალგაზრდა კაცი ვართ, ყველა უმუშევარი, ყველა გულგატეხილი და იმედგაცრუებული, რომ ოდესმე ვინმეს დავჭირდებით ამ ქვეყანაში. სააკაშვილს ნატოში შესვლის იმედი რომ აქვს, მოვიდეს, დაგველაპარაკოს და გვიპასუხოს, ქვეყანა, რომელსაც ამდენი დაქცეული ოჯახი ჰყავს, ვის რად უნდა ნატოში?
გორში, ცუგოშვილების ბინაში სასოწარკვეთილი დედა, ცოლი და პატარა ვაჟკაცი ელოდებიან ქართველი ვაჟკაცის დაბრუნებას, რომ მერე ისევ გააცილონ, ოღონდ უკანასკნელ გზაზე და ცხოვრების პირისპირ მარტო დარჩნენ, ტკივილებით, ცხოვრების შიშით და ვალებით, რომელიც ბორისს გაუსტუმრებელი დარჩა.
“მადლობა შენ, რომ შვილი მაჩუქე, სამაგალითო ბიჭო. შენ ხომ ვალები იმისთვის აიღე, რომ ჩვენ გყოლოდით თბილად და ბედნიერად…” ჩურჩულებს პირგამეხებული ნინო, ბორისის მეუღლე.
—
გიორგი ადამოვის ბინის შესასვლელში 20-იოდე წლის გოგონა იატაკზე, თავჩარგული მოთქვამს. ის გიორგის ს აცოლეა. 23 მაისს ბიჭს 23 წელი შეუსრულდა. დროა ცოლი შევირთოო, უთქვამს წასვლამდე და საცოლე ოჯახისთვის წარუდგენია…

დალი ადამოვი, გიორგის და – “6 ივნისს, დილით, შვიდ საათზე დაგვირეკა და ყველა მოგვიკითხა. მასზე 11 წლით უფროსი ვიყავი. ულამაზესი ძმა მყავდა, ძალიან მამაცი, კეთილი და თავმდაბალი. ბავშვობიდანვე გამოირჩეოდა განსაკუთრებული ხასიათით, დამოუკიდებლობით. ერთხელ მონასტერში წასულა, ისე, რომ არ გვითხრა. გვისაყვედურა, რომ ვეძებდით, სად უნდა წავსულიყავი, რამეს ხომ არ დავაშავებდიო. ოცნებობდა საუკეთესო მეომარი ყოფილიყო, მაგრამ… არ ვიცი, რა უნდა ვთქვა, წარმოუდგენელი ტკივილი გამეფდა ჩვენს სახლში, რომელსაც ვერაფერი მოაშუშებს. გიორგი ისეთი იყო, თავისი საქმით იტყოდა სათქმელს, მაგრამ არ დააცალა ოხერმა სიკვდილმა…”
—
რიგითი გიორგი ღუჭაშვილი 21 წლის იყო. მარტყოფში ჩასულს საზარელი სურათი დამხვდა – ოჯახის წევრები, მეგობრები, მეზობლები 21 წლის ახალგაზრდას გლოვობდნენ. გიორგიმ საკონტრაქტო სამხედრო სამსახურში წასვლა 3 წლის წინ, მამის გარდაცვალების შემდეგ გადაწყვიტა. იგი ნანგრევებში გარდაცვლილი იპოვეს… გიორგი ღუჭაშვილი მარტყოფში დედასა და ძმებთან ერთად ცხოვრობდა.
გიორგი ღუჭაშვილი, გარდაცვლილის ბიძა: მე დიდი გიორგი ღუჭაშვილი ვიყავი, ის – პატარა, მაგრამ აღარ მყავს ჩემი გიორგი. ჩემს ხელში გაიზრდა. ჩემი ძმა 3 წლის წინ გარდაიცვალა. იმ წელს გიორგიმ სკოლა დაამთავრა და პატარა ბიჭმა გადაწყვიტა, თავად ეპატრონა ოჯახისთვის. სკოლის დამთავრებისთანავე წავიდა ჯარში. ამით არჩენდა ოჯახს. სულ მირეკავდა, ყველაფერი კარგად არის და არ ინერვიულოო.

ლია ღუჭაშვილი, გიორგის ბიძაშვილი: როცა საკონტრაქტო სამსახურში წასვლა გადაწყვეტა, გვითხრა, მამის დაკარგვამ გული ძალიან მატკინა, ოჯახსაც დახმარება სჭირდება, ქვეყანასაც უნდა პატრონობაო და წავიდა. ძალიან უყვარდა მამა. სანამ ბიძაჩემი დაიღუპებოდა, სახლი აუშენა გიორგის. ავღანეთიდან დაბრუნების შემდეგ სწორედ ამ სახლში აპირებდა ცხოვრებას.
—-
„ზვიადი [ზვიად სულხანიშვილი] საოცრად კეთილი ბიჭი იყო. დედამისი, ვერიკო, თურმე ისე მძიმედ არის, წამლებით აძინებენ. სამი ვაჟკაცი გაზარდა, გოჩა, ვასიკო და ზვიადი. ზვიადი ნაბოლარა იყო და განსაკუთრებულად ელოლიავებოდნენ. ძალიან უჭირდათ და ეს იყო ჯარში სამსახურის დაწყების მიზეზი. მერე პროფესიამაც გაიტაცა და ღირსეულად იდგა ჩვენი ქვეყნის სადარაჯოზე. მთელი სოფელი საშინლად განიცდის, გლოვობს, მაგრამ ზვიადს რაღა ეშველება. ავღანეთში წასვლამდე ვნახე და ვუთხარი, ზვიად, ნუ მიდიხარ-მეთქი. გამიცინა, ნუ გეშინია, მშვიდობით ჩამოვალო…”, – მითხრა ქალბატონმა რუსუდანმა.

ზვიადის უფროსი ძმა გოჩაც წლებია სამხედრო სამსახურშია და სამშვიდობო მისიით ორჯერ იყო ავღანეთში. იქიდან ცოტა ხნის წინ დაბრუნდა, თურმე გოჩა ზვიადმა შეცვალა. მონატრებული ძმები უცხო მიწაზე შეხვდნენ ერთმანეთს, სამი დღე-ღამე ერთად გაატარეს. ალბათ, ძმისგან ზვიადი ბევრ რჩევას მიიღებდა, მაგრამ ყველაზე მძიმე მათი დაშორება იქნებოდა, რადგან გოჩამ კარგად იცოდა, როგორ სახიფათო ზონაში ტოვებდა უმცროს ძმას. თურმე სამშობლოში დაბრუნებული თავს იმით ინუგეშებდა, შედარებით მშვიდ ადგილას დავტოვეო. ამ ტრაგედიამდე სამი დღით ადრე ესაუბრა ოჯახი ზვიადს, არ ინერვიულოთო, დაამშვიდა ახლობლები, მაგრამ ტერორისტულ აქტს შეეწირა. როგორც მეზობლებმა მითხრეს, უმძიმეს მდგომარეობაშია გოჩა, სულ განმარტოებას ცდილობს. მისი მოთხოვნა ყოფილა, ძმაზე ჟურნალისტებთან არავის ესაუბრა.
——
მზია ცოფურაშვილი, მიხეილ ნარინდოშვილის ნათესავი: – საოცრად კეთილი იყო, გულიანი. დედამისი მუშაობდა და ბებია ზრდიდა. ის ახლა 84 წლის არის. არ ვიცით, როგორ უნდა ვუთხრათ მიშოს ამბავი.
რა არ სცადა, მაგრამ სამუშაო ვერსად იშოვა. ძალიან უჭირდათ და რცხვენოდა, ამხელა კაცი დედის კმაყოფაზე როდემდე ვიყოო. ამიტომ გადაწყვიტა თავდაცვის სამინისტროს საკონტრაქტო სამსახურში წასვლა. სხვა გამოსავალი არ ჰქონდა. მერე კი ძალიან მოეწონა იქაურობა. ძალიან დარდობდა, ოჯახი რომ დაენგრა. გერმანიაში წავიდა, ორი შვილი და ფეხმძიმე ცოლი დატოვა. ამბობდა, ცოტას წელში გავიმართები და ცოლ-შვილს არაფერს მოვაკლებო…
—-
ერთი დაღუპულის შესახებ რეპორტაჟს ასეთი სათაური აქვს – “ფულის გამო არ წასულა ჯარში”

მცხეთის რაიონის სოფელ ძეგვიდან გეზი კიდევ ერთი დაღუპული ქართველი ვაჟკაცის სახლისკენ ავიღე და ყვარლის რაიონის სოფელ ენისელში გვიან ჩავედი. 25 წლის თეიმურაზ ორთავიძის ოჯახშიც უმძიმესი სიტუაცია დამხვდა. სახლის აივანზე მეზობლების გარემოცვაში იჯდა თემურის მამიდა, რომელსაც მოთქმა-გოდებისგან ხმა დაჰკარგოდა და ჩახლეჩილი ხმით მოთქვამდა: “რა უნდა გითხრათ, ჩემი ძმის ოჯახი დაიღუპა, საშინელ დღეში ვართ, ჩემი თემო აღარა გვყავს. ბავშვობიდან სპორტს მისდევდა. კრივზე დადიოდა.

[თეიმურაზ ორთავიძე] – თემურის მამიდა: …ძალიან შრომისმოყვარე იყო. 25 წლის არის და მთელ სოფელს უყვარს. მეხუთე წელია ჯარში მსახურობს. დედამისი ეხვეწებოდა, არ წასულიყო, მაგრამ მაინც წავიდა. ჯარში რომ შევიდა, ესეც არ უნდოდა დედამისს, სულ ეწინააღმდეგებოდა, მაგრამ მაინც თავისი გაიტანა. ეტყობა, ეს მისი ბედისწერა იყო. ძალიან ჭკვიანი, მოსიყვარულე ბიჭი გვყავდა. გაგვაუბედურა. დედამისი წამლებით გათიშული წევს. თემოს მეუღლე მარტო დარჩა, არადა, როგორი ბედნიერი იყო. შარშან, დეკემბერში მოიყვანა ცოლი. ძალიან უნდოდა შვილი ჰყოლოდა, უამრავი ოცნება ჰქონდათ, მაგრამ არ დასცალდა. დავრჩით ასე! გაუბედურდა ოჯახი და დაცარიელდა აქაურობა”.

შოთიკო მონასელიძე, მეგობარი: – მე და თემური ერთად ვიზრდებოდით. ჩვენი მამებიც ბავშვობიდან მეგობრობდნენ. ჩვენ მირონიც გვაკავშირებს. მისი დის ნათლია დედაჩემია. პატიოსანი ბიჭი იყო. ერთად ვენახებშიც გვიმუშავია და მწყემსადაც ვყოფილვართ. მის ოჯახს კარგი მეურნეობა ჰქონდა, თემო მამას ეხმარებოდა. მეც ხშირად მივხმარებივარ და მწყემსად გავყოლივარ. ყველას უყვარდა, ამ ოჯახზე ცუდს არავინ გეტყვით. 18-19 წლისა მამას გვერდში ედგა. თავის საქონელს თვითონ უვლიდა. კრივზე დადიოდა. ცოლი რომ შეირთო, ძალიან ბედნიერი იყო. ფიზიკურად ძლიერი იყო და ამიტომ გადაწყვიტა ჯარში სამსახური. ფულის გამო არ წასულა ჯარში. ძალიან გვიჭირს მის სიკვდილთან შეგუება. ძალიან მეგობრული იყო. ფიზიკურად დახმარება თუ გინდოდა, მოგეხმარებოდა, თუ ფინანსურად გჭირდებოდა, ხელს გაგიმართავდა. უკან არ დაიხევდა. მართლა ვაჟკაცი იყო. არ ვიცი, როგორ ვანუგეშო მისი მშობლები.

ზვიად ბეჟანიშვილი, თანაკლასელი: – ერთად გავიზარდეთ. ძალიან კარგი ადამიანი იყო. გაჭირვებულს სულ გვერდით ედგა, შრომისმოყვარე და კეთილშობილი იყო. მდინარე ალაზანში ბევრჯერ გადაურჩენია ადამიანი. ცურვა კარგად იცოდა და მაშინვე საშველად გაიქცეოდა. ერთხელ ბავშვი გადაარჩინა დახრჩობას. ფეხბურთიც ძალიან უყვარდა და ხშირად ვთამაშობდით. კრივშიც წარმატება ჰქონდა.
—–

========================
მესმის, რომ წინა ხელისუფლების აცუნდრუკებით ასე გაზრდილ კონტინგენტს უცებ ვერ შევამცირებთ, მესმის, რომ ნატოს წინაშე აღებული ვალდებულებების შეწყვეტა წარმოუდგენელია და გადახედვაც არ იქნება ადვილი, მესმის, რომ ახალი მთავრობა უცებ ვერ შეცვლის იმ ფანტასტიურ განსხვავებას, რაც არსებობს ქართველი და ამერიკელი ჯარისკაცის არა მარტო ანაზღაურებას, არამედ სიკვდილის შემთხვევაში გაცემული კომპენსაციის მოცულობებს შორის, მესმის, რომ დაღუპულებს ეს ვერ გააცოცხლებს, თუმცა მათი ხსოვნის უკვდავყოფაზე ზრუნვა მცირე მალამო მაინც იქნება ოჯახებისათვის… და, ყველა ამ მიმართულებით მუშაობა ახლავე დასაწყებია და რომ სწორედ ეს იქნება ჩვენი სამძიმარიც და თავის დახრაც დაღუპულთა ხსოვნისადმი…
======================

9 ივნისს საოცრად დაემთხვა მეორე, დიდი ხნის წინ გამოცხადებული მოვლენა: მოსამართლეთა მე-10, რიგგარეშე კონფერენცია – დიდი ხნის წინ გამოცხადებული და დაანონსებული შეკრება, რომელსაც სააკაშვილის და ადეიშვილის ხელში გაბახებული და გაუბედურებული სასამართლოს რეფორმის გზაზე თითქოსდა გადამწყვეტი სიტყვა უნდა ეთქვა.

კარგად ვიცი, როგორ მოწამლეს და მოსპეს ზემოთხსენებულმა პოლიტიკოსებად ცნობილმა კრიმინალებმა სასამართლო და სამართალი, როგორ აქციეს პროკურორები – ყოვლისშემძლე უზნეო პროკურატორებად, მოსამართლეები – აგარაკებით და ნაჩუქარი სახლებით, მაღალი ხელფასებით და პრემიებით მოსყიდულ სულგაყიდულ მონებად, ხოლო ადვოკატების გარკვეული ნაწილი – საპროცესო გარიგებების მომრიგებელ მაკლერებად. ისიც მესმის, რომ სასამართლოს, რომელიც აშკარა დანაშაულს ჩადიოდა და ხელს აფარებდა, რომელიც ბრალდებულს მხოლოდ 0.04%-ში ამართლებდა, ერთი კონფერენცია კი არა, ავგიას თავლის მსგავსად, ნიაღვარი თუ გამორეცხავს უწმინდურობისაგან. და მაინც უნდა გამოვტყდე, მჯეროდა, რომ მოსამართლეთა ნახევარს მაინც ექნებოდა იმის გამბედაობა, რომ სააკაშვილის უზნეო სასამართლო სისტემის უტიფარი დემაგოგებისათვის – კუბლაშვილისა და მეიშვილისათვის ახლა მაინც გაებედათ და პირში ეთქვათ, რომ მათი დიქტატით, და არავის დიქტატით (!), ცხოვრება აღარ სურთ, რომ კანონს სურთ ემსახურონ და არა – კანონდამრღვევ პოლიტიკანებს, რომ სამართალია უზენაესი და არა უზენაესი სასამართლოს მიშასლაქია თავმჯდომარე, რომელიც მილიონერად ქცევის სურვილით ნაციონალური მოძრაობის ყურმოჭრილ მონად იქცა.

მწარე იმედგაცრუება განვიცადე!

აი, რა განაცხადა კონფერენციაზე დამკვირვებლად დამსწრე პარლამენტარმა, თავადაც იურისტმა ზაქარია ქუცნაშვილმა:
,,… ამ შემთხვევაში გამოიკვეთა მოსამართლეთა ორი ფრთა. მე, როგორც დამკვირვებელი, ვაკვირდები და ვხედავ, რომ ერთია პროგრესული ფრთა, რომელიც გამოდის, საუბრობს, ეთიკას იცავს, კანონებს ეყრდნობა და მეორე ფრთა, რომელიც ხმას არ იღებს და მხოლოდ ტაშს უკრავს. ვნახოთ, როგორ განვითარდება სიტუაცია. კენჭისყრებმა აჩვენა, რომ სადღაც 90 მოსამართლე განწყობილია იმისთვის, რომ მოსამართლის ღირსება დაიცვას და სასამართლო ხელისუფლების დამოუკიდებლობას საფუძველი ჩაუყაროს. ეყოფა თუ არა 90 მოსამართლის ხმა და ნება საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებას, მე ამის პროგნოზირება გამიჭირდება…”

დავუშვათ, ძნელია ადამიანს, რომელიც შენი კორპორაციის უზენაესი პირია და ერთპიროვნულად წლების განმავლობაში განაგებდა უზენაეს საბჭოსაც და იუსტიციის საბჭოსაც, და რომელსაც ერთადერთს და განუმეორებელს შეეძლო, დაესახელებინე კარიერული ზრდისთვის, თუ ეს გზა და ჟანგბადიც გადაეკეტა – მართლაც ძნელია ამ ადამიანს ხელი დაადო და სისტემის მოსპობაში ბრალი ხმამაღლა და ყველას თვალწინ დასდო! მაგრამ ის მაინც ხომ შეიძლებოდა, რომ მისთვის, ან მისი ბურჯი დამქაშებისათვის კითხვა დაგესვათ? რამე კონკრეტული საკითხი ისე დაგეყენებინათ, რომ მათ თავიანთი ბინძური მაქინაციების ძველებურად გაგრძელების შანსი შეზღუდოდათ?
აღმოჩნდა, რომ უმრავლესობას არა მარტო თავად არ სურდა კითხვების დასმა, არამე აქტიურად განწყობილ კოლეგებსაც არ მისცეს კითხვის დასმის საშუალება!

როცა ერთეული გამბედავი მოსამართლეები (ნათია წკეპლაძე, ბესიკ სისვაძე…) რაიმე საკითხზე სასამართლო სისტემის უზურპატორებთან დაპირისპირებას ლამობდნენ, მორჩილი უმრავლესობა მათ ხელს კი არ უწყობდა, ყოველნაირად უშლიდა – უდროობის მომიზეზებით, რეგლამენტის ხელუხლებლობის მომიზეზებით, თუ „სადილზე დროულად გასვლის“ (!!!) მარაზმატული სურვილის დაფიქსირებით!

საშინელება იყო გუშინდელი კონფერენცია! უსამართლობის და უპრინციპობის აპოთეოზი!
და სიტყვები? გამოსვლები? ესაა ჩვენი მოსამართლეთა კორპუსი? მოსამართლეს სიტყვა მაინც ხომ უნდა უჭრიდეს (ნამუსზე რომ უმრავლესობა მწყრალად იყო, აშკარაა 😦 )
მოსამართლეთა კონფერენციებზე გამომსვლელთა უმრავლესობის სიტყვებს რომ ვუსმენდი, კედლებზე ბრეჟნევის სურათს ვეძებდი და სულ იმის მოლოდინი მქონდა, რომ მალე საბჭოთა კავშირის ჰიმნსაც დაუკრავდნენ…
3 წუთი რომ გაქვს რეგლამენტი და 5 წუთი რომ რაღაც ზოგადსაკაცობრიო ფრაზებს ისვრი და იმას ჰპირდები კოლეგებს, რომ პრემიებისთვის და ხელფასების გასაზრდელად ბრძოლაში დახარჯავ მთელს შენს ენერგიას და ენთროპიას!..

აი, ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის თავმჯდომარი კახა კოჟორიძის შეფასება, რომელიც ინტერპრესნიუსმა გამოაქვეყნა (თუმცა მასალის ყველასათვის მიუწვდომლობის გამო FOR.ge ბმული მყავს მოყვანილი):
——–
მოსამართლეთა კონფერენცია ცხადყოფს, რომ მოსამართლეთა კორპუსი კანონით მინიჭებული თავისუფლებით ვერ სარგებლობს, – ამის შესახებ “ინტერპრესნიუსს” “ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის” თავმჯდომარე კახა კოჟორიძემ განუცხადა.

გარდა ამისა, საიას ხელმძღვანელი მიიჩნევს, რომ მოსამართლეთა კონფერენციაზე პრობლემატურია მისი თავმჯდომარის, კონსტანტინე კუბლაშვილის საკითხი. კოჟორიძის შეფასებით, კუბლაშვილი ტენდენციური იყო. უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე, რომელიც სხდომას უძღვება, იმავდროულად ადმინისტრაციული კომიტეტის ხელმძღვანელის მოვალეობას ასრულებს. “ის ასევე არის იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე. რეგლამენტის და დღის წესრიგის შემუშავებაში კუბლაშვილი მონაწილეობდა და მოსამართლეთა დღის წესრიგთან და რეგლამენტთან დაკავშირებით კრიტიკული შენიშვნები ჰქონდა. უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე ამასთან დაკავშირებით საკუთარ პოზიციას აქტიურად გამოხატავდა. ჩემი აზრით, სხდომის თავმჯდომარის მთავარი ამოცანაა არა საკუთარი პოზიციების აქტიური დაფიქსირება, არამედ ის, რომ ობიექტურად წარუძღვეს სხდომას და ყველას მოსაზრების დაფიქსირების თანაბარი შესაძლებლობა მისცეს”, – აღნიშნა კოჟორიძემ.
“ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის” ხელმძღვანელმა ხაზი გაუსვა იმასაც, რომ ლოგიკური იყო, როცა კონფერენციაზე დაისვა საკითხი, ფარული კენჭისყრით ჯერ ადმინისტრაციული კომიტეტის თავმჯდომარის არჩევა მომხდარიყო და ახლად არჩეულ თავმჯდომარეს წაეყვანა სხდომა, თუმცა, მისივე თქმით, სამწუხაროდ, მოსამართლეთა უმრავლესობამ არც ამ შეთავაზებას დაუჭირა მხარი.
http://for.ge/view_news.php?news_id=19959&news_cat=0

100%-ით ვეთანხმები კახა კოჟორიძეს!
ეს კონფერენცია – სასამართლოს რეფორმირების დასაწყისი კი არა – სრული ბრეჟნევშჩინა იყო!
რამდენიმე ადამიანის გარდა, აბსოლუტური უმრავლესობის მიზანი იყო სადმე შეყუჟულიყო, კადრში არ მოხვედრილიყო, პირზე ბოქლომი დაედო და არავითარ შემთხვევაში არ შეწინააღმდეგებოდა სხდომის წამყვანის – კოტე კუბლაშვილის რაფინირებულ დიქტატს, არატრანსპარენტულობას და დემაგოგიას.
ყველა იმ მოსამართლეს მინდა მივმართო, ვინც ნაცმოძრაობის მიერ წლობით ჩაკეტილი გალიის გახსნის შემდეგაც მაინც შიგ დარჩენა და ხელიდან საკენკის კენკვა არჩია თავისი აზრის დაფიქსირებას და მონიჭებული თავისუფლებით სარგებლობას:
“Рожденный ползать – летать не может!” 😦
სამართალმა დღეს პური კი არა, ჟანგა ჭამა!

საბოლოოდ კი ყველა კანდიდატურა იმ ნაცმოძმორჩილმა უმრავლესობამ გაიყვანა, რომელიც, როგორც აღმოჩნდა, კუბლაშვილის ერთგული დარჩა და პირველივე ტურში აირჩია კუბლაშვილის მოადგილე და მარჯვენა ხელი – ზაზა მეიშვილი. ასე რომ ეს 7 ახლადარჩეული, ერთი ძველი – გიორგი შავლიაშვილი – უფლებამოსილებაშენარჩუნებული და თავად კოტე კუბლაშვილი უკვე 9 ხმაა, საბჭოში კი სულ 15 წევრი უნდა იყოს! ჩათვალეთ, რომ სწორედ ისევ კუბლაშვილი, ან თუ მას აღარ შეუძლია – მეიშვილი გახდება საბჭოს თავ-რე! რაც შეეხება დარჩენილ 6 წევრს, იქედანაც 2 წევრი მთელი პარლამენტის 2/3-ით უნდა აირჩეს, რაც არარეალურია, ასე რომ მხოლოდ 4 წევრი შეიძლება აირჩეს ამჟამად (ისეთი, რომელსაც უმრავლესობის ხმები ეყოფა) და 13-კაციან საბჭოში ეს იქნება 9:4 შეფარდება, ანუ 2/3 აბსოლუტური უმრავლესობა, სავარუდოდ კუბლაშვილის გვარდია იქნება, რაც იუსტიციის საბჭოს ლამის ისეთივე მკვრადშობილად აქცევს, როგორც იყო. ახლა საკითხი მხოლოდ ასე დგას – ვისი ერთგული იქნება თავად კოტე კუბლაშვილი – სააკაშვილის/ნაცმოძრაობის, თუ – ივანიშვილის/”ქართული ოცნების”. და მე ასეთი იუსტიციის საბჭო ნებისმიერ შემთხვევაში არ მიმაჩნია მისაღებად! თანაც რატომღაც მგონია, რომ კუბლაშვილი მაინც ისევ ნაცმოძრაობის ერთგული დარჩება, რომელსაც მასზე უდავოდ კომპრომატები ექნება!
საქმეში ჩახედული ზოგი ადამიანის აზრით, ამ წუთისათვის მაინც (ვიდრე პარლამენტს საბჭოში არამოსამართლე წევრები არ აურჩევია) იუსტიციის საბჭოს ეს შემადგელობა წინაზე უარესიც კია!
ჩემი აზრით, სასამართლო ხარვეზების დამდგენი საპარლამენტო კომისია უნდა ამუშავდეს, და ყველა “ჩემიები” უნდა დისციპლინარული წესით მოიშორონ თავიდან. არ შეიძლება მოსამართლედ უვადოდ ნიშნავდე ადამიანს ვისაც გირგვლიანების ოჯახის ამოწყვეტაში აქვს ხელი გასვრილი და ათას ეგეთ საქმეებში – ათობით იმ მოსამართლეს, ვინც დღეს მონობის ქრესტომათია იყო!

====================
ჰოდა, როცა 9 ივნისის ამ ორ ამბავზე ვფიქრობ, აღარ ვიცი, რა უფრო დიდი საშინელებაა – იმ 7 ვაჟკაცის ნაადრევად შეწყვეტილი სიცოცხლე და სამუდამოდ დასამარებული ოცნებები, თუ ეს საშინელი სპექტაკლი, სახელად „მოსამართლეთა კონფერენცია“ – სპექტაკლი, რომელმაც სახელმწიფოს აღორძინების და ინსტიტუციური განვითარების იმედები შეიძლება გაყინოს, ან – სულაც დაასამაროს, თუ ამ “კუბლაშვილიადა-მეიშვილიადას” დროზე არ შევაჩერებთ.
მესმის, როგორ მკრეხელობად ჟღერს ბევრისთვის ეს ჩემი კითხვა.

მაგრამ მოდით, რაც არ უნდა გვიჭირდეს, ცივი გონებით განვსაჯოთ – იმ 7 დაღუპულ ახალგაზრდას რაღას ვუშველით, ხოლო თუ გუშინდლამდე იმ ათეულ ათასობით უსამართლოდ გასამართლებულ ადამიანთა საქმეების გადახედვის იმედები ჯერ კიდევ იყო, ამ ტიპის იუსტიციის საბჭოთი და ამ ტიპის ვაი-მეიშველებით ეს იმედებიც უკვე სულს ღაფავს! ზაზა მეიშვილმა არჩევისთანავე ხელთათმანი გვესროლა ყველას იმას, ვისაც სამართლიანობის დადგომის იმედი გვქონდა:

“მე ძირითადად ყურადღებას გავამახვილებდი მოსამართლეთა თანამდებობაზე უვადოდ გამწესებაზე. როგორც მოგეხსენებათ, წესით ნოემბერში უნდა ამოქმედდეს ეს კანონი. ამიტომაც, ჩემი, როგორც საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრის პოზიცია იქნება ეს კანონი ამოქმედდეს, არ მოხდეს მისი გადაწევა ან ამ კანონის გაუქმება, როგორც გაისმა ერთი-ორი პოლიტიკოსის მხრიდან.
რაც მთავარია, ეს კანონი უნდა შეეხოს მოქმედ მოსამართლეებს, დღის წესრიგში ავტომატურად დადგეს მათი გადანიშვნის საკითხი, ისევე როგორც იუსტიციის უმაღლესი სკოლის წარჩინებით დამთავრებულებისთვის ავტომატურად თანამდებობაზე უვადოდ გამწესების საკითხი. სხვა თემებიც არის. ერთ-ერთი ეხება ხარვეზების კომისიას, რომელთან მიმართებაში მე მაქვს ასეთი პოზიცია: აღმასრულებელი და საკანონმდებლო ხელისუფლების გადასაწყვეტია სამართლიანობის აღდგენის კუთხით რა მექანიზმს მოიფიქრებს. მე, როგორც მოსამართლე და იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრი, შევასრულებ იმ კანონს, რაც არის. მაგრამ, როგორც იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრი, ვერ დაუჭერ მხარს იმას, რომ ხარვეზების კომისიის ესა თუ ის დასკვნა გამოყენებული იყოს მოსამართლის მიმართ დისციპლინარული დევნის დასაწყებად. ეს დაუშვებელია, არ ჯდება არანაირ სამართლებრივ ჩარჩოში და საერთოდ, ვფიქრობ რომ მოსამართლის მიმართ დევნა შესაძლებელია დაიწყოს მხოლოდ სამოსამართლო ეთიკის წესების დარღვევის გამო.”
http://gurianews.com/home/2010-11-25-16-59-29/10687—q—–q.html

ხომ გაიგონეთ?!!! „მოსამართლის მიმართ დევნა შესაძლებელია დაიწყოს მხოლოდ სამოსამართლო ეთიკის წესების დარღვევის გამო“!!! ხოლო იმ მოსამართლეებს, ვინაც გირგვლიანის, ვაზაგაშვილის, თეთრაძის, მოლაშვილის, გვანცა ყუფარაძის, ვალიკო ჭელიშვილის, ჯაშუში ჟურნალისტების, ვახტანგ მაისაიას და სხვა გახმაურებულ საქმეებზე, ათასობით ადამიანისათვის ქონების ახევის და საპროცესო გარიგების საქმეებზე მრავალი დარღვევები დაუშვეს, ბუზს ვერ აუფრენს ვერავინ! ანგელოზებისთვის არ მიუნიჭებია უფალს ისეთი უფლებები, როგორსაც ჩვენს მრავალჯერგასვრილ მოსამართლეებს სამუდამოდ აპირებს მიანიჭოს მეიშვილი. აი, რა შეიძლება მოხდეს, როცა დამნაშავესთან გარიგებაზე მიდიხარ… ის ჯერ საკუთარ უდანაშაულობის აღიარებას გამოგტყუებს, მერე საკუთარ პატიების ფირმანს მთელ ბანდას გადააფარებს, მერე საკუთარი სტატუსის მარადიულობის აღიარებას მოგთხოვს, და ჯამში კი ისევ ისე გააგრძელებს მამაძაღლობას – ჩვეულება ხომ რჯულზე უმტკიცესია. 😦 .
==========================

მაგრამ ამ ორივე ამბავს ერთი „შემოქმედი“ ჰყავს!
ეს არის ის ადამიანი, რომელმაც მის მიერ შექმნილი კლანის და დამნაშავე სისტემის წყალობით ბოლო ათი წლის განმავლობაში 250,000 ზე მეტი ადამიანი პრობაციონერად აქცია და ფაქტიურად 1 მილიონ ქართველს პირიდან ლუკმა გამოაცალა!
ეს არის ის ადამიანი, ვინაც მისი მარჯვენა ხელის – იუსტიციის მინისტრის – დახმარებით ის სისტემა შექმნა, რომლის მეშვეობითაც 20,000-ზე მეტ ბიზნესმენს ქონება აახიეს და ან სახელმწიფოსთვის აჩუქებინეს, ან მათი კლანის წევრებმა თავად მიითვისეს.
ეს არის ის ადამიანი, ვინც, მისივე სიტყვებით რომ ვთქვათ, “სულ რაღაც ორი რაიონი და 150 სოფელი დაკარგა” მისი ამპარტავნული ავანტიურის წყალობით! და ამ ავანტიურსვე წყალობით იმის შანსი გააჩინა, რომ ამ და ადრე დაკარგული სხვა ტერიტორიების დამოუკიდებლობა აგრესორის მიერ ოფიციალურად აღიარებული ყოფილიყო.
ეს არის ის ადამიანი და მისი დამნაშავე კლანი, რომელმაც საკუთარი გამდიდრების მიზნით ქართული სოფელი დააჩაჩანაკა და ქართველი გლეხი მათხოვრად აქცია! ეს არის ის ადამიანი, რომელსაც, საკუთარი მარადიული მეფობის სურვილით ატროვებულს, საქართველოში ასეულ ათასობით ჩინელის თუ სხვა უცხოტომელის ჩამოსახლების „ბრწყინვალე“ იდეები მოუვიდა თავში! ეს მაშინ, როცა მისი წყალობით დაკაბალებული ქალები – უცხოეთში ძიძებად და მომვლელებად, ხოლო მამაკაცები – შავ მუშებად და ჯარისკაცებად გადახვეწილან!
ეს არის ის ადამიანი, რომელმაც ომის წაგების შემდეგ სასწრაფოდ ქართული საჯარისო კონტიგენტი საქართველოში შეამცირა, ხოლო ავღანეთში 160-დან ჯერ 750-მდე, ხოლო შემდეგ 1565-მდე გაზარდა!
ეს ადამიანი გუშინ ფარისევლურად ტიროდა ქართველი ჯარისკაცების კუბოების წინ, ხოლო შემდეგ ბედნიერებით აღფრთოვანებული სამდღიან ქეიფს და ფეიერვერკების ზალპს აგრძელებდა სამების წინ – რიყეზე და ქართველებისაგან მოპარული ფულით აშენებულ სასახლეში, რადგან მისი ჩაფიქრებული გეგმა სასამართლოების უსამართლოებად დატოვების შესახებ ჯერჯერობით “წარმატებით სრულდება”. და მის და მისი მანქურთების მიმართ სამართლის ასრულების პერსპექტივა განუსაზღვრელი დროით ისევ კითხვის ნიშნის ქვეშ დადგა.

=============

მე მგონი, კოჰაბიტაციაზე ფუჭ ოცნებებს (დროებით მაინც) თავი უნდა დავანებოთ და ვენეციის კომისიას კი არა, ვაჟას დავეკითხოთ ზნეობრივ-სამართლიანი პოზიცია:

კოჰაბიტაცია მხოლოდ მაშინ შეიძლება დაბრუნდეს პოლიტიკურ ასპარეზზე, თუ ავისმქნელი გასამართლდება, ან ჩადენილ ბოროტებას აღიარებს და მოინანიებს.
მანამდე კი კოჰაბიტაციის პოლიტიკას მხოლოდ ერთი შედეგი შეიძლება მოჰყვეს – ხალხის თვალში რეპუტაციის შებღალვა…

P.S. (გადაცემა პოლიტმეტრის შემდეგ):

ახლა ვუსმინე პოლიტმეტრში დებატებს სასამართლო რეფორმაზე და კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი, როგორ სიცოცხლუნარიანია სიყალბე და დანაშაული, როგორ ბოლომდე, უკანასკნელ შანსამდე იბრძვიან ადამიანები, ვინაც სამართალი დაარღვია იმისათვის, რომ ყველაფერი წაშალონ, ამოშალონ, ყველა საბუთი დაამახინჯონ და არა მარტო მშრალად ამოვიდნენ წყლიდან, არამედ ურცხვად გააგრძელონ მოღვაწეობა სიმართლის და სამართლის სახელით იქ, სადაც ისინი ბრალდებულები უნდა იყვნენ და არა – “სამართლის მსახურნი”.

როდესაც ვიცოდით, ვინც იყვნენ კუბლაშვილი, მეიშვილი და სხვები (მეიშვილს თურმე უშუალო ბრალი მიუძღვის სულხან მოლაშვილის წამების შესახებ ფაქტების გაყალბებაში!), არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლებოდა იმის დაშვება, რომ ეს ადამიანები, მათი ბრალის დადგენის ან გაბათილების გარეშე, მოხვედრილიყვნენ იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში, რომელმაც სხვა მოსამართლეების ბედი უნდა გადაწყვიტოს!

ეს ნიშნავს, რომ სასამართლოს თავი დამპალია და აყროლებული თავის მქონე ორგანო ძალიან ძნელად შეძლებს გაწმენდას.

ვიღაცას შეიძლება ყელში ამოუვიდა ჩემგან ამის მუდმივად გამეორება, მაგრამ 4 წელია ამას ვიმეორებ და გავიმეორებ, რომ სანამ არ იქნება სამართალი, სანამ საქართველოს მოქალაქეებს არ ექნებათ იმის შეგრძნება რომ ისინი სამართლიან სახელმწიფოში ცხოვრობენ, აქ მშვიდობა არ იქნება!

ნებისმიერი ჩვენი სფერო – ეს იქნება თავდაცვა, ეკონომიკა, განათლება თუ ჯანდაცვა, უნდა ეფუძნებოდეს დემოკრატიის უმთავრეს პრინციპებს და ყველაზე უმთავრესად მე მიმაჩნია სამართლიანობა! მხოლოდ სამართლიანობა და მოქალაქეთა თანაბარი უფლებრივი მდგომარეობა, მათი უფლებების განუხრელი დაცვა და კანონის წინაშე თანასწორობა, და სწორედ ნორმალური კანონების და სასამართლოს პირობებში კანონმორჩილება უნდა იქცეს იმის გარანტად, რომ ჩვენ ქვეყნის ეკონომიკასაც ავაყვავებთ, ჩვენს ლტოლვილებს და ემიგრანტებსაც დავიბრუნებთ, და რომ ჩვენ შევძლებთ ისეთი ქვეყნის შექმნას, სადაც აფხაზებიც და ოსებიც დაბრუნდებიან!

ამიტომ აუცილებლად მიმაჩნია, რომ ახლავე და დღესვე, საქართველოს პარლამენტმა და იუსტიციის სამინისტრომ, ამ სფეროში მომუშავე არასამთავრობო ორგანიზაციებმა და ექსპერტებმა, თავად მოსამართლეებმა, რომელთა არცთუ მცირე ნაწილი (სამწუხაროდ, ჯერ მხოლოდ 1/3) რეალური რეფორმების მომხრეა, სასწრაფოდ დაიწყონ ძალიან სერიოზული მუშაობა იმისათვის, რომ იმ მაფიოზურმა ჯგუფმა, რომელმაც იუსტიციის საბჭოს უმრავლესობა ხელში ჩაიგდო, ვერ მოახერხოს თავისი სიდამპლის განგრენასავით გადადება მთელს სასამართლოზე.

საქართველოს ხელისუფლებამ უნდა მოახერხოს სწრაფად და დამაჯერებლად, არა მარტო სიტყვით, არამედ საქმით გაემიჯნოს მიხეილ სააკაშვილის დამნაშავე რეჟიმის მთავარ კოშმარს – უსამართლობას!

ვინ გვემუქრება ჯიჰადით?

ვნახე ეს ვიდეო (მუქარა ჯიჰადის სახელით) და თითქმის დარწმუნებული ვარ, რომ ეს არ არის ავღანელი მოჯაჰედების გადაღებული ვიდეოკლიპი!

ავღანელი მოჯაჰედები თავიანთ პროპაგანდისტულ კლიპების მოზადებისას არ ხარჯავენ ამდენ დროს და ენერგიას სარეკლამო ტრიუკებში. მათი ვიდეორგოლები ძალიან მარტივია – როგორც ყოველთვის იქ მთავარი მოკლული ან დაჭრილი ან ტყვედაყვანილი მოწინააღმდეგის ჩვენებაა და არა ამდენი და ასე ვირტუოზულად დალაგებული ლოზუნგები, სლოგანები და ლამის რენე ჰარლინის ბლოკბასტერის პრომო-ფლეშ-ეფექტები და მუსიკა!

ისიც სისულელეა, რასაც ახლა ზოგი რუსოფილი ან “ამერიკოფობი” ფეისბუქელი აცხადებს, – რომ ეს ვითომ ამერიკელების გაკეთებული ვიდეოა.

მე არ გამოვრიცხავ, რომ ეს არაქართველი სპეციალისტების გაკეთებული იყოს, მაგრამ რატომღაც თითქმის დარწმუნებული ვარ, რომ ამ პროვოკაციული მასალის დამკვეთი არის ორიდან ერთი – ან რუსები, ან მიშისტები! მით უფრო, რომ ამ უკანასკნელრბს მოდელირებული ქრონიკის მდიდარი გამოცდილება გააჩნიათ.

როგორც მავთულხლართების გადმოწევის ისტორიაში, როგორც 17 მაისის მოვლენების პროვოცირებაში, ამ ორი ძალის ინტერესები უდავოდ სულ უფრო მეტად ერთმანეთის პარალელურია და არაა გამორიცხული, მათი კოორდინირება ხდებოდეს კიდეც.

წარმოვიდგინოთ ასეთი სცენარი:

მიხეილ სააკაშვილი სპეციალურად უსვამს იმ პროვოკაციული კითხვას – “რამდენი კაცი მოკალი?” ქართველ ჯარისკაცს. არა მარტო ერთხელ სვამს, არამედ ეშხით იმეორებს და მანამ არ ეშვება, სანამ არ აყოლებს – სად და რამდენი მოკლა!
რუსთავი-2, რომელიც ამ პროვოკაციის ტირაჟირების ერთ-ერთი მთავარი ავტორია, ამას სასწრაფოდ ავრცელებს ყველა მედია ფორმატით. ამის შემდეგ მზადდება ეს კლიპი, რომელიც ქართველი სამხედროების და განსაკუთრებით მათი ოჯახების შეძრწუნებას ისახავს მიზნად!
მთავარი მიზანი არის ის, რომ აგორდეს ფართომასშტაბიანი კამპანია ავღანეთიდან ქართული შენაერთების სასწრაფოდ გამოსაყვანად!!!
რა თქმა უნდა სააკაშვილს და მის დაქმაშებს გაუჭირდებათ ამ კამპანიის თავად წარმართვა – ქართული კონტიგენტი ხომ 160-დან ლამის 1500-მდე სწორედ მათი დაუდგრომელი მეცადინეობით გაიზარდა სულ რაღაც რამდენიმე წელიწადში! მაგრამ მათ ჰყავთ სატელიტები – ქდმ, ლეიბორისტები, ბაჩუკი ქარდავისტები (ედპ), “ჩვენ თვითონ” დავითაია და სხვები, რომლებიც ამ როლის შესრულებაზე და ქართველი ხალხის წინაშე პოლიტიკური ქულების დაგროვებაზე უარს არ იტყვიან.

და თუ საქართველოს ხელისუფლება მართლაც დააყენებს საკითხს ISAF-დან ქართული კონტიგენტის გამოყვანის ან სასწრაფოდ შემცირების შესახებ (ასეთი მოლაპარაკებები კი ისედაც მიდის, მაგრამ ლაპარაკი თანდათანობით და გეგმაზომიერ შემცირებაზეა), მაშინ მიხეილ სააკაშვილი თავს მოიწონებს მთელი მსოფლიოს წინაშე, – აი ხომ ვამბობდი, ივანიშვილი კრემლის აგენტია და ნატოსკენ მისი მისწრაფება მხოლოდ ფუჭი სიტყვებიაო! ხომ ხედავთ როგორ უარი თქვა ნატოს წინაშე ჩვენ მიერ აღებულ ვალდებულებებზეო! ამით კიდევ ერთხელ ეტყვის ამერიკელებს – შეცდით, ჩემისთანა ერთგული მეკავშირე ივანიშვილზე რომ გაცვალეთო!

რაც შეეხება რუსების ინტერესებს და მათ პოტენციურ მოგებას: თუ საქართველო მართლაც სასწრაფოდ გამოიყვანს ავღანეთიდან თავის კონტიგენტს, რითაც ნატოსა და აშშ ადმინისტრაციაში, ასევე ევროკავშირშიც მხარდაჭერას მნიშვნელოვანდ დაკარგავს, რუსების პოლიტიკური წარმატება იმდენად აშკარა იქნება, რომ ამის განმარტებაზე დროს არ დავხარჯავ!

მაგრამ ფაქტი ერთია – მიხეილ სააკაშვილი ამ 10-დღიან სპექტაკლში, (რომელშიც სამწუხაროდ თავისი არასრულწლოვანი შვილიც ჩართო 😦 ) არა მარტო რეჟისორად, არამედ მთავარი როლის შემსრულებლადაც მოგვევლინა და საკითხავი მხოლოდ ისაა – პუტინის დადგმაშია მიწვეული ვარსკვლავი, თუ თავად რეჟისორობს ჩვენი ნერონ-კალიგულა!

http://www.gurianews.com/home/2010-11-26-08-10-05/10598-2013-06-06-10-39-14.html#.UbBm71e7NCI.facebook

ჩა(მავთულ)ხლართული პოლიტიკა

რუსი სამხედროების მიერ სოფლებსა დიცსა და დვანში ე.წ. სასაზღვრო ხაზის გადმოწევამ რამდენიმე სერიოზული საკითხი კიდევ უფრო ცხადად წარმოაჩინა:

1. საქართველოს მთავრობას ნამდვილად არ უნდა ჰქონდეს იმის იმედი, რომ სააკაშვილის აგრესიული რიტორიკის ხმარებიდან ამოღება იმის გარანტიას ქმნის, რომ რუსეთი საქართველოს მიმართ ადექვატურ სამეზობლო პოლიტიკას გაატარებს და საკუთარ წილ აგრესიულობას და ავ ზრახვებს დათმობს. “არა შეჯდა მწყერი ხესაო…” საკმაოდ სწორად ასახავს რუსული იმპერიული პოლიტიკის სიხისტეს და პოლიტიკურ ურთიერთობებში სერიოზული გაუჯობესების მიღწევის სიძნელეს. ეს რომ ასეა, ამას იმ ქვეყნების მაგალითებიც ამტკიცებს, რომელთა მთავრობები რუსეთის მიმართ გაცილებით არადეკლარატიულ დათმობებზე წავიდნენ (მოლდოვა, უკრაინა, ბელორუსი), მაგრამ სამაგიეროდ ტერიტორიულ თუ ეკონომიურ საკითხებში გაცილებით ნაკლები სარგებელი მიიღეს, ვიდრე ამის იმედი შეიძლებოდა ჰქონებოდათ.

2. რუსეთის მთავრობას სააკაშვილის მთავრობა, მიუხედავად პირადი აუტანლობისა, ძალიანაც აწყობდა. ყველას გასაგონად, ხშირ-ხშირად იმეორებდნენ, რომ სააკაშვილს ისინი არასოდეს დაელაპარკებოდნენ, და ამიტომ არხეინად შეეძლოდ ფეხებზე დაეკიდებინათ მსოფლიო საზოგადოების სურვილი, რომ რუსეთსა და საქართველოს შორის დიალოგი დაწყებულიყო. ხოლო ახლა კი ახალი რეალობა ასეთია – საქართველოს მთავრობა აპირებს სერიოზულად შეცვალოს რუსეთთან დამოკიდებულება, გამოაცხადა რა, რომ ტერიტორიულ საკითხს და რუსეთის მიერ მათი აღიარების უარყოფას არ განიხილავს მოლაპარაკების დაწყების წინაპირობად. ამიტომ რუსეთი იძულებულია ან თავადაც შეარბილოს პოზიცია, ან რაიმე ახალი საბაბი მოძებნოს, რომელიც მას საშუალებას მისცემდა “სტატუს ქვო” უზრუნველად და არხეინად შეენარჩუნებინა.

3. ის, რომ ასეთი დემონსტრატიული და აგრესიული დემარში, რასაც ამ სოფლებში წყლის მომარაგების გაუარესების გამო მოსახლეობის ნაწილი საცხოვრებელი ადგილებიდან აყრა და მცოცავი ანექსიის საუკეთესო პირობების შექმნა შეიძლება მოჰყვეს, სწორედ ახლა იქნა განხორციელებული და არა – სააკაშვილის ხელისუფლების დროს, საფიქრებელს ხდის, რომ რუსეთის ხელისუფლებამ რაღაც ისეთი დაინახა, რამაც მისი გაღიზიანება გაამძაფრა და გადაწყვიტა, ახალი ხელისუფლება „დასაჯოს“. აქ რამდენიმე შესაძლო ვარიანტია:
3.1 რუსები ძალიან ელოდნენ, რომ ივანიშვილი ნატოს მხრივ წინსვლას დაამუხრუჭებდა, მაგრამ ივანიშვილის განცხადებებიც და ნატოს ოფიციალურ პირთა აღიარებებიც (ახალ მთავრობასთან უფრო უკეთაც კი ვთანამშრომლობთო) სულ საპირისპიროს ამტკიცებს.
3.2 რუსეთის ხელისუფლება განსაკუთრებით შეაშფოთა იმან, რომ რეინტეგრაციის პოლიტიკა იცვლება და აფხაზებმაც და ოსებმაც (განსაკუთრებით – ახალი ერგნეთის მსგავსი ბაზრობის აღორძინებით) შეიძლება ქართველებზე გული მოიბრუნონ. ამიტომ მოუნდათ, რომ იქ სადაც საზღვარი მკვეთრად გავლებული არაა, ეს სასწრაფოდ “გამოასწორონ”, თანაც ოსებსა და ქართველებს შორის დაძაბულობის ახალი კერა შექმნან, რაც სასმელი და სარწყავი წლის გაყოფა შეიძლება გახდეს.
3.3. რუსეთის ხელისუფლება ელოდა, რომ სააკაშვილი ენერგიულ წინააღმდეგობას გაუწევდა ივანიშვილს და ორხელისუფლებიანობის პირობებში საქართველოს ეკონომიკას სტაგნაცია და საინვესტიციო შიმშილი ელოდა, ხოლო ეს ხალხის უკმაყოფილებას გაზრდიდა. მაგრამ ეკონომიკური ანალიზის და პროგნოზების მიხედვით, მდგომარეობა საკმაოდ მალე გამოსწორდა და უკვე პირველი იმედისმომცემი პერსპექტივებიც ჩანს. თავისი ნაბიჯით რუსეთს ისევ სურს პოტენციურ უცხოელ ინვესტორებში გაურკვევლობის და საფრთხის მოლოდინი დაამკვიდროს. ამით იგი საქართველოს ხელისუფლებასაც დააძაბუნებს და უფრო გაზრდის შანსს, რომ საქართველოში, რუსულის გარდა, არავითარი ინვესტიცია არ შემოვიდეს.
3.4 შეიძლება უშუალოდ საქართველო იმდენად არც იყოს ამ გადაწყვეტილების მთავარი ფაქტორი: ახლო აღმოსავლეთში, სირიასა და, ახლა უკვე, თურქეთშიც სერიოზული ესკალაცია, რაც უახლოეს მომავალში სრულმასშტაბიანი საერთაშორისო საომარი კონფლიქტის რისკს სულ უფრო ზრდის, რუსეთის მთავრობას კიდეც აიძულებს და კიდეც შანსს აძლევს, რომ მღვრიე წყალში თავადაც შეტოპოს და რაც შეიძლება მეტი თევზი დაიჭიროს. საქართველოსთვის ყველაზე საშიში ვარიანტი ქვეყანაში რუსების სამხედრო კონტიგენტის შემოჭრაა – ამჯერად იმ საბაბით, რომ რუსულ ნაწილებს სომხეთისკენ სასწრაფოდ კორიდორის გაჭრა დაჭირდეთ და საქართველოს სუვერენიტეტი კიდევ ერთხელ ფეხებზე დაიკიდონ. თუ ეს მთავარი მიზეზია, მაშინ, სავარაუდოდ, მავთულხლართების გადმოწევა, ძირითადად, ქართული ხელისუფლების გაღიზიანების და სერიოზულ პროვოკაციაზე წამოგების პირველ ნაბიჯად უნდა განვიხილოთ და, სამწუხაროდ, ალბათ, ამით საქმე არ შემოიფარგლება.
3.5. ძალიან საინტერესო მოსაზრება, რომელიც ლევან ბერძენიშვილმა გამოთქვა ნინო ჟიჟილაშვილის „პოლიტმეტრში“ 4 ივნისს – თუ მართალია ის მოსაზრებები, რასაც ბევრი პოლიტოლოგი თუ პოლიტიკოსი – ირაკლი კაკაბაძე, გოგა ხაინდრავა და ზოგადად ქართული მედია (კერძოდ, წინა ხელისუფლებისაგან დამოუკიდებელი მისი ნაწილი) მუდმივად გამოთქვამდნენ ვანო მერაბიშვილის რუსულ ისტებლიშმენტთან საიდუმლო კავშირების შესაძლებლობის შესახებ, მაშინ არაა გამორიცხული, რომ მავთულხლართების გადმოწევა, რაც მერაბიშვილის დაკავებიდან 2 დღეში მოხდა, სწორედ რომ პუტინის მკვეთრი რეაქცია იყოს მისთვის ძვირფასი და სანდო პირის ხელისუფლებიდან – უმუშევრობაში, ხოლო ახლა კი – უკვე ციხეში, გადაბარგებაზე. აქვე ვიტყვი, რომ მე პირადად, ამ აზრს მაინცდამაინც არ ვიზიარებ. თუ ვანო ივანიშვილი მართლაც რუსეთის აგენტია (რასაც არ გამოვრიცხავ), მაშინ რუსეთის ხელისუფლება, ლოგიკის მიხედვით, უნდა მორიდებოდა თავისი გასაგები იმედგაცრუების ასე სასწრაფოდ და აშკარად დემონსტრირებას. თუმცა ლევან ბერძენიშვილის მიერვე გადაცემაში მოყვანილი ტიუტჩევის სტროფი – „Умом Россию не понять“ – ძალიანაც უპრიანია იმის შესახსენებლად, რომ ლოგიკა ხშირად შეიძლება არც განსაზღვრავდეს ამ ქვეყნის მმართველი ძალის საქციელს.

4. რუსეთის ხელისუფლების კიდევ ერთი მიზანი ამ საქციელით შეიძლება იყოს, ქართულის გარდა, დასავლური ხელისუფლებების დამცირება. უნდა ითქვას, რომ როგორც 2008 წლის ომის შედეგებით, ასევე 2009 წლის შემდეგ მიხეილ სააკაშვილისადმი უაზრო მხარდაჭერით დასავლეთის პოზიციები და პოპულარობა ქართულ საზოგადოებაში სერიოზულად შერყეულია და, მართალია, რუსეთის ხელისუფლება ამ აგრესიით თავის თავს კიდევ ერთხელ წარმოაჩენს ბოროტ ხულიგნად, რომელსაც წესიერება, მიღებული ნორმები და სამართალი ფეხებზე ჰკიდია, მაგრამ, ამავე დროს, საკმაოდ სერიოზულად ურტყამს ამ ყველაფრის დამცველების რეპუტაციას. თუ რუსეთმა მოახერხა და თავისი გაიტანა, ეს საგრძნობი სილა იქნება როგორც ქართული, ასევე – შეიძლება, მეტადაც კი – დასავლური მხარეებისათვის. დამკვირვებელთა პოზიცია – „ჩვენ ყველაფერს ყურადღებით ვაკვირდებით!“ თითქმის გროტესკამდე მიდის და რუსეთი შეგნებულად კიდევ ერთხელ აფიქსირებს თავის პოზიციას: – „ჩვენ ძალა გვაქვს და გაგვიდის! აბა, თქვენმა წესიერმა სტრატეგიულმა პარტნიორებმა მოახერხონ და დაგიცვან!“

5. მაგრამ მოდით, სხვა პოტენციური მიზეზიც განვიხილოთ. დავუშვათ, ეს არც არის რუსეთის ცენტრალური ხელისუფლების მიერ განხორციელებული აქცია? უფრო სწორად – მხოლოდ რუსეთის ხელისუფლებისა. გარდა რუსეთის ცენტრალური ხელისუფლებისა, კიდევ ვის ინტერესებში შედის მოვლენების ასეთი განვითარება? და ვის შეეძლო ამ განვითარებისათვის ხელის შეწყობა? ბოლო დღეებში ქართული სოფლების მოსახლეობა სულ უფრო მეტად იხრება იმ აზრისაკენ, რომ რუს ჯარისკაცებს ამ მავთულხლართების გადმოწევისა და გაჭიმვისათვის სპეციალურად ფულს უხდიან. არ ვიცი, რამდენად დასაბუთებულია ეს ეჭვი, მაგრამ გამორიცხული არ არის. მოდით, ახლა გავიხსენოთ, თუ როდის მოხდა ბოლო ხანებში, როცა რუს ჯარისკაცებს ან მეთაურებს, გარკვეული მიზნების გამო, მავანმა საქართველოს ტერიტორიაზე ფული გადაუხადა ანდა დაჰპირდა:
5.1. განმუხურის სპექტაკლი. 2007 წლის ოქტომბერში საქართველოს პრეზიდენტმა თავისი რეჟისორული უნარ-ჩვევები ნათლად აჩვენა. განმუხურში რუსების “განდევნის” და პრეზიდენტის მიერ კალაშნიკოვებზე მკერდით მიწოლის შთამბეჭდავი საგა სწორედაც რომ პირველი “მოდელირებული ქრონიკა” იყო, რაც აბსოლუტურად გამორიცხულია, რუსი სამხედროებისათვის თანხის გადახდის გარეშე მომხდარიყო http://www.myvideo.ge/?video_id=411618 განმუხურის სპექტაკლი
5.2. რუსეთ-საქართველოს 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ „…შინაგან საქმეთა მინისტრმა ივანე მერაბიშვილმა გადაუშალა გული რუსულ გაზეთ „კომერსანტს“ და ისეთი რამ თქვა, რის გამოც თავის მართლება მერე არაერთხელ მოუხდა. „იცით, გივი თარგამაძემ 2008 წლის აგვისტოში რუს სამხედროებს 50,000 დოლარი შესთავაზა იმისათვის, რომ გორში სტალინის ძეგლი დაენგრიათ. მაშინ ხომ კონტაქტები არაოფიციალური იყო და ფულის მეშვეობით რუსებისგან ყველაფრის ყიდვა შეიძლებოდა და გადაწყდა, სტალინის ჩამოშორება ფულზე გადაცვლილიყო. მათ გორი დაბომბეს, მაგრამ სტალინის ძეგლს ხელი არ ახლეს.“ სააკაშვილის სისტემის მაშინდელი „ხერხემლის“ ეს „აღიარებითი ჩვენება“ კარგად ამტკიცებს, რომ საქართველოს ვარდოვანი ხელისუფლება არ ერიდებოდა ომში მოწინააღმდეგე მხარესთან ძალიან საეჭვო სახის ფინანსური გარიგეებების დაგეგმვას! http://www.radiotavisupleba.ge/content/blog/2047026.html
5.3. აგვისტოს ომის დროს საქართველოს ხელისუფლებამ (სავარაუდოდ, კახა ლომაიამ), რუს გენერალ ბორისოვს გადაუხადა 50,000 დოლარი, იმის სანამცვლოდ, რომ მას ქართული სამხედრო ბაზის რამდენიმე ახალი კორპუსი არ აეფეთქებინა. ბორისოვმა პირობა შეასრულა. ხოლო საქართველოს ხელისუფლებამ მას მადლობა გამოუცხადა გორში წესრიგის დამყარებისათვის. (უნდა ითქვას, რომ ბორისოვმა მართლაც აღკვეთა გორში მაროდიორობის ფაქტები, მაგრამ არა მგონია, მსგავს სიტუაციაში ანექსირებული ქვეყნის ხელისუფლება მადლობას უნდა იხდიდეს).
5.4. არსებობს სერიოზული საფუძველი იმისა, რომ 2008 წლის ივნისიდან საქართველოს ხელოისუფლების სხვადასხვა წევრების მხრიდან მოულოდნელად დამტკბარი ენა რუსეთის ხელისუფლების და კერძოდ, რუსი სამშვიდობოების სარდლის მარატ კულახმეტოვის მიმართ (ხშირად ლაპარაკობდნენ იმაზე, როგორ „არ უჯერებს“ კოკოითი კულახმეტოვს, რომ რუსეთის სამშვიდობოები „ვერ ახერხებენ“ ოსი სამშვიდოებების კონტროლს…, კულახმეტოვს აქებდა საქართველოს სახელმწიფო მინისტრი თემურ იაკობაშვილი), იმას უკავშირდებოდა, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ სწორედ ამ გენერალს სერიოზული თანხა გადაუხადა იმის სანაცვლოდ, რომ საომარი კონფლიქტის შემთხვევაში, რუს სამშვიდობოებს ნეიტრალური პოზიცია დაეკავებინათ და საერთოდ, ყაზარმიდან გარეთ არც კი გამოსულიყვნენ. შემდგომში, იგივე მოსაზრება გაიმეორა აგვისტოს ომის “გამომძიებელი კომისიის” მიმართ ეროსი კიწამრიშვილმა. ამ ეჭვის საფუძველს აძლიერებს ის, რომ ომის მეორე დღიდანვე, ქართულმა მხარემ რუსი სამშვიდოებების მიმართ რიტორიკა სასწრაფოდ შეცვალა, ხოლო კულახმეტოვი კი მალე მის წინააღმდეგ მოწყობილ ტერაქტს, სადაც ჟიგულში 20 კგ ტროტილი იყო ჩამონტაჟებული, რომელმაც 7 სამხედრო და რუსების შტაბის უფროსი პეტრიკი იმსხვერპლა, სასწაულებრივ გადაურჩა. http://www.resonancedaily.com/index.php?id_rub=2&id_artc=1577

რატომ უნდა უნდოდეთ საქართველოს ყოფილი ხელისუფლების დღემდე ხელისუფლებაში დარჩენილ ნარჩენებს (სააკაშვილის, ბოკერია, უგულავა, ნაცმოძრაობის ფრთა პარლამენტში, შოდა ქართლის გუბერნატორი) მავთულხლართის გადმოწევა? რატომ და როგორ შეიძლება ემთხვეოდეს მათი ინტერესები რუსეთის ხელისუფლების ინტერესებს?
აი, რატომ:

ა) რომ ჩავიდნენ კონფლიქტის არეში, ფარშევანგებივით კუდები გაშალონ და ადგილობრივ მოსახლეობას დააყვედრონ – “აი, ჩვენ დროს რა მშვიდად იყავით და ახლა რა საშინელებები ხდება – ივანიშვილი ვერ გიცავთო!” (თუმცა ამაზე ღირსეული პასუხი მიიღეს ადგილობრივებისაგან)
ბ) რომ მოაწყონ ახალი პროპაგანდისტული კამპანია („კმარა“-ს ადგილი დაიკავა „დროა“-მ) და თავისი იდეოლოგიური პლატფორმა ააღორძინონ.
გ) რომ შესთავაზონ საქართველოს აღმასრულებელ ხელისუფლებას „მდგომარეობიდან გამოსავლის ერთად ძიება“, რაც, შეიძლება იგივე იყოს, ბანკის მძარცველებმა რომ პოლიციას თანამშრომლობა შესთავაზონ… მძარცვლების დაკავებაში.
დ) რომ გაამხნევონ გენმდივნის დაკავებით დაბნეული თავისი თანამოაზრენი, და საზოგადოებაში იმის ილუზია შექმნან, რომ მათ გარეშე ივანიშვილის მთავრობა ვერაფერს ახერხებს და ისევ ისინი არიან ქვეყნის „გადამრჩენლები“;
ე) რომ შეეცადონ მიიღონ გარანტიები თავიანთი უსაფრთხოების შესახებ და ისევ არხეინად გააგრძელონ თავიანთი ძირგამომთხრელი საქმიანობა.
ვ) რომ დაანახონ უცხოელ თანამოაზრეებს, რომ მათი დახმარებით “კურთხეული” კოჰაბიტაცია წარმატებით გრძელდება, ხოლო საქართველოს მოსახლეობას, ვისაც ეს ბედკრული სიტყვა ჭირივით შესძულდა, რაც შეიძლება მეტად გაუცრუონ სამართლის მიერ პურის ჭამის იმედი.

დასკვნა:
ყოველივე ამის საფუძველზე შეიძლება დავასკვნათ, რომ ე.წ. საზღვარზე მავთულხლართების 100-300 მეტრით გადმოწევის მცდელობა სერიოზული პროვოკაციაა, რომელიც ხელს აძლევს ერთი მხრივ – რუსეთის ხელისუფლებას და, მეორე მხრივ, ნაციონალურ მოძრაობას.

საქართველოს ხელისუფლებამ, (მისმა იმ ნაწილმა, რომელსაც ეს არ აწყობს! და არა იმან – რომელიც ამ ყველაფრის ორგანიზებაში შეიძლება ეჭვმიტანილი იყოს) ეს ყველაფერი უნდა გამოიძიოს, ამავდროულად ემოციებს არ უნდა აჰყვეს. კერძოდ, – იმუშაოს ყველა იმ მიმართულებით სადაც რეალური შედეგის მიღწევა შეიძლება: უცხოელებთან, იმის მოთხოვნით, რომ მათ რუსებზე ზეწოლის უფრო ქმედითი მონაცემები გამოიყენონ; რუსეთის ხელისუფლებასთან – ყველა მიღებული დიპლომატიური საშუალებებით (პროტესტი, ნოტა, ჟენევის ფორმატი); მედია საშუალებებთან (სწორედ „ვაშინგტონ პოსტიდანაა“ დასაწყები – 10,000 კმ-დან რომ „გვაკვირდება“ და გვმოძღვრავს); ადგილობრივ მოსახლეობასთან, რომ მათ ბედს ანაბარად მიტოვებულად არ იგრძნონ თავი.

და რაც მთავარია, უნდა გაგრძელდეს ყოფილი ხელისუფლების წევრების მიმართ დაწყებული გამოძიება. თუ ჩემი ვარაუდი სწორია და ბოლო დროს ნაწვიმარზე სოკოებივით მომრავლებულ პრობლემებში (17 მაისი, მავთულხლართების გადმოწევის, „ვაშინგტონ პოსტის“ სტატიის და ა.შ.) მართლაც მათი – „საშიშროების საბჭოს“ ხელი ურევია, შანტაჟისტებმა არ უნდა იფიქრონ, რომ მათი შანტაჟი წარმატებული გამოდგა.

და ალბათ, უპრიანი იქნება, „საშიშროების საბჭოს“ ეთხოვოს, წარმოადგინოს ბოლო 7 თვის განმავლობაში ჩატარებული სამუშაოების ანგარიში და ხარჯთაღრიცხვა.

P.S. ბატონ ბოკერიას და მის მეუღლეს ნუ ეგონებათ, რომ მართლა Mr. and Mrs. Smith-ები არიან.
ეგრე, სააკაშვილიც “tough guy”-დ („მიშა მაგარიად“) გვაჩვენებდა თავს, მაგრამ ხომ გამოჩნდა, რომ მისი სიმაგრე მკვეთრად ბოტოქსირებული და ფუყე ყოფილა 🙂